Deventer, Maranathaplein 1 - Maranathakerk
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | Maranathakerk |
Genootschap: | Molukse groeperingen |
Provincie: | Overijssel |
Gemeente: | Deventer |
Plaats: | Deventer |
Adres: | Maranathaplein 1 |
Postcode: | 7415HX |
Jaar ingebruikname: | 1992 |
Architect: | Eyck, Aldo van |
Huidige bestemming: | kerk |
Monument status: | Gemeentelijk monument |
Sonneveld-index: | 10032 |
Geschiedenis
Belangrijk modern kerkgebouw.
De Maranathakerk (1991-1992) is ter vervanging van een ouder kerkgebouw gebouwd voor de Molukse gemeenschap in Deventer naar het ontwerp dat Aldo van Eyck en zijn vrouw Hannie van Eyck tussen 1983 en 1985 maakten. Met deze kerk heeft Van Eyck getracht een gebouw te ontwikkelen met een minimaal onderscheid tussen binnen en buiten dat zich echter niet isoleert ten opzichte van zijn omgeving, omdat dit goed aan zou sluiten bij de geloofsbeleving van de gebruikers. Voor de Molukse christenen is de kerkdienst een ceremonie die thuis in de huiskamer begint en binnen de muren van de kerk wordt voortgezet. Op verschillende manieren wordt het verschil tussen binnen en buiten opgeheven. Van Eyck: 'De kerk als voortzetting van het terrein, het terrein als begeleiding van de gang naar de kerk - dat is eigenlijk de gedachte - niet neergezet op het terrein, maar er in gelegen.' Zo klimmen witte rozen langs de wanden naar boven 'ter verzachting van de muren'. De grens tussen binnen en buiten wordt optisch vervaagd. De gesloten buitengevels zijn begroeid met klimrozen zodat de kerk in de tuin opgaat. De kerkruimte heeft een vierkante plattegrond waarvan de vier hoeken door verschillende halfronde bovenlichtelementen worden bepaald. De kerk bestaat uit twee delen, de eigenlijke kerkruimte en een deel met vergaderruimte en consistories, die verbonden zijn door een binnenstraat. Voorts heeft de kerk een plat dak dat door betonnen kolommen wordt ondersteund. De eenduidige axialiteit van de traditionele kerk is hierdoor vervangen door een multi-axiaal stelsel van plaatselijke symmetrieën. De gebogen bovenlichtelementen zijn aan de buitenzijde bekleed met onbehandeld irokohout. Een plat dak op een stelsel van ronde betonkolommen definieert het oorspronkelijke vierkant. De binnenwanden zijn in van donker naar licht verlopende blauwe banen geschilderd en door kunstenares Iene Ambar voorzien van golvende lijnen met op de Molukse eilanden gevonden schelpen. Door de blauwe kleur van de gebogen wanden en doordat deze in het daglicht staan, lijkt het alsof men onder een plat dak in de open lucht is samengekomen. De verbeelding van de kerkgangers wordt geprikkeld door de meerdere zichtlijnen die door de Van Eycks gecreëerd zijn - dit in tegenstelling tot de meeste kerken waar één kijkrichting aanwezig is.De kerk is niet axiaal ingericht, zoals bij veel kerken gebruikelijk, maar polycentrisch, met meerdere aandachtscentra en liturgische brandpunten. In dit opzicht staat de Maranathakerk in één lijn met Aldo van Eycks eerdere kerkontwerpen, Wheels of Heaven (1963) en de Pastoor van Arskerk (1964-1969).
Literatuur: M. Hageman, De Nederlandse architectuur, Bussum, 2007 www.architectuur.org (15 mei 2008) F. Strauven, Aldo van Eyck. The Shape of Relativity, Amsterdam, 1998 V. Ligtelijn, Aldo van Eyck. Werken, Bussum, 1999 De Architect 1992-12 Archis 1993-2 Architectural Review 1992-4 Casabella 1993-10
- 2018 Kerk verkeert in slechte staat.
- begin 2019. Kerk wordt aangewezen als Gemeentelijk monument.