Handelingen

Zevenbergen, Markt 4 - Catharinakerk: verschil tussen versies

Uit Reliwiki

k (JvN heeft de pagina Zevenbergen, Markt 4 - Catharina hernoemd naar Zevenbergen, Markt 4 - Catharinakerk zonder een doorverwijzing achter te laten)
(correctie)
(14 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven)
Regel 7: Regel 7:
[[Categorie:Provincie Noord-Brabant]]
[[Categorie:Provincie Noord-Brabant]]


{{#display_map:4761CD Markt 4 Zevenbergen, Nederland|type=hybrid}}


{|  
{|  
Regel 15: Regel 17:
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | PKN Hervormd
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | PKN Hervormde gemeente Zevenbergen
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
Regel 36: Regel 38:
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 15 e
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 15e
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
Regel 50: Regel 52:


== Geschiedenis ==
== Geschiedenis ==
Door oorlogshandelingen zwaar beschadigd in 1944.


Historische kerk met charmante toren.
Door oorlogshandelingen zwaar beschadigd in 1944. Kerk en toren zijn later hersteld; de toren in iets soberder vorm dan voorheen.
* Restauratie voorjaar 2017 - voorjaar 2018.


== Carillon ==
== Carillon: bericht uit 2008 ==


Het ongeveer 50 jaar oude carillon is een jaar of drie geleden het zwijgen opgelegd. Er deden zich slijtageproblemen voor. Uurwerk en carillon zijn gerestaureerd en vrijdag 28 maart klonk het weer als van ouds. Het geheel is aangesloten op de atoomklok te Frankfurt am Main. (60-08)
Het ongeveer 50 jaar oude carillon is een jaar of drie geleden het zwijgen opgelegd. Er deden zich slijtageproblemen voor. Uurwerk en carillon zijn gerestaureerd en vrijdag 28 maart klonk het weer als van ouds. Het geheel is aangesloten op de atoomklok te Frankfurt am Main. (60-08)
Regel 59: Regel 65:
==Monumentomschrijving Rijksdienst==
==Monumentomschrijving Rijksdienst==
N.H. KERK. Gotische kerk, bestaande uit een driebeukig schip, een dwarspand, een rechtgesloten koor en aan de westzijde van het noorderdwarspand een kapel. Na zware oorlogsschade in 1949-'53 gerestaureerd, alleen de toren in moderne vormen herbouwd. Het schip in zijn huidige pseudobasilicale gedaante uit omstreeks 1400, toen ook het 14e eeuwse koor verhoogd werd. Laag transept uit de tweede helft van de 14e eeuw in 1541 hoger opgetrokken en aan het noordtransept de Joriskapel aangebouwd. Inwendig zuilen met bladkapitelen, en houten tongewelven. Natuurstenen grafmonument voor Jean de Ligne, heer van Zevenbergen, graaf van Aremberg (gesneuveld in de slag bij Heiligerlee in 1568); door Lambrecht de Lambillon te Namen; tombe in een nis, overhuifd door een rondboog. Op elk der boogstenen een wapen aan de voorzijde en een aan de dagkant; tegen de achterwand van de nis een opschrift in omlijsting en een alliantiewapen. 17e eeuws eiken doophek thans onder de orgelgalerij; eiken preekstoel met klankbord uit 1785. Toegang aan de Markt gevormd door een ijzeren hek tussen twee hardstenen pijlers uit omstreeks 1735. Klokkenstoel met klok van P. de Dorme, 1410, diam. 107 cm.
N.H. KERK. Gotische kerk, bestaande uit een driebeukig schip, een dwarspand, een rechtgesloten koor en aan de westzijde van het noorderdwarspand een kapel. Na zware oorlogsschade in 1949-'53 gerestaureerd, alleen de toren in moderne vormen herbouwd. Het schip in zijn huidige pseudobasilicale gedaante uit omstreeks 1400, toen ook het 14e eeuwse koor verhoogd werd. Laag transept uit de tweede helft van de 14e eeuw in 1541 hoger opgetrokken en aan het noordtransept de Joriskapel aangebouwd. Inwendig zuilen met bladkapitelen, en houten tongewelven. Natuurstenen grafmonument voor Jean de Ligne, heer van Zevenbergen, graaf van Aremberg (gesneuveld in de slag bij Heiligerlee in 1568); door Lambrecht de Lambillon te Namen; tombe in een nis, overhuifd door een rondboog. Op elk der boogstenen een wapen aan de voorzijde en een aan de dagkant; tegen de achterwand van de nis een opschrift in omlijsting en een alliantiewapen. 17e eeuws eiken doophek thans onder de orgelgalerij; eiken preekstoel met klankbord uit 1785. Toegang aan de Markt gevormd door een ijzeren hek tussen twee hardstenen pijlers uit omstreeks 1735. Klokkenstoel met klok van P. de Dorme, 1410, diam. 107 cm.


== Orgel ==
== Orgel ==
Regel 85: Regel 90:


In de kerk van Zevenbergen is de tombe van Jean de Ligne, graaf d'Alembert, die als Heer van Zevenbergen ook het patronaat over de kerk had. Na zijn dood is het patronaat overgegaan op Amalia van Solms.
In de kerk van Zevenbergen is de tombe van Jean de Ligne, graaf d'Alembert, die als Heer van Zevenbergen ook het patronaat over de kerk had. Na zijn dood is het patronaat overgegaan op Amalia van Solms.
* Restauratie NH Kerk te Zevenbergen. Bron: oomeraamsdonk.nl.
In opdracht van het College van Kerkrentmeesters restaureert Oome Raamsdonk de NH Kerk te Zevenbergen, een Rijksmonument gelegen aan de Markt 4. De architect van het werk is Ir. Robert Guinée uit Bergen op zoom. Hij is tevens directievoerder. Het werk is gestart in mei 2017 en zal naar verwachting doorlopen tot voorjaar 2018. Het werk behelst vooral de restauratie van het gehele buitenzijde van de kerk, inclusief de markante kerktoren. Onder andere het metsel- en voegwerk, natuursteen elementen, kapconstructies, daken, leibedekking, goten, loodwerk, ijzer- en smeedwerk, schilderwerk worden gerestaureerd. Het werk is opgesplitst in 2 fases. Op dit moment is de restauratie van de kerktoren bijna gereed en wordt het steigerwerk rond de toren gedemonteerd en direct weer opgebouwd voor de volgende fase. Op deze wijze wordt de gehele buitenschil gerestaureerd. Aan de binnenzijde van de kerk worden onder andere nieuwe inspectieluiken gemaakt in de bestaande houten gewelven. De totale restauratiekosten bedragen ca. 1 miljoen Euro.


==Externe links==
==Externe links==
Regel 97: Regel 106:
Bestand:Kerkzevenb750.jpg | foto 2000 - WG
Bestand:Kerkzevenb750.jpg | foto 2000 - WG
Bestand:Kerkzevenb5225.jpg | Ansichtkaart - WG
Bestand:Kerkzevenb5225.jpg | Ansichtkaart - WG
Bestand:Zevenbergen HV 007.jpg
Zevenbergen N.H.Catharinakerk 15e Eeuw.JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (30).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie. Naam verenigingsgebouw.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (31).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie. Verenigingsgebouw.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (29).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie. Pastorie.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (2).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie. ANWB info.
</Gallery>
</Gallery>
====Interieur====
====Interieur====
<gallery>
<gallery>
Afbeelding:Zevenbergen Herv Kerk 1910.jpg | Orgel van A.S.J. Dekker uit 1910, verwoest in 1944
Bestand:Zevenbergen HV 001.jpg
Afbeelding:Zevenbergen Herv Kerk Flentrop 1954.jpg | Flentrop-orgel (1954)  
Bestand:Zevenbergen HV 002.jpg
Bestand:Zevenbergen HV 003.jpg
Bestand:Zevenbergen HV 006.jpg
Afbeelding:Zevenbergen Herv Kerk 1910.jpg |Orgel van A.S.J. Dekker uit 1910, verwoest in 1944
Afbeelding:Zevenbergen Herv Kerk Flentrop 1954.jpg |Flentrop-orgel (1954)  
Afbeelding:Zevenbergen.N.H.Kerk.interieur.jpg
Afbeelding:Zevenbergen.N.H.Kerk.interieur.jpg
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (8).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie. Kansel.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (19).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie. Antependia aan de kansel.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (20).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie. Koperen doopvont aan de kansel.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (6).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie. Avondmaalstafel.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (10).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie. Paaskaars met kandelaar.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (9).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie. Lezenaar.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (7).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie. Doopvont.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (21).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie. Collectezakkenhouder.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (27).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie. Knielbank.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (3).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie. Predikantenlijst.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (5).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie. Orgel.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (4).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (12).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie. Grafsteen 1.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (14).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie. Grafsteen 2.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (16).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie. Grafsteen 3.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (22).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie.  Consistorie plattegrond en tekening toren.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (23).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie.  Consistorie.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (25).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie.  Consistorie. Lijst.
Zevenbergen N.H.Catharinakerk (26).JPG|Open Monumentendag 12-09-2020. Foto J.B.v.d.Bie.  Consistorie. Antependia's.
</gallery>
</gallery>

Versie van 16 sep 2021 13:11


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Catharinakerk
Genootschap: PKN Hervormde gemeente Zevenbergen
Provincie: Noord-Brabant
Gemeente: Moerdijk
Plaats: Zevenbergen
Adres: Markt 4
Postcode: 4761CD
Inventarisatienummer: 08639
Jaar ingebruikname: 15e
Architect:
Huidige bestemming: kerk
Monument status: Rijksmonument 40443


Geschiedenis

Historische kerk met charmante toren.

Door oorlogshandelingen zwaar beschadigd in 1944. Kerk en toren zijn later hersteld; de toren in iets soberder vorm dan voorheen.

  • Restauratie voorjaar 2017 - voorjaar 2018.

Carillon: bericht uit 2008

Het ongeveer 50 jaar oude carillon is een jaar of drie geleden het zwijgen opgelegd. Er deden zich slijtageproblemen voor. Uurwerk en carillon zijn gerestaureerd en vrijdag 28 maart klonk het weer als van ouds. Het geheel is aangesloten op de atoomklok te Frankfurt am Main. (60-08)

Monumentomschrijving Rijksdienst

N.H. KERK. Gotische kerk, bestaande uit een driebeukig schip, een dwarspand, een rechtgesloten koor en aan de westzijde van het noorderdwarspand een kapel. Na zware oorlogsschade in 1949-'53 gerestaureerd, alleen de toren in moderne vormen herbouwd. Het schip in zijn huidige pseudobasilicale gedaante uit omstreeks 1400, toen ook het 14e eeuwse koor verhoogd werd. Laag transept uit de tweede helft van de 14e eeuw in 1541 hoger opgetrokken en aan het noordtransept de Joriskapel aangebouwd. Inwendig zuilen met bladkapitelen, en houten tongewelven. Natuurstenen grafmonument voor Jean de Ligne, heer van Zevenbergen, graaf van Aremberg (gesneuveld in de slag bij Heiligerlee in 1568); door Lambrecht de Lambillon te Namen; tombe in een nis, overhuifd door een rondboog. Op elk der boogstenen een wapen aan de voorzijde en een aan de dagkant; tegen de achterwand van de nis een opschrift in omlijsting en een alliantiewapen. 17e eeuws eiken doophek thans onder de orgelgalerij; eiken preekstoel met klankbord uit 1785. Toegang aan de Markt gevormd door een ijzeren hek tussen twee hardstenen pijlers uit omstreeks 1735. Klokkenstoel met klok van P. de Dorme, 1410, diam. 107 cm.

Orgel

In de koorafsluiting bevond zich een Dekker-orgel uit 1910, verwoest in 1944. In 1954 is ter vervanging boven de westelijke ingang een nieuw orgel in gebruik genomen. Het orgel is in 1954 gebouwd door de firma D.A. Flentrop (Zaandam). In 1990 reinigt Flentrop het en intoneert het opnieuw. In 2002 wijzigt de firma J.L. van den Heuvel (Dordrecht) de dispositie enigszins en intoneert het orgel opnieuw.

Dispositie
  • Hoofdwerk (manuaal 2): Quintadeen 16' - Prestant 8' - Roerfluit 8' - Octaaf 4' - Quint 2⅔' - Vlakfluit 2' - Mixtuur 1⅓' 5 sterk - Trompet 8'.
  • Rugwerk (manuaal 1): Holpijp 8' - Quintadeen 8' - Prestant 4' - Roerfluit 4' - Octaaf 2' - Quint 1⅓' - Sesquialter 2 sterk - Scherp 1' 4 sterk - Kromhoorn 8'.
  • Zwelwerk (manuaal 3): Bourdon 8' - Spitsgamba 8' - Zweving 8' (2002) - Prestant 4' - Gedekte fluit 4' - Nasard 2⅔' - Gemshoorn 2' - Dulciaan 16'.
  • Pedaal: Prestant 16' - Bourdon 16' - Octaaf 8' - Gedekt 8' - Octaaf 4' - Ruispijp 4 sterk - Fagot 16' - Trompet 8' (2002).
  • Koppelingen: Hoofdwerk aan Pedaal - Rugwerk aan Pedaal - Rugwerk aan Hoofdwerk - Zwelwerk aan Hoofdwerk.

Mechanische sleepladen (pedaal: elektro-pneumatische registertractuur). Manuaalomvang: C-g3. Pedaalomvang: C-f1.

In de media

  • Uit Het Vaderland, 4 Augustus 1942.

Ook de 15e eeuwsche toren der Ned. Herv. kerk in Zevenbergen heeft dringend restauratie noodig, zegt het Dgbl. v. N.-Brabant. Zoo op het oog staat hij massief als middelpunt van het oude stadje. Als men hem echter nauwkeuriger bekijkt, ziet men grauw bepleisterde muren, „doode" wijzerplaten, afgebrokkelde steunbeeren, overal melaatsche plekken. Diep heeft de tijd zijn merk in den fraaien toren gedrukt. Omstreeks 1610 kwam de kerk in het bezit der Protestantsche Gemeente. Ondeskundige restauraties hebben in den loop der eeuwen het bedehuis de aesthetische waarden van zijn exterieur ontnomen. Het werd — met den toren — weggemoffeld achter een grijze pleisterlaag en daarmede onttrokken aan de sfeer van het stadje.

Zooals in Hoeven, begon de toren gevaar op te leveren voor de omgeving, meer in het bizonder voor de schooljeugd, wier speelplaats aan zijn voet gelegen is. Steenblokken kwamen bij tijd en wijle haar omlaag en men ging er noodgedwongen toe over, een der meest vergane steunbeeren weg te nemen. Monumentenzorg heeft den kerkeraad een subsidie van f 5000 toegezegd. De Ned. Herv. gemeente zelf kan f 2000 fourneeren en men rekent ook nog op 'n provinciale subsidie, die in toezegging is. De geheele restauratie is begroot op ongeveer f 10.000. Alle voorbereidingen zijn reeds getroffen. Architect Oosterink uit Zevenbergen heeft in zijn plannen o.m. opgenomen het "ontmantelen" van dit bouwwerk en het eigenlijke bedehuis. De leelijke cernentlaag zal dus verdwijnen. Alles krijgt weer zijn oorspronkelijk, natuursteenen uiterlijk, hetgeen, naar verwacht kan worden, zal leiden tot de zoo lang gemiste harmonie tusschen bedehuis en omgeving.

De Zevenbergsche toren is langs jaren een twistappel tusschen kerkeraad en gemeentebestuur geweest. De kerkeraad wilde met de kerk ook den toren bezitten. En de vroede vaderen wilden daar niet van weten. Tenslotte kwam men tot een compromis. De toren werd toevertrouwd aan de zorgen van de Ned. Herv. Gemeente, hij blééf echter officieel stadsbezit, zoodat men er onder bepaalde omstandigheden de beschikking over mocht hebben. Nu de twistappel uit den weg is geruimd, gaat men eindelijk zijn, aandacht aan het cultuurmonument zelf wijden.

In de kerk van Zevenbergen is de tombe van Jean de Ligne, graaf d'Alembert, die als Heer van Zevenbergen ook het patronaat over de kerk had. Na zijn dood is het patronaat overgegaan op Amalia van Solms.

  • Restauratie NH Kerk te Zevenbergen. Bron: oomeraamsdonk.nl.

In opdracht van het College van Kerkrentmeesters restaureert Oome Raamsdonk de NH Kerk te Zevenbergen, een Rijksmonument gelegen aan de Markt 4. De architect van het werk is Ir. Robert Guinée uit Bergen op zoom. Hij is tevens directievoerder. Het werk is gestart in mei 2017 en zal naar verwachting doorlopen tot voorjaar 2018. Het werk behelst vooral de restauratie van het gehele buitenzijde van de kerk, inclusief de markante kerktoren. Onder andere het metsel- en voegwerk, natuursteen elementen, kapconstructies, daken, leibedekking, goten, loodwerk, ijzer- en smeedwerk, schilderwerk worden gerestaureerd. Het werk is opgesplitst in 2 fases. Op dit moment is de restauratie van de kerktoren bijna gereed en wordt het steigerwerk rond de toren gedemonteerd en direct weer opgebouwd voor de volgende fase. Op deze wijze wordt de gehele buitenschil gerestaureerd. Aan de binnenzijde van de kerk worden onder andere nieuwe inspectieluiken gemaakt in de bestaande houten gewelven. De totale restauratiekosten bedragen ca. 1 miljoen Euro.

Externe links

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur