Lisse, Heereweg 250 - Grote Kerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Grote Kerk
Genootschap:	PKN Hervormde gemeente Lisse
Provincie:	Zuid-Holland
Gemeente:	Lisse
Plaats:	Lisse
Adres:	Heereweg 250
Postcode:	2161BS
Inventarisatienummer:	02582
Jaar ingebruikname:	16e
Architect:
Huidige bestemming:	hervormde kerk
Monument status:	Rijksmonument 25894

Geschiedenis

Historische dorpskerk met toren. Verving een oude kapel uit 13e eeuw.

De oudste kerk van Lisse is de huidige Hervormde Kerk. De geschiedenis van de kerk begon als een kapel op dezelfde plaats als de huidige kerk, op een oude duintop. In 1460 werd de kapel tot parochiekerk verheven en werd de kapel vervangen door een grotere kerk. In het Katholieke tijdperk van de kerk was de kerk gewijd aan Sint Agatha. De toren stamt vermoedelijk uit de vroege 16e eeuw. Op het eerste gezicht lijkt de toren Romaans, omdat de toren delen tufsteen bevat, maar de entree van de toren is duidelijk Gotisch. Tussen 1572 en 1574, tijdens de 80-jarige oorlog, werd de kerk verwoest. Het schip werd in 1592 herbouwd, het koor in 1630. Aan de oostzijde van het koor kwam het hoofdportaal, omdat de kerk was omwald. De kerk kreeg tijdens het bewind van de protestanten het witte pleisterwerk op de muren.

In 1923 werd de kerk uitgebreid met een transeptarm aan de noordzijde. Deze is in een traditionele stijl ontworpen met Gotische vormen.

De Ned. Hervormde Dorpskerk van Lisse is al oud. Rond 1250 bouwde Willem II, graaf van Holland, een kapel. Die kapel ressorteerde onder Sassenheim maar werd in 1460 door paus Pius II tot parochiekerk verheven. Na de Reformatie werd het de Gereformeerde (= Hervormde) kerk. Na de verwoesting in 1574 volgde herbouw. De kerk aan Het Vierkant is gerestaureerd en 27 november 2003 weer in gebruik genomen. Heel belangrijk was de vondst van 16de en 17de eeuwse grafstenen toen de houten vloer werd verwijderd.

Per 30 maart 2025 belegd de Lisse Hersteld Hervormde Kerk in oprichting haar kerkdiensten in dit kerkgebouw. Zij is ontstaan door leden uit de plaatselijke Gereformeerde Gemeente.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Ned. Herv. Kerk. Toren uitwendig tufsteen omstreeks 15e eeuw. Eenbeukig schip en koor (15e eeuw).

Orgel

Het orgel is in 1961 gebouwd door de firma D.A. Flentrop (Zaandam).

Dispositie

Hoofdwerk (manuaal 2): Prestant 8' - Roerfluit 8' - Spitsgamba 8' - Octaaf 4' - Fluit 4' - Octaaf 2' - Mixtuur 1⅓' 4 sterk - Trompet 8' (horizontaal).
Rugwerk (manuaal 1): Holpijp 8' - Prestant 4' - Roerfluit 4' - Gemshoorn 2' - Sesquialter 1⅓' 2 sterk - Scherp 2-3 sterk - Ruisquint 2 sterk - Tremulant.
Pedaal: Subbas 16' - Prestant 8' - Gedekt 8' - Octaaf 4'.
Koppelingen: Hoofdwerk aan Pedaal - Rugwerk aan Pedaal - Rugwerk aan Hoofdwerk.

Mechanische sleepladen. Manuaalomvang: C-g3. Pedaalomvang: C-f1.