Handelingen

Nieuw-Beijerland, Kerkstraat 22 - Hervormde Kerk

Uit Reliwiki


Algemene gegevens
Genootschap : PKN Hervormd
Gemeente : Korendijk
Plaats : Nieuw Beijerland
Adres : Kerkstraat 22
Provincie : Zuid-Holland
Jaar ingebruikname : 1826
Huidige bestemming: kerk
Naam kerk : Hervormde kerk
Architect :
Monument-status:

Geschiedenis

In de media

  • Uit Reformatorisch Dagblad, 8 november 2005

De hervormde kerk van Nieuw-Beijerland bestaat precies 400 jaar. Bij dat bijzondere feit is woensdag stilgestaan in een kerkdienst. Op verzoek van de kerkenraad doken twee gemeenteleden, J. Oprel en L. J. Kosters, in de historie en schreven een gedenkboek. Dat wordt huis aan huis in Nieuw-Beijerland verspreid. „Dat is mooi, dan ben je een echte dorpskerk”, vindt Oprel.

Lang niet alles was meer te achterhalen. Want hoewel het archief redelijk compleet bewaard is gebleven, werden veel dingen niet opgetekend. „Ach, hoe ging dat vroeger”, legt Oprel uit, „iemand had er wel idee in om bijvoorbeeld koster te worden. In een kleine gemeenschap werd dat gewoon geregeld, maar dat soort dingen werden lang niet altijd in de kerkelijke archieven vastgelegd. Daardoor weten we veel dingen niet meer. Bovendien werd er veel thuis bewaard. Ook dat is van lieverlee verloren gegaan.”

Oprel heeft ervaring met het speuren in de historie. Hij was jarenlang ouderling en kerkvoogd van de hervormde gemeente van Piershil. In dat verband schreef hij over de kerkelijke historie en de oorlogstijd in en om Piershil. „De opdracht die we meekregen, was om een breed en vooral toegankelijk boekje te maken”, aldus Kosters.

Beide onderzoekers kozen voor een opzet waarbij eerst de historie van Nieuw-Beijerland in z’n algemeenheid belicht wordt en vervolgens wordt ingezoomd op de kerk en de kerkelijke gemeente. De burgerlijke gemeente Nieuw-Beijerland werd gesticht in 1582, de kerkelijke in 1605. Hoe de allereerste kerk eruit gezien heeft, is onduidelijk. Er zijn een paar oude tekeningen, maar daarop is slechts de kerktoren te zien. Wel is in de notulen terug te vinden dat de eerste bouwplannen uit 1603 dateren. De bouw werd mogelijk dankzij „verzochte liefdegaven.”

Nieuw-Beijerland had een stratenplan in een vierkant, ofwel carrévorm. Daar lag de kerk precies middenin. Oprel: „In het midden van het dorp, op een mooie plaats, heel karakteristiek, zeker met de kerkgracht eromheen.”

Het gebouw is in de loop der eeuwen diverse malen grondig of minder grondig opgeknapt. „In 1826 bijvoorbeeld”, vertelt Kosters. „Het gekke is dat er allerlei verhalen de ronde doen over een grote brand, maar daar is in de archieven helemaal niets van terug te vinden. Er staat alleen dat de kerk in ”aimabele toestand” verkeerde.”

Orgel

Het orgel is in 1977 gebouwd door de firma E. Verschueren te Tongeren (België). Daarbij is gebruik gemaakt van een Vlaamse orgelkas uit ca. 1840 en van het pijpwerk van vier stemmen, afkomstig uit het voormalige Van Oeckelen-orgel (1877) in de hervormde kerk van Nieuw-Helvoet. In 1994 maakt de firma Gebr. Reil een nieuwe windvoorziening en plaatst een nieuw tertskoor op de sleep van de Nasard, zodat een Sexquialter ontstaat.

Dispositie
  • Manuaal: Prestant 8' (C-H in Bourdon) - Bourdon 8' (1877) - Octaaf 4' (1877) - Fluit 4' (1877) - Octaaf 2' (1877) - Sexquialter 2⅔' II discant - Mixtuur 1⅓' 2-3 sterk.
  • Pedaal: Subbas 16'.
  • Pedaalkoppeling.

Mechanische sleepladen. Manuaalomvang: C-f3. Pedaalomvang: C-d1. Toonhoogte: a1 = 435 Hz. Winddruk: 65 mm. WK.

Afbeeldingen

<Gallery> Bestand:1-Nieuw Beijerland nh kerk.jpg|ansichtkaart Bestand:Nieuw Beijerland NH kerk 001.jpg Afbeelding:Nieuw-Beÿerland N.H.Kerk (15).jpg

Afbeelding:Nieuw Beijerland Herv Kerk 1977.jpg <Gallery>