Handelingen

Utrecht, Lange Smeestraat 40 - St. Bartholomeüskapel

Uit Reliwiki

Versie door Pa3ems (overleg | bijdragen) op 20 jul 2019 om 11:51 (cat)
(wijz) ← Oudere versie | Huidige versie (wijz) | Nieuwere versie → (wijz)


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Bartholomeuskapel
Genootschap: Oeucumenisch Protestants
Provincie: Utrecht
Gemeente: Utrecht
Plaats: Utrecht
Adres: Lange Smeestraat 40
Postcode: 3511PW
Inventarisatienummer:
Jaar ingebruikname: 1367
Architect:
Huidige bestemming: kapel
Monument status: Rijksmonument 36277

Geschiedenis

Voormalig gasthuis, diverse verbouwingen.

De kapel is lang geleden verbouwd tot ingangshal van het Bartholomeusgasthuis.

Willem van Abcoude. De geschiedenis van het Bartholomeus Gasthuis begint in 1367 wanneer een onbekend gebleven Utrechts burger het Sint Apollonia Gasthuis sticht. In 1378 krijgt het gasthuis haar definitieve naam als Willem, heer van Abcoude en Duurstede, het gasthuis onder zijn bescherming neemt. Hij verandert het karakter van het gasthuis tot een verblijf voor langdurige, arme zieken. Ook geeft hij het een andere naam: Sint Bartholomeus Gasthuis, genoemd naar één van Christus' twaalf discipelen. Op 20 januari 1407, enige maanden vóór zijn dood, besluit Willem van Abcoude tot de oprichting van de broederschap om het voortbestaan van het gasthuis en zijn armenpot te garanderen. Dit broederschap wordt verzegeld van een fundatiebrief, bestaande uit 4 charters, die nog altijd wordt bewaard in het Utrechts archief.

Het luidklokje van Steven Butendycke. De luidklok van het Gasthuis is in 1471 gemaakt. In de rekening wordt bij de uitgaven vermeld: 'zeven Rijnse Guldens aan Steven Butendycke voor het gieten van de klok'. De klok is de op één na oudste van Utrecht. Alleen de klok in de Pieterskerk, ook gemaakt door Butendycke, is ouder. In 2007 is onze klok in nauwe samenwerking met het Utrechts Klokkenluiders Gilde in Duitsland gerestaureerd. Het opschrift van de klok luidt 'Bartholomeus vocor': 'Bartholomeus word ik genoemd'.

Tijdens het nemen van de foto's hieronder werden in de Utrechtse binnenstad alle kerkklokken geluid ter gelegenheid van het begin van het Festival Oude Muziek. Ook het pas gerestaureerde klokje in de voorgevel van het Bartholomeusgasthuis werd geluid.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Bartholomeus gasthuis. Gasthuiszaal met haaks daarop geplaatste kapel omstreeks 1500. Topgevel aan de Lange Smeestraat. Fraaie 17e eeuwse regentenzaal met wandtapijten. Klokkenstoel met klok van S. Butendiic?, 1471, diam. 43 cm.

Externe links

Afbeeldingen