Wintelre, Willibrordusstraat 37 - Willibrordus
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | Willibrordus |
Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
Provincie: | Noord-Brabant |
Gemeente: | Eersel |
Plaats: | Wintelre |
Adres: | Willibrordusstraat 37 |
Postcode: | 5513AB |
Inventarisatienummer: | 08599 |
Jaar ingebruikname: | 1931 (kerk); 1859 (toren) |
Architect: | Vermeulen, J. |
Huidige bestemming: | kerk |
Monument status: | Rijksmonument 520275 (toren); Gemeentelijk monument (kerk en oude sacristie) |
Geschiedenis
Interbellumkerk naast oudere toren (1859, H.J. van Tulder).
In 1930-1931 werd deze kerk naast de oude gebouwd naar het ontwerp van architect J. Vermeulen. Daarbij werd de toren opgenomen tussen voorportaal en transept. In 1932 werd de oude kerk gesloopt, maar de toren bleef bestaan en maakt nu deel uit van de nieuwe kerk, waar ze schuin tegenaan staat. In 1944 raakte de voorgevel ernstig beschadigd door oorlogshandelingen tijdens de bevrijding van Zuid-Nederland.
Door veranderende omstandigheden in het kerkelijke leven (secularisatie) heeft het bestuur van de parochie H. Willibrordus in 2007 besloten om het kerkgebouw uit te breiden met een parochiezaal (ontwerp Bisdom 's-Hertogenbosch, architect T. Nahuijsen). Reden voor deze uitbreiding was de eerdere verkoop van de pastorie aan derden, en het daardoor ontstane ruimtegebrek voor parochiële activiteiten. Op hetzelfde moment is ook besloten om de voormalige St. Theresiakapel terug te bouwen in de staat van voor 1944, toen de voorgevel van de kerk zwaar beschadigd raakte.
- (Bron:Wikipedia)
Monumentomschrijving Rijksdienst
De toren werd oorspronkelijk gebouwd bij de parochiekerk van Wintelre uit 1822. De huidige kerk uit 1930-1931 van architect J. Vermeulen heeft de toren opgenomen tussen voorportaal en transept. Deze kerk komt niet in aanmerking voor rijksbescherming. De toren is gebouwd in 1857-1859 naar ontwerp van architect H.J. van Tulder. Hij paste hierbij al vroeg motieven uit de Kempische gotiek toe.
Omschrijving
De toren op vierkante grondslag is opgetrokken uit handvorm baksteen. De toren bestaat uit drie geledingen en heeft een van vier- naar achtkant ingesnoerde slanke spits met knopvormige versiering en wordt bekroond door een vergulde bol met kruis. Op de spits liggen leien in Maasdekking. De toren is voorzien van haakse steunberen met versnijdingen en afzaat. De eerste geleding is vlak en bevat aan de naar de huidige kerk toegekeerde zuidzijde een ingang. Boven de paneeldeur is een spitsbogig bovenlicht. De tweede geleding heeft een brede en diepe spitsboognis met omlijsting in profielsteen. De derde geleding heeft twee spitsbogige galmgaten waarboven een wijzerplaat onder spitsboogfries. De steunberen hebben ter hoogte van de klokkegeleding prismatische versnijdingen. Onder de dakrand zijn een spitsboogfries en een muizetandlijst gemet- seld. De derde geleding is aan alle zijden gelijk. Aan de oostzijde bevinden zich rechtgesloten inrijdeuren. De spitsboognis met klein spitsboograam en het spitsboograampje hier boven ontrekken zich aan vorm en plaats van de andere zijden.
Waardering
De toren is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorisch belang als bijzondere uitdrukking van de ontwikkeling van het katholicisme in het zuiden en is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van de neogotische dorpstoren. Het heeft architectuurhistorisch belang door de stijl en de detaillering, die al zeer vroeg en bewust teruggrijpen op streekeigen middeleeuwse motieven. Het is tevens van belang als voorbeeld van het oeuvre van de architect Van Tulder. Het heeft ensemblewaarden vanwege de bijzondere situering, verbonden met de ontwikkeling van het kerkdorp. Het is van belang vanwege de architectuurhistorische en typologische zeldzaamheid, gezien de vroege toepassing van motieven uit de Kempische gotiek.
MIP omschrijving
- Bouwstijl: Neo-Gotiek
- Bouwperiode: 1859
- Gevels en materialen: Baksteen. Spitsboogfriezen.
- Vensters en deuren: Spitsboogramen, samengestelde ramen met rondvensters.
- Dak en bedekking: Zadeldak, lei in maasdekking. Dakruiter op kruis. Toren met ingesnoerde pits en ui.
- Bijgebouwen: Aangebouwde sacristie. Baarhuisje in neogotische stijl bij de begraafplaats (voormalige sacristie uit ca. 1900).
- Interieur: Lage gewelven in zijbeuk.
- Omschrijving: Tegen de vroeg-neogotische toren is in 1932 de huidige kruiskerk gebouwd, in een andere situering, door J. Vermeulen.