Zaandam, Papenpad 13 - Maria Magdalena (De Pauw) (1695 - 2019)

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Maria Magdalena
Genootschap:	Oud Katholieke Kerk
Provincie:	Noord-Holland
Gemeente:	Zaanstad
Plaats:	Zaandam
Adres:	Papenpad 13
Postcode:	1506GR
Sonneveld-index:	06303
Jaar ingebruikname:	1695
Architect:	na te gaan
Huidige bestemming:	Cultureel centrum MuziekHaven
Monument status:	Rijksmonument 40058

Geschiedenis

Interessante houten schuilkerk. Ook tijdelijk in gebruik geweest als Remonstrantse Kerk.

Dit gebouw wordt niet meer voor Oud-Katholieke vieringen gebruikt. De Oud-Katholieke parochie H. Maria Magdalena in Zaandam is samengegaan met de Oud-Katholieke parochie St. Nicolaas in Krommenie, waar de (architectonisch en qua inrichting vergelijkbare, ook houten) kerk wel voor wekelijkse Oud-Katholieke vieringen, regio Zaanstreek, in gebruik is.

Onverminderd is deze prachtige houten "schuilkerk" in gebruik als kerk, daarnaast voor koorrepeties en concerten.

In de tuin bevond zich een noodgebouwtje, dat diende als ontmoetingsruimte, enz. Nadat achterin de kerk zelf in 2007 diverse o.a. keukenvoorzieningen zijn ingebouwd, is dit noodgebouwtje gesloopt, met als resultaat een nog mooiere tuin, en een beter zicht op deze kerk.

De onderhavige kerk is, ongeveer vanaf begin jaren 2000, wel in actief gebruik voor zondagochtendvieringen door de Basisgemeente/Ekklesia Zaandam, ongeveer eens per 3 weken.

Recente geschiedenis

Sinds voorjaar 2016 is deze kerk ook in gebruik door de nieuwe kerkgemeenschap Mattheus Zaanstreek, opgericht door leden van de Sint Jozefparochie in Zaandam die zich niet meer konden verenigen met het (naar hun mening te conservatieve) "beleid" in die parochie. Deze mensen noemen de kerk Mattheuskerk en houden hier iedere zondag vieringen.

Oud-Katholieke Kerk. Houten schuurkerk, 1695, gerestaureerd 1927. Barok meubilair. Altaar met schilderstuk, tabernakel met beelden van Willebrord en Bonifacius, kandelaars, eiken balie voor de doopruimte, communiebank, preekstoel, kabinetkast, vesperstoel, XVIId. Eenklaviers orgel, ca. 1700 gemaakt door onbekende maker. Koperen kaarsenkroon, XVII B. Koperen godslamp, 1702.

2017 Kerk staat te koop.
2019 Op 21 juni paseerde voor de notaris in Amsterdam de akte waarmee het kerkcomplex in Zaandam van eigenaar wisselde. De nieuwe eigenaar is de Stichting De Schuurkerk, die het complex ter beschikking stelt aan de violist Matthieu van Bellen en diens collega en vrouw Maria Milchtein. Zij gaan de kerkruimte gebruiken voor studie, concerten en opnames.

Orgel

Het orgel (Rijksmonument) is in 1714 gemaakt voor de oud-katholieke schuilkerk "De Paauw" aan de Keizerstraat te Amsterdam. In 1809 wordt het in de kerk van Zaandam geplaatst. In 2009-2010 is het orgel gerestaureerd door Hans van Rossum (Andel). Zaterdag 29 mei 2010 is het gerestaureerde orgel weer in gebruik genomen.

Dispositie

Manuaal: Prestant 8' discant - Holpyp 8' bas/discant - Prestant 4' - Octaaf 4' discant - Fluyt 4' - Quint 3' bas/discant - Octaaf 2' bas/discant - Octaaf 2' discant - Terts 1 3/5' discant - Kromhoorn 8' bas/discant.
Geen pedaal. Mechanische sleeplade. Omvang: C-c3. Toonhoogte: a1 = 432 Hz. Twee spaanbalgen.

In de media

Uit De Orkaan, d.d. 14 november 2017

De houten Oud-katholieke schuilkerk Heilige Maria-Magdalena aan het Papenpad in Zaandam staat te koop. Het zeventiende-eeuwse gebouw is de enige nog gaaf bewaarde schuurkerk in ons land volgens het Nederlands Dagblad dat het nieuwtje bracht. Volgens de krant wil het bisdom Haarlem van de Oud-Katholieke Kerk het gebouw om financiële redenen afstoten. Een prijs is niet bekend. Diverse pogingen om een bestemming te vinden voor het gebouw zouden op niets zijn uitgelopen. “Momenteel wonen er in Zaandam nog geen tien oudkatholieken” zegt de oudkatholieke bisschop van Haarlem, Dick Schoon tegen het Nederlandse Dagblad: “Op zo’n kleine actieve groep kun je helaas geen parochie bouwen.” De houten kerk dateert uit 1695 en is gerestaureerd in 1927. Het is een Rijksmonument en heeft barok meubilair, een altaar met schilderstuk, een tabernakel met beelden van Willebrord en Bonifacius en een eenklaviers orgel, dat uit ongeveer 1700 stamt.

Uit Het Noordhollands Dagblad van 5 maart 2019

Zaanse kerk wordt omgedoopt tot ‘Muziekhaven Zaandam’

De Maria Magdalena Kerk en de bijbehorende pastorie in Zaandam worden binnenkort omgedoopt tot ‘Muziekhaven Zaandam’, een centrum waar kamermusici kunnen repeteren en concerten kunnen geven. Het Kamermuziek Centrum is een initiatief van het violistenechtpaar Mathieu van Bellen en Maria Milstein en kwam tot stand dank zij de bemiddeling van Reliplan.

De kerk en bijbehorende pastorie, een uniek pand uit 1695, zijn overgenomen door de nieuw opgerichte Stichting de Schuurkerk die het in gebruik zal geven aan kamermuziek ensembles. De Oud-Katholieke Kerk was sinds begin 2018 op zoek naar een koper die bij de herbestemming rekening houdt met de belevingswereld van gelovigen en ziet in het Kamermuziek Centrum een geschikte bestemming.

Hiermee komt de droom van violist Mathieu van Bellen uit. Hij zocht voor kamermusici naar een geschikte locatie om te repeteren, try-out concerten te geven, masterclasses te organiseren, opnames te maken en hiermee “een huis te creëren waar musici zich in alle rust kunnen voorbereiden op concerten op de grote podia.” De kerk leent zich hier volgens Van Bellen perfect voor. De pastorie biedt de mogelijkheid om kleinere repetitieruimtes te creëren en verblijfsmogelijkheden voor intensieve meerdaagse repetitieperiodes. “Als muzikant kan ik zeggen dat elke musicus droomt van een plek zoals de Maria Magdalenakerk.”

De Oud-Katholieke schuilkerk Heilige Maria-Magdalena is een opvallend groen geschilderd houten kerkgebouw aan de rand van het centrum van Zaandam. Het pand aan het Papenpad is een zogeheten schuurkerk, de oudste in Nederland, en sinds 29 mei 1969 een rijksmonument. Het kerkgebouw is uniek omdat het in een vrijwel ongewijzigde staat is. Het klavierorgel uit 1700 werd in 2010 in de originele staat hersteld.

Van Bellen: “Het is een heerlijke plek om je als artiest terug te trekken en je volledig te wijden aan de muziek. En het is ook een ideale locatie door de nabijheid van Amsterdam waar musici veel optreden op de grotere podia.”

“Voor de verkoper was het belangrijk dat respectvol om zou worden gegaan met het monumentale complex en het interieur”, aldus David van Duinen van Reliplan. Reliplan is een makelaarskantoor gespecialiseerd in religieus en maatschappelijk vastgoed die namens de eigenaar bemiddeld heeft. De eigenaar van de Maria Magdalena Kerk, het Oud-Katholieke Bisdom Haarlem, heeft laten weten zeer verheugd te zijn met de nieuwe eigenaar en het initiatief van harte te steunen.

Mathieu van Bellen: “Voor mij is muziek maken als religie, iets dat met volle toewijding gedaan moet worden, met respect, innerlijke rust, grote concentratie en wat, als het naar het grote publiek wordt gebracht, eerlijk en integer moet zijn.”

Met de verkoopopbrengst zal het bisdom ander religieus erfgoed opknappen en verbouwen.

Externe links

Afbeeldingen

De foto's hieronder zijn genomen op 8 november 2009, na sloop van het noodgebouwtje in de tuin, en zonder aanwezigheid van het orgel, een tijdelijke situatie, die m.n. op de orgelgalerij wel enkele interessante doorkijkjes opleverde.