Handelingen

Lellens, Borgweg 17 - Hervormde Kerk

Uit Reliwiki

Versie door JvN (overleg | bijdragen) op 28 sep 2021 om 07:41 (correctie)


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Hervormde Kerk
Genootschap: PKN Hervormde gemeente Stedum - Lellens - Wittewierum
Provincie: Groningen
Gemeente: Groningen
Plaats: Lellens
Adres: Borgweg 21
Postcode: 9794PA
Sonneveld-index: 00996
Jaar ingebruikname: 1667
Architect:
Huidige bestemming: hervormde kerk
Monument status: Rijksmonument 9784

Geschiedenis

Historische dorpskerk met torentje.

Najaar 2003 is de uit 1667 daterende Hervormde Kerk gesloten. Dat was niet omdat er geen kerkelijke gemeente meer zou zijn. Het had alles te maken met de slechte en daardoor gevaarlijke staat van het gebouw. Restauratie was broodnodig. Op 22 september 2004 zijn torenspits en uurwerk verwijderd. Restauratie van de gehele kerk, die ook als dorpshuis wordt gebruikt, was hard nodig, maar er was aanvankelijk geen geld voor. (52-04/53-05)

Na restauratie in 2010 is de kerk, die sinds 2003 buiten gebruik was wegens bouwvalligheid, weer in gebruik genomen.


Monumentomschrijving Rijksdienst

N.H. Kerk op verhoogd kerkhof. Eenvoudig zaalgebouw uit 1667 blijkens stichtingssteen in de zuidwand. Inwendig 17e-eeuwse preekstoelkuip met klankbord en eenvoudige trap; koperen doopbekken. Twee herenbanken, plm 1700 en begin 18e eeuw, waarvan de tweede overhuifd. Overige banken met knoppen op de zijstukken, orgelbalustrade met lezenaar. Aantal 18e eeuwse zerken. Groot geschilderd bord met 64 kwartierwapens Gruys-Tamminga uit 1690. Kabinetorgel, plm. 1800 gemaakt door H.H. Freytag, in 1860 door G.P. Dik verbouwd tot kerkorgel. Klokkenstoel met klok van Van Bergen, 1918?, diam. 60 cm. met behoud van het opschrift en versieringen van de klok van C. Spronneaux en H. Veri, 1686. Mechanisch torenuurwerk vermoedelijk 1687, buiten gebruik gesteld.

Het orgel

Freytag bouwde een huisorgel voor een borg in Lellens rond 1800. In 1860 is het orgel overgeplaatst naar de hervormde kerk door firma Dik. Hij vergrootte de kas met twee zij torens. In de loop der jaren zijn er diverse wijzigingen uitgevoerd. Het Freytag-orgel in de Hervormde Kerk van het Groningse Lellens is onlangs gerestaureerd door Mense Ruiter Orgelmakers te Zuidwolde. Op vrijdag 21 maart 2014 wordt het orgel opnieuw in gebruik genomen. Het kabinetorgel van H.H. Freytag (1759-1811) is, naar men aanneemt, rond 1800 gebouwd voor de borg Lellens bij Ten Post. In 1860 is het orgel van de borg naar de kerk van Lellens verplaatst. De borg die sinds 1875 leeg stond is in 1897 gesloopt. Het orgel van is waarschijnlijk een eerste in een reeks huisorgels volgens dit concept. Twee ervan zijn er overgebleven: de kabinetorgels in de Martinikerk in Doesburg (ca. 1805, gebouwd voor Middelstum) en het dorpskerk van Anloo (1804).

In de media

  • Uit Reformatorisch Dagblad, 17 augustus 2010.

De hervormde kerk in het Groningse Lellens wordt, na enkele jaren van restauratie, op vrijdag 3 september officieel weer in gebruik genomen. Dat maakte J.B. Hofman, voorzitter van de kerkrentmeesters van de hervormde gemeente Stedum-Lellens-Wittewierum-Ten Post, vorige week desgevraagd bekend. ’s Middags is er een bijeenkomst in het dorpshuis en heeft er een kerkdienst plaats in het opgeknapte kerkgebouw, waarbij een fotopresentatie wordt getoond van het verloop van de restauratie. De kerk, gebouwd in 1667, kon vier jaar lang vanwege haar slechte staat niet worden gebruikt voor de wekelijkse kerkdiensten.

Tijdens de restauratie kerkte de gemeente in een van haar andere gebouwen, in Stedum of Ten Post. De hervormde gemeente telt volgens het jongste jaarboek van de Protestantse Kerk 108 belijdende leden en 111 doopleden. Sinds vorig jaar dient ds. G.J. Roest de gemeente.

Externe links

Kerk_van_Lellens Meer afbeeldingen op WikiMedia

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur