Brontekst bekijken van Boxmeer, De Raetsingel 1 - Kloosterkapel De Wijer

[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:Rijksmonument]]
[[Categorie:RK kloka]]
[[Categorie:Boxmeer]]
[[Categorie:Gemeente Boxmeer]]
[[Categorie:Provincie Noord-Brabant]]


{{#display_map:51.64937,5.95067|type=hybrid}}

{| 
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Naam kerk:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Klooster 'De Wijer'
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rooms Katholieke Kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Noord-Brabant
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Boxmeer
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Boxmeer
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | De Raetsingel 1
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Postcode:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 5831KC
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Inventarisatienummer:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 1719
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | cultureel centrum
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rijksmonument {{Rijksmonument|10025}}
|}

== Geschiedenis ==

==Monumentomschrijving Rijksdienst==
Klooster "De Wijer". Omgrachte herenbehuizing, in 1719 herbouwd, in 1864 tot klooster ingericht en uitgebreid. Omvat een huis met 17e eeuwse topgevel, daarnaast een ingezwenkte topgevel uit 1719, in recente tijd vrijwel geheel vernieuwd, en een dwarshuis onder zadeldak en met Empire schuiframen. De neoromaanse kapel is in ongeveer 1930 aan het complex toegevoegd.
Dit interessante complex is nu in gebruik als cultureel centrum "De Weijer".

==== Klooster ==== 
Rijksmonumentnummer: {{Rijksmonument|518521}}
Op een gedeeltelijk omgracht terrein aan de oostzijde van de kom van Boxmeer staat het voormalige klooster "De Wijer", bestaande uit onder meer een reeds beschermd woonhuis met achttiende-eeuwse ingezwenkte topgevel, een woonhuis uit 1719, beide recentelijk ingrijpend vernieuwd, en een eveneens reeds beschermd tweelaags dwarshuis, de voorgevel naar de Weversstraat, daterende uit de achttiende en negentiende eeuw. De bescherming wordt uitgebreid tot de uit ca. 1930 daterende, aan het reeds beschermde deel grenzende, tweelaags kloostergebouw met de refter en de Neo-Romaanse kruiskapel.
===== Omschrijving =====
Het tweelaags kloostergebouw heeft een rechthoekige plattegrond, met aan de noordzijde een weinig uitspringend dwarshuis, bekroond door topgevels. Het ter plaatse van de steunberen gedeeltelijk onderkelderde gebouw wordt gedekt door gekruiste zadeldaken, belegd met verbeterde Hollandse pannen.
Het pand heeft een houten getimmerde goot met fors overstek.
De gevels zijn gemetseld in baksteen. Tegen de westelijke gevel, gesitueerd aan de voormalige gracht, zijn ter hoogte van de refter een drietal driemaal versneden steunberen aangebracht, waartussen een drietal spitsboogvensters met betonnen kalf en vorktracering in de bovenlichten. Eronder een drietal keldervensters, voorzien van diefijzers. Op de verdieping zijn hierboven een drietal rechthoekige vensters aangebracht, voorzien van een betonnen kalf en ijzeren roedenverdeling. Het 'dwarshuis' heeft aan de grachtzijde op de begane grond een samengesteld driedelig venster met gezamenlijk bovenlicht, bestaande uit 24 glazen bouwstenen.

Erboven een hoog rondboogvenster, geflankeerd door smalle achtruits lichten.
In de noordelijke gevel, met een forse gemetselde topgevel, op de begane grond een rondbogige gevelopening, waarboven drie smalle vensters met betonnen kalven en ijzeren roedenverdelingen. In de topgevel drie smalle en hoge lichten.
Op de noordoostelijke hoek een hoge gemetselde schoorsteen. De indeling van de achtergevel van het dwarshuis is conform de voorgevel.     
===== Waardering =====
Het kloostergebouw is van algemeen belang. Het heeft cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een geestelijke ontwikkeling, namelijk de bloei van orden en congregaties in de heerlijkheid Boxmeer en de heropleving in de periode na 1900. Het is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van het congregatieklooster. Het is architectuurhistorisch van belang als regionale variant van de Amsterdamse School. Het heeft ensemblewaarden als onderdeel van een waardevol kloostercomplex met gecompliceerde bouwgeschiedenis. Het is tevens van belang in samenhang met de gaafheid van de omgeving.

====Kapel ==== 
Rijksmonumentnummer: {{Rijksmonument|518522}}
Tegen de zuidelijke zijde van de beide rijksmonumenten gesitueerde voormalige in neo-romaanse stijl opgetrokken kloosterkapel, oorspronkelijk behorend tot het voormalige klooster "De Wijer". De kapel dateert uit omstreeks 1930.
===== Omschrijving =====
De kloosterkapel heeft een kruisvormige plattegrond en is gemetseld in baksteen. Het muurwerk wordt afgesloten door gestucte lijsten. Het gebouw bestaat uit een schip van drie traveeën, een breed enkelscheeps dwarsschip en een koor, bestaande uit één travee met aangebouwde, lage en blinde apsis, alles voorzien van zadel- en lessenaardaken met lei in Maasdekking. Tegen het koor en schip zijn lage nevenruimten gebouwd, gedekt door samengestelde lessenaardaken. Het muurwerk wordt geschoord door lage gemetselde steunberen. Aan de oostzijde een klein portaal. In de gevels eenvoudige rondboogvensters, gevuld met niet-geornamenteerde glaspanelen in ijzeren roedenverdelingen.
===== Waardering =====
De kloosterkapel is van algemeen belang. Het gebouw heeft cultuurhistorische waarde als voorbeeld van een geestelijke ontwikkeling, namelijk de bloei van orden en congregaties in de heerlijkheid Boxmeer en de heropleving in de periode na 1900. Het is tevens van belang als voorbeeld van de typologische ontwikkeling van het congregatieklooster. Het is architectuurhistorisch van belang vanwege de voor de bouwtijd uitzonderlijke stijlvormen. Het heeft ensemblewaarden als onderdeel van een waardevol kloostercomplex met gecompliceerde bouwgeschiedenis. Het is tevens van belang in samenhang met de gaafheid van de omgeving.

== MIP omschrijving ==
* Naam monument: De Wijer
* Bouwperiode: 1719
* Gevels en materialen: Omgracht herenbehuizing, in 1719 herbouwd, in 1864 tot klooster ingericht en uitgebreid. Latere uitbreiding met scholen. Aansluitend op de kapel: woonhuis met 18e eeuwse rondboog en gezwenkte spitsboogvenster, topgevel onder leien zadeldak.
* Vensters en deuren: Kruiskozijnen met halve luiken. Ingang met rond bovenlicht. Sierankers en jaartalankers. Steunbeer.
* Constructie: Recent ingrijpend vernieuwd. Zolder met rond venstertje, steunbeer. Woonhuis uit 1719 met ingezwenkte topgevel, onder zadeldak. Recent ingrijpend vernieuwd.
* Bijgebouwen: Tweelaags dwarshuis met gezicht naar de Weverstraat. Achttiende en negentiende eeuw. Zadeldak met oud Hollandse pannen. Zesruits-schuiframen. Ingang met omlijsting en kuif; bovenlicht met geometrische roedenverdeling. Fraaie paneeldeur uit ca. 1850.
* Bijzonderheden: Achterzijde met beeld van Maria en kind tegen de verdiepingsgevel. Dwars daarop een tweelaags gedeelte onder schilddak uit ongeveer dezelfde periode of iets later met onderdoorgang onder korfboog. Bakstenen gevel. Rijksmonument. Voorts:tweelaags U-vormig kloostergebouw of school uit ca. 1900 onder zadeldaken met muldenpannen. Voorzijde deels met topgevel.
* Omschrijving: Bakstenen gevels met grijze speklagen. Op de verdieping een neogotische nis met Sint Jozefbeeld. Ramen en ingang grotendeels vernieuwd. Achterzijde met twee topgevels met spitsboogvensters en blindnissen in de top. Tweelaags schoolgebouw "Elzenhof "onder schilddak met verbeterde Hollandse pannen, ca. 1930. Ingang onder rondboog en bovenlicht met waaiervormige roedenverdeling. Bakstenen gevel. Samengestelde ramen. Neoromaanse kruiskapel, ca. 1950, onder samengesteld dak gedekt met leipannen. Halfrond koor. Op de vliering een klokkentorentje met opengewerkte spits. Tegen de kapel is een tweelaags kloostergebouw geplaatst onder zadeldak. Brede glazen ingangspartij onder rondboog. Tweelaags kloostergedeelte uit ca. 1930 onder zadeldak deels met topgevel. Ramen op de begane grond deels in gotiserende vormgeving. Samengestelde ramen. Hoofdingang	 met ijzeren sierhek en bakstenen muur met ezelsrug. Restant	 van een neogotisch kapelletje onder schilddak uit ca. 1910.	 Baksteen met spekbanden. Spitsbogige ingang.

==Externe links==
* {{Wikimedia|De_Wijer_(Boxmeer)?uselang=nl}}

== Afbeeldingen ==
<gallery>
Bestand:Boxmeer.De Wijer.22 juli 2012.0264.jpg|opname JvN 22-07-2012
Bestand:Boxmeer.De Wijer.22 juli 2012.0266.jpg|opname JvN 22-07-2012
Bestand:Boxmeer.De Wijer.22 juli 2012.0267.jpg|opname JvN 22-07-2012
Bestand:Boxmeer.De Wijer.22 juli 2012.0269.jpg|opname JvN 22-07-2012
Bestand:Boxmeer.De Wijer.22 juli 2012.0270.jpg|opname JvN 22-07-2012
Bestand:Boxmeer.De Wijer.22 juli 2012.0272.jpg|opname JvN 22-07-2012
</gallery>