Zwolle, Ossenmarkt 10 - Basiliek O.L. Vrouw ten Hemelopneming

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming
Genootschap:	Rooms Katholieke Kerk
Provincie:	Overijssel
Gemeente:	Zwolle
Plaats:	Zwolle
Adres:	Ossenmarkt 10
Postcode:	8011MR
Inventarisatienummer:	10795
Jaar ingebruikname:	1452
Architect:
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Rijksmonument 41764 (kerk); 41765 (toren)

Inhoud

1 Geschiedenis
2 Monumentomschrijving Rijksdienst
- 2.1 Kerk
- 2.2 Toren
3 Kunstwerken
4 Externe link
5 Afbeeldingen

Geschiedenis

Plattegrond. © AR.

Ontwikkeling O.L. Vrouwe ten Hemelopneming. © AR.

Historische stadskerk met beeldbepalende toren "De Peperbus".

Rooms Katholieke Kerk Onze Lieve Vrouw ten Hemelopneming; 1591-1811 in gebruik geweest als Hervormde kerk. Koepelvormige torenbekroning 1828. In 1999 tot Basiliek verheven.

Algehele restauratie van de kerk 1975-1980. In 1976 zijn de lage neogotische zijbeuken uit 1870-1871 weer verwijderd; architectonisch is de kerk zo "teruggerestaureerd" naar de oorspronkelijke, middeleeuwse, eenbeukige kruisvorm (zie ook de serie plattegronden). In eerste instantie was het de bedoeling, dat bij deze restauratie ook de neogotische polychromie van het interieur geheel zou worden verwijderd. Wegens toenemende herwaardering van de neogotiek, vanaf begin jaren 1970, zijn die plannen grotendeels niet doorgegaan: in transept en koor is deze polychromie in volle glorie bewaard gebleven en gerestaureerd.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Kerk

Rijksmonument 41764

R.K. Kerk O.L. Vrouwe Hemelvaart. Eenbeukige, bakstenen kruiskerk, XV B met 5/8 gesloten koor. Lage zijbeuken langs het schip, 1887-'89 (* in de jaren 1970 verwijderd). Kruisribgewelven op gebeeldhouwde kraagstenen, inwendige geleding van het schip door spitsbogen op muurdammen. Neogotische polychromie. Monumentaal orgel door M. Maarschalkerweerd te Utrecht, 1896, oudere 19e eeuwse kas. Van het orgel dat in 1697 werd gemaakt door N. Brunswick voor een kerk te Münster en in 1813 naar Zwolle overgeplaatst, is alleen de kas bewaard gebleven. Het oude instrument werd in 1896 vervangen door een romantisch instrument van M. Maarschalkerweerd met Hoofdwerk, Positief, Zwelwerk en Pedaal.

Toren

Rijksmonument 41765 (Peperbus)

Toren Rooms Katholieke Kerk Onze Lieve Vrouwe Hemelvaart. Sobere bakstenen toren zonder steunberen met romp van drie geledingen. XVd, verhoogd met achtkante lantaarn door Simon Pinet en Jacob van Ceulen 1538-'40. Koepeldak 1828. Klokkenstoel met gelui van vijf klokken, waarvan een van G. van Wou, 1484, diam. 124 cm. (gelast), een van C. Noorden en J.A. de Grave, 1714, diam. 157,6 cm. en drie van J. Taylor en Co, 1929, diam. respectievelijk 116,7 cm., 104,1 cm. en 91,6 cm. Deze klokken zijn tevens aangesloten aan het klokkenspel, dat voorts bestaat uit nog 37 klokken van Taylor en 5 moderne klokken. Mechanisch torenuurwerk B. Eijsbouts, 1909, later voorzien van elektrische opwinding. Trommelspeelwerk van Addicks, 1931, is buiten gebruik gesteld.

Kunstwerken

In de inmiddels tot Basiliek verheven kerk zijn vele kunstwerken te bewonderen. Uit de Middeleeuwen stammen gepolychromeerde beelden van Maria met het kindeke Jezus (15e eeuw), een piëta (Maria met Christus), een eikenhouten Kruis (14de eeuw) en het beeld van de heilige Franciscus van de hand van de Zwolse Stadsbouwmeester Arnt van Calcar (1484). Er zijn veel schilderijen, zoals de heilige familie uit 1560, toegeschreven aan de Mechelse schilder Vincent Sellaert en een schilderij van Thomas à Kempis, zittend voor zijn klooster op de Agnietenberg. Verder bezit de kerk veel kunstschatten en reliekhouders. De fraaie neogotische altaren en andere kunstwerken zijn van de 19de-eeuwse bouwmeester Friederich Willem Mengelberg, de Utrechtse geelgieter Gerard Brom en de Utrechtse orgelbouwer Maarschalkerweerd. Sinds juni 2006 is de reliekschrijn van Thomas à Kempis in de basiliek opgesteld (voordien bevond deze zich in de, in 2006 gesloten, St. Michaëlkerk aan de Bisschop Willebrandlaan). In de kerk treft u een uitgebreide beschrijving aan.

(Bron: Monumenten Magazine 2008, Gemeente Zwolle)