Handelingen

Drunen, Raadhuisplein 4 - Lambertus

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam object: Lambertus
Genootschap: Rooms-Katholieke kerk
Provincie: Noord-Brabant
Gemeente: Heusden
Plaats: Drunen
Adres: Raadhuisplein 4
Postcode: 5151HG
Sonneveld-index: 07329
Jaar ingebruikname: 1954
Architect: H.C. van de Leur
Huidige bestemming: Rooms-Katholieke kerk
Monument status: Gemeentelijk monument



Geschiedenis

Drunen, St. Lambertus; jk 15-09-2011

Belangrijke wederopbouwkerk met toren.

In de namiddag van 4 oktober 1944 wordt de toren van de neogotische Lambertuskerk door Engelse troepen onder vuur genomen omdat daarin een Duitse uitkijkpost was geïnstalleerd. Het complex met kerk, pastorie en klooster wordt vervolgens door de vertrekkende Duitsers in brand gestoken zodat het veranderde in een puinhoop. Na de bevrijding wordt het patronaatsgebouw in de Stationsstraat als noodkerk ingericht (Hoge Braken) en snel daarna maakt men plannen voor de bouw van een nieuwe kerk. Pas in 1951 krijgen deze plannen vaste vorm en kan een nieuwe kerk worden gebouwd. Op 20 april 1953 wordt de eerste steen gelegd die zich bevindt links in de muur naast het hoogaltaar. Er staat een Latijnse inscriptie in: Funda nos in pace (‘Grondvest ons in vrede’). Ook zit in deze steen een kleiner steentje gemetseld, afkomstig uit de catacombe van Callistus in Rome en gewijd door paus Pius IX. Deken van Rijckevorsel (1865-1888) had het destijds als eerste steen gemetseld in de voormalige St. Lambertuskerk. Het kerkgebouw is ontworpen door de Nijmeegse architect Hendrik van de Leur (1898-1994). Ze is gebouwd door fa. de Bonth-van Hulten uit Nieuwkuijk. De consecratie vond plaats op 16 augustus 1954 door mgr. Mutsaerts, bisschop van Den Bosch. Het oorspronkelijke ontwerp bevatte twee torens op de hoekpunten van het front. In de uiteindelijke uitvoering is dat niet uitgevoerd, het zuidwerk heeft een overhoeks geplaatste middentoren als bekroning. Naast het priesterkoor een angelusklok in een kleine toren. In het exterieur is het schip als pseudobasiliek uitgevoerd, de middenbeuk heeft echter geen ramen en is ook maar enkele decimeters hoger dan het dak van de zijbeuken. Inwendig is het schip overwelfd met een stenen tongewelf, geschraagd door gemetselde bogen. De bogen rusten op gemetselde pilaren met natuursteen accenten. Lage transepten, in het interieur geaccentueerd door het gebruik van betonnen pilaren. Priesterkoor heringericht volgens veranderde inzichten na het tweede Vaticaans concilie. In 1964 werd in Drunen de Jozefkerk opgericht. Het was een noodkerk die te zijner tijd vervangen zou worden door een definitief gebouw. Dat plan is nimmer gerealiseerd. Op l januari 1982 ontstond uit de twee Drunense parochies (Lambertus en Jozef) een nieuwe parochie, namelijk de Parochie Drunen. In 1990 werd de St. Jozefkerk aan de eredienst onttrokken. Per l december 2006 is de parochie Sint Lambertus gefuseerd met die van de H. Johannes-Apostel te Elshout. Daaruit is ontstaan de R.K. Parochie Drunen-Elshout.

Op 1 januari 2013 fuseren de parochies Drunen-Elshout en Bernse Maasparochies tot de Parochie Wonderbare Moeder. Tot de parochiekerken van de nieuwe parochie zullen gaan behoren:

Gebouwomschrijving SKKN

Zicht zuidwest; jk 15-09-2011

De Lambertuskerk te Drunen is gelegen aan het Raadhuisplein nr. 2. Vóór het kerkgebouw ligt een pleintje, links ligt de pastorie. Vanuit de pastorie is het kerkgebouw via een kleine gang toegankelijk. De kerk is niet georiënteerd; het priesterkoor is gericht naar het noorden. Grenzend aan de westkant van de kerk en ter linkerzijde van de pastoriegang is in 1980 een zaal gebouwd die door middel van vouwwanden in drie kleinere ruimten kan worden verdeeld. Hier vinden vergaderingen plaats. Eén van deze ruimten is in gebruik als dagkapel. De aanbouw wordt ook wel de Pastoor Vermeulenzaal genoemd, naar J. Vermeulen, destijds pastoor van de Lambertuskerk.

Al in de 13e eeuw kreeg Drunen zijn eerste kerkje. In volgende eeuwen werd dit meermalen vervangen. Een in 1729 ingediend verzoek om een kerk te mogen bouwen werd geweigerd omdat het gebouw te dicht bij de hervormde kerk zou komen te liggen. Hierna werd wel toegestaan een kerkschuur in te richten op een andere plek. Op 15 juni 1874 werd een kerk ingewijd naar een ontwerp van architect J.H. van Tulder uit Tilburg (eerstesteenlegging op 25 maart 1873). Dit gebouw heeft tot 1944 dienst gedaan. In dat jaar werden op 4/5 november zowel het kerkgebouw als pastorie en zustersklooster verwoest. Als noodkerk werd het patronaatsgebouw in gebruik genomen. Dicht in de buurt van de plaats van de vorige kerk kon in 1954 een nieuwe Lambertuskerk in gebruik worden genomen naar een ontwerp van H.C. van de Leur uit Nijmegen (inwijding 11 juni 1955). De aanbesteding had plaatsgevonden op 25 oktober 1952 en werd gegund aan de firma J. de Bonth-Van Hulten uit Nieuwkuyk. Eerstesteenlegging was op 20 april 1953. De pastorie van de kerk kwam in 1955 gereed. Het parochiekerkhof, in de nieuwe situatie op enige afstand gelegen van de kerk, is sinds 2005 niet meer in gebruik.

Oorspronkelijk was voor de nieuwe Lambertus niet voorzien in een kerktoren. Tot de bouw ervan werd besloten een half jaar na de eerste steenlegging, zodat het bouwplan moest worden aangepast. De financiering van deze toren was te danken aan dhr. Max Lips die tevens de aanschaf van een carillon voor zijn rekening nam. Het interieur van de kerk is ontworpen door de kunstenaar Lucas (Luc) van Hoek. Omdat slechts één ontwerper werd ingeschakeld, is een grote eenheid ontstaan in vormgeving en materiaalgebruik. Dit komt onder andere tot uitdrukking in het door hem ontworpen hoofdaltaar met retabel. In deze retabel kunnen door de kunstenaar vervaardigde zeven verschillende schilderijen worden geplaatst, al naar gelang de tijd van het liturgisch jaar. Ook tabernakel en kandelaars zijn door Luc van Hoek ontworpen, evenals wierookvaten, sedilia, kruisen, wijwatervaten, genoemde schilderijen, glas-in-loodramen enz. Omdat de door Van Hoek ontworpen zaken niet uitputtend zijn gedocumenteerd,is voor een aantal voorwerpen echter gerede twijfel mogelijk. Eveneens het reliëf van Lambertus dat boven de zij-ingang van de kerk is aangebracht. Enige objecten in de kerk herinneren nog aan het verwoeste kerkgebouw. In de loop der tijd zijn ook meerdere nieuwe objecten aan het interieur toegevoegd. Een kerstgroep, door Luc van Hoek ontworpen, is inmiddels vervangen door een nieuwe groep, vervaardigd ca 1995.

MIP omschrijving

  • MIP nummer: RT027-001123
  • Naam monument: St. Lambertuskerk
  • Bouwstijl: Delftse School
  • Gevels en materialen: Baksteen in kettingverband. Daklijst met siermetselwerk en betonnen afdekking. Natuurstenen elementen (raamomlijstingen en dergelijk). Westwerkachtige geveltoren.
  • Vensters en deuren: Gefigureerd glas-in-lood in gekoppelde segmentboogramen met natuurstenen omlijsting.
  • Dak en bedekking: Zadel- en lessenaarsdaken met gesmoorde verbeterde oud Hollandse pannen.
  • Bijgebouwen: Gemetselde stoep met ingelegd ruitpatroon.
  • Interieur:Dwarsgeplaatste topgevel tussen zware gemetselde gordelbogen. Interieurstukken van Luc van Hoek (kunstenaar uit Tilburg). Plavuizen vloer.

Monumentomschrijving pastorie

Pastorie als onderdeel van het complex; jk 15-09-2011
  • Bouwperiode: 1952-1954
  • Bouwstijl: Delftse School
  • Architect: Leur, H.C. van de
  • Gevels en Materialen: Baksteen in Noors verband. Siermetselwerk met muizetand en profielstenen. Deels raam omlijsting en deuromlijsting in natuursteen.
  • Vensters en Deuren: IJzeren zes- en vierruitsramen.
  • Dak en Bedekking: Zadeldak met nok loodrecht op straat gedekt met gesmoorde verbeterde oud Hollandse pannen.
  • Bijgebouwen: Tuinmuur met schuine afdekking op bloklijst. Tussen lid eenlaags met kerk.

Orgel

De oude kerk van Drunen werd in 1944 verwoest. Ook het Smits-orgel uit 1839 ging verloren. Na de bouw van een nieuwe kerk leverde de firma Adema-Schreurs een elektropneumatisch orgel met twee manualen en een zelfstandig pedaal. Dit orgel werd in 1956 ingewijd. Het orgel dat zich op de zangzolder bevindt, is het eerste orgel voor een Rooms-Katholieke kerk dat weer, volgens oude traditie, in een houten kas is geplaatst en geen open opstelling heeft, zoals gebruikelijk was in de periode 1910-1960. Het is in 1956 gebouwd door Adema's Kerkorgelbouw (Hubert Schreurs) te Amsterdam en heeft twee manualen en vrij pedaal en elektro-pneumatische kegelladen.

Als koororgel fungeert een electronicum waarvan de luidsprekers bijna onzichtbaar achter het hoogaltaar zijn weggewerkt.

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur

Orgel