Handelingen

Sint Anthoniepolder, Polderdijk 67 - Hervormde Kerk: verschil tussen versies

Uit Reliwiki

 
(correctie)
(11 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
[[Categorie:Object]]
[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:Rijksmonument]]
[[Categorie:PKNH]]
[[Categorie:PKNH]]
[[Categorie:Sint Anthoniepolder]]
[[Categorie:Sint Anthoniepolder]]
[[Categorie:Gemeente Binnenmaas]]
[[Categorie:Gemeente Hoeksche Waard]]
[[Categorie:Provincie Zuid-Holland]]
[[Categorie:Provincie Zuid-Holland]]


{{#display_map:3299LM Polderdijk 67 Sint Anthoniepolder, Nederland|type=hybrid}}


{|  
{|  
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Genootschap :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Naam kerk:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | PKN Hervormd
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Hervormde Kerk
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Binnenmaas
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | PKN Hervormde gemeente Sint Anthoniepolder
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Zuid-Holland
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Hoeksche Waard
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Sint Anthoniepolder
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Sint Anthoniepolder
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Polderdijk 67
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Polderdijk 67
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Postcode:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Zuid-Holland
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 3299LM
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Inventarisatienummer:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 03434
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 16e
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Jaar ingebruikname :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 16 e
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" |  
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | kerk
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | kerk
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Naam kerk :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | St. Anthonius
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rijksmonument {{Rijksmonument|26546}}
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Architect :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" |
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument-status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rijksmonument
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Inventarisatienummer:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 03434
|}
|}


Regel 47: Regel 53:
==Geschiedenis==
==Geschiedenis==


Er waren twee voorgaande kerken.
Historische kerk met toren. Oorspronkelijk gewijd aan St. Antonius.
 
Er waren ooit twee voorgaande kerken.
 
==Korte geschiedenis. Bron: hervormdsintanthoniepolder.nl==
 
De Hervormde gemeente te Sint Anthoniepolder kent een rijke kerkgeschiedenis. Sinds de Reformatie (16e eeuw) is Sint Anthoniepolder een zelfstandige kerkelijke gemeente. In de begintijd was de gemeente gedurende verschillende perioden gecombineerd met de Hervormde gemeente van Cillaarshoek, maar aan die combinatie is in het jaar 1611 definitief een einde gekomen.
 
Ook burgerlijk is Sint Anthoniepolder eeuwenlang een zelfstandige gemeente geweest. Maar per 1 januari 1832 werd onze gemeente gevoegd bij de burgerlijke gemeente Maasdam en als gevolg van een gemeentelijke herindeling werd het per 1 januari 1984.
 
Rooms-Katholieke Parochie
 
Onze Hervormde Gemeente is de voortzetting van de vroegere rooms-katholieke parochie die gesticht moet zijn na de totstandkoming van de Sint Anthoniepolder in de 14e eeuw. Op 4 augustus 1357 werd aan een zekere Hugo Duykink uit Dordrecht ter bedijking het stuk land uitgegeven dat nu de Sint Anthoniepolder vormt. De bedijking was gereed in het jaar 1358, waarna al vóór 1400 de kerk werd gebouwd.


Sint Elisabethsvloed
Op 18 november 1421 vond de verschrikkelijke Sint Elisabethsvloed plaats, waarbij niet minder dan 72 dorpen ten prooi vielen aan het water en enkele tienduizenden mensen om het leven kwamen. Maar de Sint Anthoniepolder bleef daarbij gespaard. Waarschijnlijk is de polder wel volgelopen, maar de dijken hielden stand. Ook de kerk doorstond deze overstroming.
Tot het jaar 1559 behoorde de R.K. parochiekerk van Sint Anthoniepolder tot het Bisdom Luik (Belgie). Zij was, zoals uit haar naam reeds blijkt, gewijd aan de Heilige Anthonius de Groote. De Sint Anthoniepolder heeft zijn naam dus te danken aan de kerk die aan deze heilige was gewijd.
Sint Anthonius
Sint Anthonius was een kluizenaar die leefde in Egypte van 251 tot 356. In zijn tijd vond in Nicea het beroemde concilie plaats, waaraan wij als Christenen nu nog onze Geloofsbelijdenis van Nicea hebben te danken. Deze geloofsbelijdenis is opgesteld in de strijd tegen de Arianen, aanhangers van een godsdienstige richting die de Godheid van Christus loochende. Ook Anthonius keerde zich, met de beroemde kerkvader Athanasiusm, krachtig tegen de Arianen en bleef dus bij het oude orthodoxe en apostolische geloof.
Beschermer tegen veeziekten
Sint Anthonius leefde dus als kluizenaar in Egypte, verweg in de woestijn. Daar kreeg hij een zware zielestrijd te verduren door aanvechtingen van de duivel. Van daar dat hij wel wordt afgebeeld met naast zich een varken (onrein dier) als zinnebeeld van de duivel. Denk ook aan de geschiedenis waarin Jezus de menigte duivelen in een kudde zwijnen liet varen. De roomse bijgelovigheid maakte echter van Sint Anthonius met het varken een beschermer tegen veeziekten (het “Sint Anthoniusvuur”).
Ook het opschrift op de antieke luidklok in de toren van de kerk van Sint Anthoniepolder wijst hierop: “….de pest verdrijf ik “. De staf met bel die Sint Anthonius volgens de oude afbeelding draagt is het teken van een bedelmonnik. De Antonieters waren namelijk bedelmonniken. Deze afbeelding van de Heilige Anthonius is terechtgekomen in het vroegere gemeentewapen van Sint Anthoniepolder.
Glas-in-loodraam
Lange tijd heeft deze afbeelding als glas-in-Ioodraam gehangen in het gemeentehuis van Maasdam, met welke gemeente Sint Anthoniepolder in 1832 was verenigd. Nadat in 1984 de huidige gemeente Binnenmaas werd gevormd, is het glas-in-Ioodraam geschonken aan de kerk te Sint Anthoniepolder, waar het nu hangt in de hal voor het raam naast de trap naar boven.
Na de Reformatie
AI vroeg in de reformatietijd ging de gemeente te Sint Anthoniepolder over naar de Hervorming en werd ingedeeld bij de Classis Dordrecht (sinds 1992 bij de Classis Barendrecht). De Classis Dordrecht was in die tijd een toonaangevende classis in onze Nederlandse Hervormde Kerk. Ook in ons kerkgebouw te Sint Anthoniepolder heeft die classis destijds verschillende malen vergaderd, zodat beroemde theologen uit de tijd van de Grote Synode van Dordrecht (1618-1619) ook in onze kerk hebben vertoefd.
==Monumentomschrijving Rijksdienst==
Hervormde kerk. Eenbeukig laatgotisch kerk met driezijdige koorsluiting en eenvoudige toren, welks bovendeel in drie gevelvlakken drie hoge ongeprofileerde rondboognissen heeft, waarschijnlijk 16de eeuw. De kerk is overdekt met een houten tongewelf op trekbalken. Zuidmuur vernieuwd in de 19de eeuw. Tot de inventaris behoren: een eenvoudige, 17de eeuwse preekstoel, met 18de eeuwse lezenaar en vier eenvoudige 19de eeuwse gestoelten. Eikenhouten klokkenstoel met klok van G. Butendiic, 1436, diam. 85,2 cm.
Hervormde kerk. Eenbeukig laatgotisch kerk met driezijdige koorsluiting en eenvoudige toren, welks bovendeel in drie gevelvlakken drie hoge ongeprofileerde rondboognissen heeft, waarschijnlijk 16de eeuw. De kerk is overdekt met een houten tongewelf op trekbalken. Zuidmuur vernieuwd in de 19de eeuw. Tot de inventaris behoren: een eenvoudige, 17de eeuwse preekstoel, met 18de eeuwse lezenaar en vier eenvoudige 19de eeuwse gestoelten. Eikenhouten klokkenstoel met klok van G. Butendiic, 1436, diam. 85,2 cm.


== Orgel ==
== Orgel ==
Het orgel is in 1967 als opus 678 gebouwd door de firma B. Pels & Zoon (Alkmaar).
Het orgel is in 1967 als opus 678 gebouwd door de firma B. Pels & Zoon (Alkmaar).
; Dispositie:
; Dispositie:
* Manuaal: Prestant 8' - Holpijp 8' - Gamba 8' - Octaaf 4' - Roerfluit 4' - Speelfluit 2' - Sesquialter 2⅔' 2 sterk discant - Mixtuur 1' 2-3 sterk.  
* Manuaal: Prestant 8' - Holpijp 8' - Gamba 8' - Octaaf 4' - Roerfluit 4' - Speelfluit 2' - Sesquialter 2⅔' 2 sterk discant - Mixtuur 1' 2-3 sterk.  
* Pedaal: Bourdon 16'.
* Pedaal: Bourdon 16'.
Regel 63: Regel 103:
Mechanische sleepladen. Manuaalomvang: C-f3. Pedaalomvang: C-d1.
Mechanische sleepladen. Manuaalomvang: C-f3. Pedaalomvang: C-d1.


==Externe links==
{{Wikimedia|Hervormde_Kerk_(Sint_Anthoniepolder)}}


==Afbeeldingen==
==Afbeeldingen==
<Gallery>
<Gallery>
Bestand:1-Sint Anthonie Polder nh kerk 1949.jpg|ansichtkaart 1948
Bestand:1-Sint Anthonie Polder nh kerk 1949.jpg|ansichtkaart 1948
Bestand:Kerkmaasdam2042.jpg | Ansichtkaart - WG
Afbeelding:03434 Sint Anthonypolder PKN. Hervormd 16e Polderdijk 67 ZH. foto. A. Rademaker. Hendrik ido Ambacht (1).jpg|foto. A. Rademaker Hendrik ido Ambacht.
Afbeelding:03434 Sint Anthonypolder PKN. Hervormd 16e Polderdijk 67 ZH. foto. A. Rademaker. Hendrik ido Ambacht (1).jpg|foto. A. Rademaker Hendrik ido Ambacht.
Afbeelding:03434 Sint Anthonypolder PKN. Hervormd 16e Polderdijk 67 ZH. foto. A. Rademaker. Hendrik ido Ambacht (2).jpg|foto. A. Rademaker Hendrik ido Ambacht.
Afbeelding:03434 Sint Anthonypolder PKN. Hervormd 16e Polderdijk 67 ZH. foto. A. Rademaker. Hendrik ido Ambacht (2).jpg|foto. A. Rademaker Hendrik ido Ambacht.
Afbeelding:Sint-Anthoniepolder N.H.St.Anthonuiskerk 16e Eeuw.jpg
Afbeelding:Sint-Anthoniepolder N.H.St.Anthonuiskerk 16e Eeuw.jpg
Afbeelding:Sint Anthoniepolder Herv Kerk Pels 1967.jpg
Afbeelding:Sint Anthoniepolder Herv Kerk Pels 1967.jpg | Pels-orgel (1967)
<Gallery>
</Gallery>

Versie van 23 nov 2019 19:31


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Hervormde Kerk
Genootschap: PKN Hervormde gemeente Sint Anthoniepolder
Provincie: Zuid-Holland
Gemeente: Hoeksche Waard
Plaats: Sint Anthoniepolder
Adres: Polderdijk 67
Postcode: 3299LM
Inventarisatienummer: 03434
Jaar ingebruikname: 16e
Architect:
Huidige bestemming: kerk
Monument status: Rijksmonument 26546


Geschiedenis

Historische kerk met toren. Oorspronkelijk gewijd aan St. Antonius.

Er waren ooit twee voorgaande kerken.

Korte geschiedenis. Bron: hervormdsintanthoniepolder.nl

De Hervormde gemeente te Sint Anthoniepolder kent een rijke kerkgeschiedenis. Sinds de Reformatie (16e eeuw) is Sint Anthoniepolder een zelfstandige kerkelijke gemeente. In de begintijd was de gemeente gedurende verschillende perioden gecombineerd met de Hervormde gemeente van Cillaarshoek, maar aan die combinatie is in het jaar 1611 definitief een einde gekomen.

Ook burgerlijk is Sint Anthoniepolder eeuwenlang een zelfstandige gemeente geweest. Maar per 1 januari 1832 werd onze gemeente gevoegd bij de burgerlijke gemeente Maasdam en als gevolg van een gemeentelijke herindeling werd het per 1 januari 1984.

Rooms-Katholieke Parochie

Onze Hervormde Gemeente is de voortzetting van de vroegere rooms-katholieke parochie die gesticht moet zijn na de totstandkoming van de Sint Anthoniepolder in de 14e eeuw. Op 4 augustus 1357 werd aan een zekere Hugo Duykink uit Dordrecht ter bedijking het stuk land uitgegeven dat nu de Sint Anthoniepolder vormt. De bedijking was gereed in het jaar 1358, waarna al vóór 1400 de kerk werd gebouwd.

Sint Elisabethsvloed

Op 18 november 1421 vond de verschrikkelijke Sint Elisabethsvloed plaats, waarbij niet minder dan 72 dorpen ten prooi vielen aan het water en enkele tienduizenden mensen om het leven kwamen. Maar de Sint Anthoniepolder bleef daarbij gespaard. Waarschijnlijk is de polder wel volgelopen, maar de dijken hielden stand. Ook de kerk doorstond deze overstroming. Tot het jaar 1559 behoorde de R.K. parochiekerk van Sint Anthoniepolder tot het Bisdom Luik (Belgie). Zij was, zoals uit haar naam reeds blijkt, gewijd aan de Heilige Anthonius de Groote. De Sint Anthoniepolder heeft zijn naam dus te danken aan de kerk die aan deze heilige was gewijd.

Sint Anthonius

Sint Anthonius was een kluizenaar die leefde in Egypte van 251 tot 356. In zijn tijd vond in Nicea het beroemde concilie plaats, waaraan wij als Christenen nu nog onze Geloofsbelijdenis van Nicea hebben te danken. Deze geloofsbelijdenis is opgesteld in de strijd tegen de Arianen, aanhangers van een godsdienstige richting die de Godheid van Christus loochende. Ook Anthonius keerde zich, met de beroemde kerkvader Athanasiusm, krachtig tegen de Arianen en bleef dus bij het oude orthodoxe en apostolische geloof.

Beschermer tegen veeziekten

Sint Anthonius leefde dus als kluizenaar in Egypte, verweg in de woestijn. Daar kreeg hij een zware zielestrijd te verduren door aanvechtingen van de duivel. Van daar dat hij wel wordt afgebeeld met naast zich een varken (onrein dier) als zinnebeeld van de duivel. Denk ook aan de geschiedenis waarin Jezus de menigte duivelen in een kudde zwijnen liet varen. De roomse bijgelovigheid maakte echter van Sint Anthonius met het varken een beschermer tegen veeziekten (het “Sint Anthoniusvuur”).

Ook het opschrift op de antieke luidklok in de toren van de kerk van Sint Anthoniepolder wijst hierop: “….de pest verdrijf ik “. De staf met bel die Sint Anthonius volgens de oude afbeelding draagt is het teken van een bedelmonnik. De Antonieters waren namelijk bedelmonniken. Deze afbeelding van de Heilige Anthonius is terechtgekomen in het vroegere gemeentewapen van Sint Anthoniepolder.

Glas-in-loodraam

Lange tijd heeft deze afbeelding als glas-in-Ioodraam gehangen in het gemeentehuis van Maasdam, met welke gemeente Sint Anthoniepolder in 1832 was verenigd. Nadat in 1984 de huidige gemeente Binnenmaas werd gevormd, is het glas-in-Ioodraam geschonken aan de kerk te Sint Anthoniepolder, waar het nu hangt in de hal voor het raam naast de trap naar boven.

Na de Reformatie

AI vroeg in de reformatietijd ging de gemeente te Sint Anthoniepolder over naar de Hervorming en werd ingedeeld bij de Classis Dordrecht (sinds 1992 bij de Classis Barendrecht). De Classis Dordrecht was in die tijd een toonaangevende classis in onze Nederlandse Hervormde Kerk. Ook in ons kerkgebouw te Sint Anthoniepolder heeft die classis destijds verschillende malen vergaderd, zodat beroemde theologen uit de tijd van de Grote Synode van Dordrecht (1618-1619) ook in onze kerk hebben vertoefd.


Monumentomschrijving Rijksdienst

Hervormde kerk. Eenbeukig laatgotisch kerk met driezijdige koorsluiting en eenvoudige toren, welks bovendeel in drie gevelvlakken drie hoge ongeprofileerde rondboognissen heeft, waarschijnlijk 16de eeuw. De kerk is overdekt met een houten tongewelf op trekbalken. Zuidmuur vernieuwd in de 19de eeuw. Tot de inventaris behoren: een eenvoudige, 17de eeuwse preekstoel, met 18de eeuwse lezenaar en vier eenvoudige 19de eeuwse gestoelten. Eikenhouten klokkenstoel met klok van G. Butendiic, 1436, diam. 85,2 cm.

Orgel

Het orgel is in 1967 als opus 678 gebouwd door de firma B. Pels & Zoon (Alkmaar).

Dispositie
  • Manuaal: Prestant 8' - Holpijp 8' - Gamba 8' - Octaaf 4' - Roerfluit 4' - Speelfluit 2' - Sesquialter 2⅔' 2 sterk discant - Mixtuur 1' 2-3 sterk.
  • Pedaal: Bourdon 16'.
  • Pedaalkoppeling.

Mechanische sleepladen. Manuaalomvang: C-f3. Pedaalomvang: C-d1.

Externe links

Meer afbeeldingen op WikiMedia

Afbeeldingen