Handelingen

Margraten, Pastoor Brouwersstraat 21 - Margarita (1500 - 1922)

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Margaretha
Genootschap: Rooms Katholieke Kerk
Provincie: Limburg
Gemeente: Eijsden-Margraten
Plaats: Margraten
Adres: Pastoor Brouwersstraat
Postcode:
Sonneveld-index: 13264
Jaar ingebruikname: 1500
Architect:
Huidige bestemming: gesloopt op toren na
Monument status: geen

Geschiedenis

De toren dateert uit de 14e eeuw. Op de restanten, en met behoud van een klein deel, van de gesloopte kerk is een nieuwe kerk gebouwd.

Sinds eeuwen is Margraten in het bezit van een godshuis. Het eerste schriftelijk gegeven dateert uit het jaar 1262. In een charter wordt gewag gemaakt van de kerk van 'Sancta Margareta'. In vroegere tijden vormde de kerk het middelpunt van een leefgemeenschap. Het gebeds- of godshuis bouwde men op het hoogst gelegen punt in een dorp of stad. Dit gebeurde ook in Margraten, waar de kerk die plaats nog steeds inneemt. Er bestaan aanwijzingen dat het oudste gedeelte van de kerktoren uit de tijd rond 1262 stamt. Of er toen al sprake was van een kerkgebouw, zoals we ons dat nu voorstellen, is niet bekend. Het oudste kerkgebouw, waarvan nu nog delen aanwezig zijn, dateert van 1550 en was in de stijl van de laat-gothiek. De kerk was oost-west gericht. Het gebouw was opgetrokken uit mergelblokken en bestond uit een westtoren, een eenbeukig middenschip, priesterkoor en een kleine sacristie. Het dak was bedekt met leien. Het priesterkoor dat bewaard is gebleven bestaat uit een gewelfsvlak en een afsluiting die gevormd wordt door een halve achthoek. De zware vierkante westtoren was opgetrokken uit ongelijkmatige veldkeien. In 1617 werd bet schip met de toren zwaar beschadigd door verwoestingen die het gevolg waren van de belegering van Maastricht en door blikseminslag. Uit een gevonden steen uit de zuidelijke muur van de toren blijkt dat de herbouw en herstellingswerkzaamheden werden uitgevoerd onder Frans van Eynatten, pandheer van Margraten. Ook in 1647 werden werkzaamheden uitgevoerd, toen een grote brand schade aan de kerk had aangericht. Volgens een mededeling in het Stokregister van de kerk zouden respectievelijk in 1817 en 1836 de noord en zuidbeuk zijn toegevoegd. Hiervoor werden de hoofdbeukmuren gedeeltelijk afgebroken. Uit de restanten muurwerk werden door afrondingen en gepleisterde profielen zuilen gevormd, zodat drie traveeën werden gevormd. Het is zeer waarschijnlijk dat tegelijk met deze uitbreiding de grote westtoren ommanteld is met mergelblokken. In 1921 heeft de grootste en ingrijpendste verbouwing van de kerk plaatsgevonden. Deze uitbreiding werd uitgevoerd onder architect A. Boosten uit Maastricht. Het nieuwe schip werd dwars op de as van de oude kerk geplaatst, waarbij de zware westtoren en het oude priesterkoor gespaard bleven. De oude kerk kreeg nu een heel andere oriëntatie. namelijk noord-zuid. Deze ingrijpende verbouwing is in twee fasen verlopen. De eerste fase was het grootst. Zij bestond uit de bouw van een nieuw priesterkoor, drie traveeën van het schip. een nieuwe sacristie aan de noordzijde van de toren en een zij-ingangspartij aan de zuidzijde van de toren. Daarna werd in 1926 de tweede fase voltooid. Deze tweede fase bestond uit de aanbouw van nog een travee van het schip en de hoofdingangspartij met daarboven het oksaal. In 1982 werd de hele buitenkant van de kerk gerestaureerd. Het dak en de toren werden van nieuwe leien voorzien. In 1989 werd de binnenkant gerestaureerd. De kerk werd opnieuw geschilderd, de vloer werd vervangen door jurasteen en de secco's op de wanden en het plafond van het oude priesterkoor werden schoongemaakt en geconserveerd voor het nageslacht. In 1993 werd ook de aangrenzende pastorie van de vorige eeuw helemaal gerestaureerd. En zo ziet de kerk van de H. Margarita er op dit ogenblik uit en kan zij er weer tegen voor hopelijk heel veel jaren.

Externe links

Afbeeldingen