Jaarsveld, Kerkstraat 5 - Hervormde Kerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Hervormde Kerk
Genootschap:	(PKN) Protestantse Kerk in Nederland
Provincie:	Utrecht
Gemeente:	Lopik
Plaats:	Jaarsveld
Adres:	Kerkstraat 3
Postcode:	3413MP
Jaar ingebruikname:	15e
Architect:
Huidige bestemming:	hervormde kerk
Sonneveld-index:	04082
Monument status:	Rijksmonument 26261
Bouwjaar:	1300-1400
Type:	Kerk
Functie:	Religieus

Geschiedenis

Historische kerk met toren.

De hervormde kerk te Jaarsveld werd in de 14e eeuw gebouwd. Het is een gotisch kerkgebouw.

Lange tijd was het koor door een houten schot van de kerk gescheiden. Het orgel bevond zich in het koor, boven de kansel. Later werd het orgel naar de achterzijde van de kerk verplaatst. Het houten schot werd weggehaald. Nu is er aan beide zijden van de preekstoel een mooie doorkijk in het koorgedeelte. De kansel is in 1616 vervaardigd. Op het klankbord van de kansel staat de volgende tekst: “Prov. 1.5 Wie wijs is die hoore toe en beetert hem ende wie verstandich is die laat hem raden. Anno 1616". Links is een 17e eeuwse herenbank te zien. Deze bank behoorde vroeger aan de heren van Jaarsveld.

Deze kerk is in gebruik door een Hervormde gemeente met Gereformeerde Bond signatuur.

Monumentomschrijving Rijksdienst

NED. HERV. KERK (XVd) is een eenbeukige baksteenbouw met een smaller koor en een toren. Het schip - in 1672 door brand verwoest - wordt overdekt door een met pannen gedekt zadeldak. Het driezijdig gesloten koor is overdekt met een door leien gedekt schilddak. De toren is drie geledingen hoog en is bekroond door een met leien gedekte ingesnoerde naaldspits. Klokkenstoel met klok van H. Meurs, 1607, diam. 117 cm. De consistorie en de aanbouw aan weerszijden van het koor zijn produkten van de restauratie uit de 1950-er jaren en vallen niet onder de bescherming. De gevels, met uitzondering van die van de toren, zijn gepleisterd. Het pleisterwerk is in 1992 vernieuwd. In de noord- en zuidgevel van het schip bevinden zich vier eenvoudige rondboogvensters, waarin houten ramen met een roedeverdeling zijn opgenomen en in de koorsluiting drie spitsboogvensters met een natuurstenen vorktracering en gebrandschilderd glas, dat is aangebracht bij bovengenoemde restauratie. In de kerk bevinden zich een fraai afsluithek van het koor, twee herenbanken, een preekstoel met twee koperen blakers, voorts twee koperen kronen en een doopbekkenhouder. Het tweeklaviersorgel is geplaatst op een galerij en is gemaakt in 1872 door C.G.F. Witte. De vloer in de kerk is geheel vernieuwd, enkele oude grafzerken zijn bijeengebracht in het koor. De kerk is intensief gerestaureerd in de jaren 1956-'57, waarbij onder andere de spits en houtconstructie van de toren en de kapconstructie en het houten gewelf van het schip zijn vernieuwd. De kerk is van belang vanwege haar architectuur- en cultuurhistorische waarden.

In de media

Uit Het Nieuws van den Dag, 28 Juni 1870.

Bij de herv. gemeente te Jaarsveld bestaat sedert 't laatste der vorige eeuw een fonds tot instandhouding van den openbaren godsdienst on speciaal tot aanvulling van het predikants-tractement, uit bijdragen van lidmaten bijeengebracht. Het bestuur van gemeld fonds, opgedragen aan den kerkeraad en twee manslidmaten, had, ondanks verzet en protest van sommige leden, besloten, om uit de gelden van het fonds een orgel aan te schaffen en de uitvoering hiervan aan twee bestuursleden opgedragen. De leveranciers dagvaardden laatstgenoemden voor de arr.-rechtbank alhier tot betaling van het hun bestelde orgel, terwijl de gedaagden, van hunne zijde, het bestuur van het fonds tot vrijwaring opriepen, beweerende, dat de betaling uit de gelden van het fonds moet geschieden, welke eisch tot vrijwaring door de opgeroepenen werd bestreden, op grond, dat het bestuur ten eenenmale was onbevoegd tot aanschaffing van een orgel te besluiten, veelmin tot de betaling over te gaan, nademaal het bestuur niet over de kapitalen van het fonds mocht beschikken, en zeker niet tot andere einden, dan waartoe dezelve door de stichters van het fonds waren bestemd, terwijl een orgel wèl tot verheffing doch geenszins tot instandhouding van den openbaren godsdienst gezegd kan worden te strekken. Met belangstelling ziet men de rechterlijke beslissing in deze voor de herv. gem. te Jaarsveld belangrijke, aangelegenheid te gemoet.