Lemmer, Schans 29 - Synagoge

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Genootschap:	Israëlitisch
Provincie:	Friesland
Gemeente:	De Friese Meren
Plaats:	Lemmer
Adres:	Schans 29
Postcode:	8531DV
ID nummer:
Jaar ingebruikname:	1866
Architect:
Huidige bestemming:	woonhuis
Monument status:	Gemeentelijk monument

Omschrijving

Buiten gebruik 1920. Nu woonhuis.

Geschiedenis

In 1740 woonde er in Lemmer tenminste één joodse familie. Joden die gebruik maakten van het veer Amsterdam - Lemmer, konden vanaf 1770 koosjer voedsel kopen in de Herbergh De Wyldeman, die beheerd werd door een niet-joodse eigenaar.

In 1801 werd een stuk grond aangekocht aan de voet van de Zeedijk, waar een joodse begraafplaats werd ingericht. De oudste grafsteen dateert van 1817. Overstromingen maakten het noodzakelijk om elders te begraven, vandaar dat er in 1876 een begraafplaats in Tacozijl is ingericht. Aan de Schans te Lemmer was vanaf 1820 een synagoge in gebruik die in 1866 met behulp van het stadsbestuur werd opgeknapt.

De synagoge is tot 1920 in gebruik geweest en werd daarna verkocht en verbouwd tot woonhuis. In 1924 werd Lemmer bij het gebied van de joodse gemeente Sneek gevoegd.

Het kleine aantal joden dat in 1941 nog in Lemmer woonde is tijdens de Duitse bezetting gedeporteerd en vermoord. Hun namen staan vermeld op een gedenksteen op de joodse begraafplaats te Tacozijl. Deze begraafplaats werd in 1989 geheel gerestaureerd en wordt thans onderhouden door de Friese natuurbeschermingsvereniging It Fryske Gea. (Bron: Joods Historisch Museum)