Zoeterwoude, Dorpsstraat 17 - Dorpskerk
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam object: | Dorpskerk |
Genootschap: | Protestantse Gemeente Rond de Dorpskerk |
Provincie: | Zuid-Holland |
Gemeente: | Zoeterwoude |
Plaats: | Zoeterwoude |
Adres: | Dorpsstraat 17 |
Postcode: | 2381EK |
Sonneveld-index: | 03735 |
Jaar ingebruikname: | |
Architect: | |
Huidige bestemming: | Protestantse Kerk |
Monument status: | Rijksmonument 41035 (kerk); 41034 (toren) |
Geschiedenis
Historische kerk met toren. Oorspronkelijk gewijd aan St. Laurentius.
De Dorpskerk is een laatgotische kruiskerk is gebouwd omstreeks 1475 (als R.K.kerk) en onderging in 1954 een restauratie. Het mechanisch smeedijzeren torenuurwerk uit 1722 werd later voorzien van een elektrische opwinding. Zowel het kerkgebouw als de westtoren werden in 1968 op de Rijksmonumentenlijst geplaatst. De preekstoel komt uit midden 17e eeuw en de tekstborden komen uit 1693. Het eenklaviers orgel uit 1890 is gemaakt door de Gebr. Franssen uit Roermond. Het orgel is afkomstig uit de Hervormde Mauritiuskerk in Irnsum. Het werd in 2012 gekocht nadat de kerk in Irnsum in 2011 te koop werd aangeboden. Op 23 maart 2013 werd het in Zoeterwoude in gebruik genomen.
Monumentomschrijving Rijksdienst
Kerk
Hervormde Kerk. Laatgotische kruiskerk, driebeukig pseudo-basilicaal schip en diep koor van drie traveeën met vijfzijdige sluiting. De geheel met houten tongewelven op trekbalken overwelfde kerk heeft een koor uit XVd, een dwarsschip uit XVI A (?) en een schip, dat na gelijktijdig met de bouw van het dwarsschip vernieuwd te zijn, herbouwd werd omstreeks 1615 na verwoesting door de Staatse troepen in 1574. Tussen schip en zijbeuken zuilen met Attische bases en kapitelen met Toskaanse profileringen. Bij de herbouw van het koor werd dit verhoogd en voorzien van een rond en twee ovale vensters in de sluitingszijden boven de vensters. Inventaris: gesneden eiken preekstoel, midden XVII, twee tekstborden 1693, koperen kroon (XVII ?) en een aantal zerken (XVII-XVIII). De kerk is gerestaureerd omstreeks 1954. Eenklaviers orgel, in 1890 gemaakt door de Gebr. Franssen te Roermond.
Toren
Westtoren van de Nederlands Hervormde Kerk, XVd. De toren is omstreeks 1954 gerestaureerd. Mechanisch smeedijzeren torenuurwerk, 1722, later voorzien van elektrische opwinding.
In de media
- Uit Reformatorisch Dagblad, 27 maart 2013
ZOETERWOUDE – In de Dorpskerk van Zoeterwoude is zaterdagmiddag 23 maart het Van Damorgel uit de voormalige hervormde Mauritiuskerk van Jirnsum (Friesland) in gebruik genomen. Het gaat om een tweeklaviers instrument uit 1869 van de firma L. van Dam en Zonen. Tijdens de bijeenkomst werd het instrument –inmiddels rijksmonument– aan de aanwezige gasten gedemonstreerd door orgelmaker Leo Hardeman van de firma Van Vulpen, die het orgel overplaatste en restaureerde, en adviseur Erik van Bruggen. Vervolgens werd het door de plaatselijke organisten ingespeeld. Bij de nazit bleek hoe ingenomen de kerkelijke en dorpsgemeenschap is met de nieuwe aanwinst. Het orgel ziet eruit om door een ringetje te halen en kan weer jaren mee, constateert kerkrentmeester Willem Hansma van de Laurentiuskerk in Raerd. Nadat de fusie tussen de hervormde gemeenten van Jirnsum en van Raerd-Poppenwier in augustus 2011 een feit was, besloot de kerkenraad het orgel te koop te zetten. De eerste tekenen van verval werden al zichtbaar en verdere stilstand zou een nog grotere achteruitgang betekenen. Een advertentie leverde twaalf reacties op. Omdat Zoeterwoude het instrument de gunstigste perspectieven kon bieden, werd besloten het instrument aan deze kerkelijke gemeente te gunnen. Onder leiding van Van Vulpen werd juli vorig jaar door een grote groep vrijwilligers begonnen met de demontage. Uiteindelijk heeft Zoeterwoude boven op de aankoopprijs van 50.000 euro nog bijna 50.000 euro moeten besteden aan het opknappen en het herplaatsen. „Zonder hulp van vrijwilligers was dat bedrag enkele tienduizenden euro’s hoger geweest.” Bij de ingebruikname werd nog eens benadrukt hoe jammer het voor Jirnsum is dat op deze wijze ook weer een stukje van het kerkelijke leven is afgebroken. „Tegelijk geeft het wel heel veel voldoening dat het orgel zo’n prachtige herbestemming heeft gekregen en dat de nieuwe eigenaren het met zo veel enthousiasme hebben aanvaard.” Voor komende zomer zijn er al drie orgelconcerten gepland en ook tijdens kerkopenstellingen zal het orgel gedemonstreerd worden. Bovendien wordt het elke zondag bespeeld, waardoor het goed zal blijven functioneren. „Een toekomst die in Jirnsum onmogelijk geweest zou zijn.”