Versie van 8 okt 2019 om 08:48

Geschiedenis

Historische dorpskerk met zadeldaktoren.

In 1354 vond er inpoldering plaats en kreeg Oosterland een houten kapel van de Heilige Jodocus. Later is deze kapel vervangen door de huidige kerk, waarvan in 1612 het schip van de kerk door brand verloren is gegaan.
In 1424 kreeg de toren een klok met als opschrift 'Willan Butndic Fecit int jaer ons Heere MCCCCXXIIII' oftewel "Willem Buitendijk heeft mij gemaakt in het jaar onzes Heren 1424". Deze grote klok weegt 450 kilogram, de kleine klok weegt 235 kilogram met opschrift 'Willan Butndic Fecit Ave Maria gratia plena, dominus cum' oftewel "Willem Buitendijk heeft mij gemaakt, Wees gegroet Maria, vol van Genade, de Heer is met u". Deze beide klokken zijn op 31 maart 1943 door de Duitsers geroofd, maar ze zijn, net als andere klokken uit Zeeland, teruggevonden in het IJsselmeer. De schipper heeft expres het schip laten zinken, zodat de Duitsers deze klokken niet konden omsmelten. Zodoende hangen de klokken weer in de gerestaureerde toren.
De koorruimte doet na 1612 dienst als kerkruimte. In 1650 kwam er een ambachtsherenbank en deze staat er nog steeds. Voor de Watersnoodramp van 1953 stond deze bank voor in de kerk en rechts van de kansel, nu staat deze onder het orgel.
De huidige Voorkerk van de kerk was in de 19de eeuw een schoolgebouwtje en daarna gemeentehuis. In 1964, na de restauratie, heeft de Gemeente de Voorkerk teruggeven aan de kerk.
In de Tweede Wereldoorlog is het per ongeluk door Engelsen deels verwoest met daarbij de toren. De toren was voor de oorlog vijftien meter hoog en de dorpsbewoners noemden het toen een duiventil omdat deze toren zo laag was. In 1949-1950 is de toren verhoogd tot 22 meter. In de vroegere eeuwen werd getracht om deze toren een spits te geven. Die is er nooit gekomen. In 1732 kreeg de kerk een grote regenbak links van de huidige ingang.
In de kerk hangt een marmeren grafmonument van de adellijke vrouwe Suzanna Maria Lonque. Zij is overleden in 1752. In 1898 heeft de kerk een grondige opknapbeurt gehad.
Tijdens de watersnood van 1953 heeft de kerk ook te lijden gehad en was er in de kerk een ravage. Dat is nu nog te zien aan de deuren in de kerk.
De kerk heeft nog enige oude grafzerken uit 1504, 1515, 1533, 1545 en 1551. In 1612 werd het door dorp getroffen door een grote brand. Het koor dateert uit 1579, de kansel uit 1574. In hetzelfde jaar dat de kansel gereed kwam werd de kerk protestants. De eerste dominee van Oosterland die in 1574 werd bevestigd, was voorheen van dezelfde kerk pastoor voor de rooms-katholieke kerk. Tot 2008 heeft de kerk van Oosterland vanaf 1574 47 predikanten gehad. Voor de watersnood van 1953 was er ook nog een dooptuin. De buitenmuur van het koor is in verschillende fasen gebouwd, wat goed te zien is.

opname 17-07-2009 © Leon Bok

opname 17-07-2009 © Leon Bok

Monumentomschrijving Rijksdienst

Kerk

De Ned.Herv.Kerk, plm 1500. Baksteenbouw met banden in de gevels en met hoekblokken aan de beren van het koor. Koor van drie traveeën en 5/10 sluiting overdekt door een houten tongewelf, met ribben rustende op geprofileerde muurstijlen op zandstenen draagstenen. Vroeger transept vervangen door twee traveeen die koor verlengen. Inwendig: preekstoel plm 1700 met houten lezenaar op houten schelp. Bank met wapens van de Jonge en Stavenisse, XVIIc. Marmeren wandtafel voor Suzanna Maria Lonque, wed. Johannes Cau (1752). Aantal hardstenen grafzerken o.a. gedateerd 1515, 1545, 1551.

Toren

14162 Kerktoren met zadeldak en aan de toren verbonden westgevel plm 1400. Sedert kerkbrand 1612 losstaand. Klokkenstoel met twee klokken van W. Butendiic, 1424?, beide diameters 80 cm.

Orgel

In het gebouw is 1 pijporgel aanwezig.Het orgel heeft de volgende plaats in het gebouw: galerij boven ingang Over het orgel zijn de volgende informatiebronnen bekend: Website http://www.orgelsinzeeland.nl Archief P. Sevestre

Historische gegevens

De bouwer van orgelkas en binnenwerk is waarschijnlijk J. van Gelder. Orgelkas en binnenwerk zijn opgeleverd in 1905. Het orgel had als oorspronkelijke locatie in het gebouw de volgende plaats: Enkele meters naar voren op de galerij boven de ingang

Na de bouw van het orgel zijn de volgende werkzaamheden uitgevoerd: 1956: W. van Leeuwen: restauratie waarbij geoxideerde metalen onderdelen zijn vervangen, houtworm werd bestreden en de Cornet III sterk disc. werd vervangen door een Mixtuur III-V sterk. Verplaatsing van het orgel naar achteren. ca. 1980: Fa. Pels & Van Leeuwen: Hersteld van de windladen in verband met lekkages. Herintonatie van het pijpwerk.

Technische gegevens

Het orgel is voorzien van de volgende klavieren: één manuaal, aangehangen pedaal (zonder eigen registers)

De dispositie is als volgt: Manuaal: Bourdon 16’, Prestant 8’, Holpijp 8’, Gamba 8’ disc., Celeste 8’, Octaaf 4’, Piccolo 2’, Mixtuur III-V sterk Pedaal: aangehangen

Plaats klaviatuur / speeltafel: rechterzijde kas Manuaalomvang: C-f’’’; Pedaalomvang: C-d’; Deling Bas/Discant: b/c’ Windladensysteem: sleeplade; Toetstractuur: mechanisch; Registertractuur: mechanisch; Stemtoonhoogte: a1 = 440 Hz Stemmingssysteem (Temperatuur): Evenredig zwevend

[INVCOZZL]

Externe links

• Website kerkelijke gemeente
• Meer afbeeldingen op WikiMedia

Afbeeldingen

Exterieur

• 

  Ansichtkaart 1938 - WG

• 

  Situatie Kerk-Gemeentehuis en Toren voor 1945

• 

  Situatie Gemeentehuis en toren na 1945

• 

  ansichtkaart 1959

• 
• 

  foto.J.B. v.d. Bie, Oosterland (Zld.). opname sept.1997.

• 
• 
• 
• 

  Regenbak

• 
• 

  Links nieuwe steensoort rechts oude steensoort.

• 

  Rechts nieuwe steensoort links oude steensoort.

• 

  Consistorie

• 

  Consistorie

• 

  Consistorie

• 

  Grafmonument Hofwegzijde

• 

  Grafmonument Hofwegzijde

• 

  Grafsteen van de Zwitserse dr. Martin Keller.

• 

  Oorlogsmonument 1940-1945

• 

  foto. J.B.v.d.Bie Oosterland (Zld)Voorkerk Kerkpleinzijde.

• 

  foto. J.B.v.d.Bie Oosterland (Zld)-Voorkerk Hofwegzijde

• 

  foto. J.B.v.d.Bie Oosterland (Zld)

• 

  links voorkerk en toren

• 

  foto. J.B.v.d.Bie Oosterland (2009)

• 

  foto. J.B.v.d.Bie Oosterland (2009)

• 

  foto. J.B.v.d.Bie Oosterland (2009)

• 

  foto. J.B.v.d.Bie Oosterland (2009)

• 

  foto. J.B.v.d.Bie Oosterland (2009)

• 

  foto. J.B.v.d.Bie Oosterland (2009))

• 

  foto. J.B.v.d.Bie Oosterland (Zld)-Huidige naam en infobord van kerk.

• 

  foto. J.B.v.d.Bie Oosterland (Zld)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (01-12-2013))

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (01-12-2013))

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (01-12-2013))

• 

  foto. J.B.v.d.Bie Oosterland (Zld)-Voormalige pastorie van kerk.

• 

  foto. J.B.v.d.Bie Oosterland (Zld)-Voormalige pastorie van kerk en toren N.H.Jodocuskerk.

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (07-04-2017)

Interieur

• 

  Ansichtkaart 1957

• 
• 
• 
• 

  Van Gelder-orgel (1905).

• 
• 
• 
• 

  Lantaarntje op Avondmaalstafel.

• 
• 
• 
• 
• 
• 

  De Chanoeka staat op een verhoging naast de kansel.

• 

  De Menora staat op een verhoging naast de kansel.

• 

  De gang is tussen de kerk en de Voorkerk.

• 

  De gang is tussen de kerk en de Voorkerk.

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2010)

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2010)

• 

  fotolijst met een van de ramen in de N.H. Kerk van Zevenhoven.

• 

  Fotolijst met een van de ramen in de N.H. Kerk van Zevenhoven.

• 

  Nieuw orgel.(foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2010))

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2010)

• 

  Wandkleed hangt in de Voorkerk.(foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2010))

• 

  Winters plaatje in de Voorkerk.,vanaf de Anwas op de achtergrond de kerk

• 

  Het Avondmaal hangt in de consistorie.(foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2010))

• 

  Dit schilderij hangt in de voorkerk.

• 

  Dit schilderij hangt in de voorkerk.

• 

  Dit schilderij hangt in de voorkerk.

• 

  © P. Sevestre

• 

  © P. Sevestre

• 

  Nieuwe gordijnen vervangen. (foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2011))

• 
• 

  Details kansel:Jacobsschelp. (foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2012))

• 

  Details kansel:Kopje.(foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2012))

• 

  Details kansel.(foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2012))

• 

  Antependia.

• 

  Antependia.

• 

  Antependia.

• 

  Antependium

• 

  Antependium

• 

  Antependia.

• 

  Antependia.

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2013))

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2013))

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2013))

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2013))

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2013))

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2013))

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2013))

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2013))

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2013))

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2013))

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2013))

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2013))

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2013))

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2013))

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2013))

• 

  foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2014))

• 

  Gewelf boven de kansel.01-05-2016.foto.J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  Gewelf boven de orgel.01-05-2016.foto.J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  liturgisch centrum 19-06-2016.foto. J.B.v.d.Bie Oosterland.

Predikantenborden

• 

  Predikantenbord. 05-06-2016.foto J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  Predikantenbord.1e bord. 05-06-2016.foto J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  Predikantenbord.2e bord. 05-06-2016.foto J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  Predikantenbord.3e bord. 05-06-2016.foto J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  Predikantenbord.Detail. 05-06-2016.foto J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  Predikantenbord.Detail. Hebreeën 13 vers 7, 05-06-2016.foto J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  Predikantenbord Wapen Oosterland 05-06-2016.foto J.B.v.d.Bie Oosterland.

Liturgieborden en bijbehorende kisten

• 

  liturgiebord 19-06-2016.foto. J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  liturgiebord 19-06-2016.foto. J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  liturgiebord 19-06-2016.foto. J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  liturgiebord sinds 16-10-2016 met spotjes.

• 

  Bijbehorende kisten voor het nieuwe liturgiebord 19-06-2016.foto. J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  Bijbehorende kisten voor het nieuwe liturgiebord 19-06-2016.foto. J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  Bijbehorende kisten voor het nieuwe liturgiebord 19-06-2016.foto. J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  Bijbehorende kisten voor het nieuwe liturgiebord 19-06-2016.foto. J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  Detail iturgiebord 19-06-2016.foto. J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  Detail liturgiebord 19-06-2016.foto. J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  Detail liturgiebord 19-06-2016. foto. J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  Detail liturgiebord 19-06-2016.foto. J.B.v.d.Bie Oosterland.

• 

  Detail liturgiebord 19-06-2016. foto. J.B.v.d.Bie Oosterland.

De ventilatoren en het hulpstuk en de vloerbedekking en boekenplankje en de nieuwe situatie in de gang

• 

  Deze ventilatoren zijn geplaatst tussen 2 dec. en 9 dec.2012-achterste is boven het orgel en midden. (foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2012))

• 

  Deze ventilatoren zijn geplaatst tussen 2 dec. en 9 dec.2012-voorste is boven de kansel en midden. (foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2012))

• 

  Hulpstuk om open en dicht te doen, van één van de gordijnen.(foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2011))

• 

  Nieuwe vloerbekking voor in de kerk.

• 

  Nieuwe boekenplank voor de bijbels en liedboeken.(foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2011))

• 

  Nieuwe boekenplank voor de bijbels en liedboeken.(foto:J.B.v.d.Bie Oosterland (2011))

• 

  foto. J.B.v.d.Bie Oosterland (Zld)-Nieuwe tafel in de gang van kerk.

• 

  foto. J.B.v.d.Bie Oosterland (Zld)-Nieuwe tafel in de gang van kerk.

• 

  foto. J.B.v.d.Bie Oosterland (Zld)-Nieuwe tafel in de gang van kerk.

• 

  situatie sinds 19-01-2010. (foto. J.B.v.d.Bie Oosterland (2010))

Deze Foto's in de toren zijn gemaakt in de toren op Open Monumentendag 14-09-2019.