Handelingen

Hoogvliet, Kruisnetlaan 200 - Antwoordkerk (1964 - 2018)

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Antwoordkerk
Genootschap: Oecumenisch, later PKN
Provincie: Zuid-Holland
Gemeente: Rotterdam
Plaats: Hoogvliet
Adres: Kruisnetlaan 200
Postcode: 3192KC
Jaar ingebruikname: 1964
Architect: Fledderus, R.H.
Huidige bestemming: Gesloopt
Monument status: geen
Inventarisatienummer: 02374

Geschiedenis

Historisch en architectonisch buitengewoon interessante moderne, sobere kerk met toren.

In 1964, in het kader van de unieke nationale oecumenische kerkbouwactie Antwoord '64, officieus in 6 dagen gebouwd.

Kleurrijke beglazing naar ontwerp van kunstenaar Gerrit (Ger) van Iersel (1922-2014).

Orgel

In 1968 plaatste de firma Leeflang een nieuw orgel in het kerkgebouw, het verving een een klein positief ook van de firma Leeflang.

In 2002 is het orgel overgeplaatst naar de Schaapskooi te Vlissingen. In 2017 is het orgel aangekocht door de hersteld Hervormde gemeente te Arnemuiden.

In de Antwoordkerk werd in 2002 een Kramer-orgel geplaatst, afkomstig uit de Deltakerk te Hoogvliet. Het Kramer Orgel is begin 2018 overgeplaatst naar de (prachtige, neogotische) St. Norbertuskerk in het zuiden van de stad Antwerpen,

Gebouwomschrijving SKKN

De Antwoordkerk (van meet af aan een samenwerking tussen negen kerkgenootschappen, maar uiteindelijk, na een korte periode waarin de Rooms Katholieke Kerk ook in het gebouw kerkte, maakten enkel de Hervormde gemeente en de Gereformeerde Kerk van de kerk gebruik) dankt haar bestaan aan een van de eerste Nederlandse televisieacties: Antwoord '64, een nationale kerkbouwactie. Men zou in zes dagen een kerk, althans de kerkzaal zelf, bouwen naar ontwerp van de architect Rein H. Fledderus, Rotterdam. Het gebouw als geheel zou uiteindelijk pas op 20 december 1968 in gebruik kunnen worden genomen. Een van de absolute en letterlijke hoogtepunten was de aankomst van de kansel: per helicopter van Schreiner Airways. De kosten tot dan toe bedroegen een half miljoen gulden. Het gebouw stond op de Zalmplaat die toentertijd nog niet bebouwd was, en men had dus ook geen feitelijke kerkelijke gemeente. Deze liet nog langer op zich wachten omdat Rotterdam, in tegenstelling tot de verwachtingen, prioriteit gaf aan de bouw van de wijk Prins Alexanderpolder. Eind 1966 werd besloten het complex af te bouwen, maar dan in afgeslankte vorm waarbij onder meer twee zijvleugels niet werden uitgevoerd. De afbouw kostte nog eens driekwart miljoen. De schepping is blijkbaar vooral inwendig uitgevoerd: water, en sterren aan het plafond (blijkbaar de lichtpunten), benevens de glasramen die water (Jona in de walvis, wonderbare visvangst, en ark van Noach) tot onderwerp hadden. Midden jaren 1990 werd het interieur verbouwd, met een podium tot liturgisch centrum, een andere kleurstelling en de verbouwing van de kansel. Vanaf 1 februari 2007 maakte de Antwoordkerk deel uit van de Protestantse Gemeente te Hoogvliet, samen met de Dorpskerk.

  • 2015 De Antwoordkerk staat te koop. De kerk wordt pas buiten gebruik gesteld als er een koper is; zolang ze nog niet verkocht is, wordt er in de kerk nog gekerkt.

De Antwoordkerk is verkocht. Er mocht in 2017 nog gekerkt worden.

  • Het Kramer Orgel is begin 2018 overgeplaatst naar de St. Norbertuskerk in het zuiden van de stad Antwerpen, een uiterst interessante neogotische kerk met beeldbepalende toren. In deze St. Norbertuskerk is het als tweede orgel geplaatst in het noorder transept.

Zondag 21 oktober 2018 is het daar als "nieuw barokorgel", voor 80% voltooid, officieel gepresenteerd.

Laatste viering in de Antwoordkerk zondagochtend 26 augustus 2018. Voortzetting van deze viering in de gerestaureerde en gerenoveerde Dorpskerk.

Per 1 september 2018 officiële oplevering van de leeggehaalde Antwoordkerk, waarna de sloop zou gaan plaatsvinden.

  • Januari 2019. De Antwoordkerk stond er nog, met torentje waarin diverse kleine kleine klokken. Er stonden toen geen hekken om het complex. Het is de bedoeling, dat het torentje en de klokjes daarin t.z.t. elders op gepaste wijze worden herplaatst.
  • Zomer 2020. Antwoordkerk nog niet gesloopt. Een groot deel van de wijk eromheen wel.
  • December 2021. Antwoordkerk nog niet gesloopt.
  • Zomer 2022. Antwoordkerk nog steeds niet gesloopt.
  • Zomer 2023. Nog steeds niet gesloopt.
  • November 2023. Eindelijk gesloopt, op deze plek komen appartementen. De klokken zelf zijn teruggaan naar de klokkengieterij waar ze oorspronkelijk vandaan komen, namelijk Eijsbouts in Asten. Sommige klokken zijn alweer herbestemd voor de door brand verwoeste R.K. Kerk in Hoogmade.

In de media.

  • Uit: Gereformeerdekerken.info, 6 december 2017, G.J. Kok

Tot nog toe werden in de Antwoordkerk nog diensten gehouden; de kerk werd in 2017 verkocht (overigens exclusief het interieur, ‘wat in de kerk blijft staan gaat verloren’), en aanvankelijk was het de bedoeling dat de kerk eind 2017 aan de koper zou worden overgedragen (zie hieronder voor meer bijzonderheden). Kort na de overdracht zal de kerk worden gesloopt. Daarvoor in de plaats komt een appartementencomplex. Voor de nog niet verkochte klokken wordt gezocht naar mogelijkheden om die elders in Hoogvliet een nieuwe bestemming te geven met de toren als gratis toegift.

Laatste dienst mogelijk in maart 2018.

Vanuit Hoogvliet vernamen we (met dank) het volgende: Tot nu toe gebruikte de Protestantse Gemeente te Hoogvliet twee kerkgebouwen, de laatste jaren per zondag afwisselend één van de twee kerken. Teneinde helemaal in het overblijvende gebouw te ‘passen’ wordt dit momenteel verbouwd en aangepast. Zoals wel vaker gebeurt met grotere bouwwerkzaamheden gaat dit iets minder snel dan gehoopt. De eerste planning om half januari te verhuizen wordt in ieder geval lang niet gehaald. Nu wordt gemikt op half maart 2018, maar misschien moet men blij zijn wanneer men Pasen in de vernieuwde Dorpskerk kan vieren. Tot die tijd worden de kerkdiensten in de Antwoordkerk gehouden. De overdracht aan de koper is in elk geval tot die tijd uitgesteld met wederzijds goedvinden.

  • Uit "hoogvlietalbrandswaard.debotlek.nl" do 26 okt 2017, 10:00

De kerk die in 6 dagen werd gebouwd

Na ruim 50 jaar in gebruik te zijn geweest als kerkgebouw komt in 2018 het moment dat er afscheid zal worden genomen van de Antwoordkerk. Het herkenbare gebouw naast het winkelcentrum Zalmplaat krijgt binnenkort een nieuwe eigenaar en zal niet in de huidige vorm blijven bestaan.

Hoogvliet - Het gebouw, dat een hele bijzondere historie heeft, is in 1964 gebouwd met hulp van een van de eerste landelijke televisieacties. Onder de naam 'Antwoord '64' werd geld ingezameld en werd de huidige kerkzaal in 6 dagen gebouwd, waarbij de symboliek van het scheppingsverhaal uit de bijbel in 6 dagen geen toeval is. Hoogtepunt van de bouw was het plaatsen van de preekstoel met behulp van een helikopter. In latere jaren zijn de zalen bijgebouwd, waardoor het gebouw voor meer doeleinden kon worden gebruikt. Ook voor niet-kerk gerelateerde activiteiten, zoals onder andere stichting Ankh als ontmoetingscentrum voor mensen met (ex)kanker en hun naasten, als distributiepunt voor de lokale krantenbezorgers en voor vieringen, feesten en vergaderingen hebben veel mensen over de jaren het gebouw van binnen gezien.

Om op een waardige manier afscheid te nemen van dit gebouw, met de mooie glas-in-lood ramen, organiseert de protestantse gemeente van Hoogvliet, die het gebouw de laatste jaren bezit en gebruikt, twee muzikale avonden. Op 18 november is er een orgelavond en op 20 januari een zangavond. Deze avonden zijn de laatste mogelijkheden om het mooie Kramer orgel in Nederland in gebruik te zien en te horen. Gelukkig gaat het instrument uit 1985, dat oorspronkelijk werd gebouwd voor de Deltakerk niet verloren, maar wordt aangepast en zal in gebruik worden genomen in Antwerpen.

Op deze orgelavond zullen vier organisten het beste uit zichzelf en uit het instrument naar boven halen. Als speciale gast komt Emmanuel van Kerckhoven van de Sint Norbertuskerk uit Antwerpen het in de huidige vorm voor ons bespelen. Van dichterbij huis komt Vincent van Dam om de bezoekers, zoals we gewend zijn, te trakteren op fijne muziek. Het viertal wordt compleet gemaakt door Pieter Meyboom en Arie Mout die het instrument al jaren bijna wekelijks onder hun hoede hebben bij de kerkdiensten. De avond is op zaterdag 18 november, vanaf 19.30. De aanvang is om 20.00 en de toegang is gratis.

Begin volgend jaar volgt er nog een zangavond waarbij alle Hoogvlietse koren die verbonden zijn aan de protestantse kerk in Hoogvliet zullen meewerken. Deze avond zal plaatsvinden op 20 januari, die datum kunt u dus alvast reserveren.

Meer informatie zal tegen die tijd nog volgen.

  • Uit "de Havenloods" 06-11-2023.

Antwoordkerk in Zalmplaat werd in zes dagen gebouwd én in zes dagen gesloopt.

Rotterdam - Nelleke Kool (63) werd onlangs ruw uit haar slaap gewekt. Half slaapdronken opende ze de gordijnen in de slaapkamer om te zien waar ze eigenlijk al ruim zes jaar rekening mee had gehouden.

“Een ontiegelijke herrie drong tot mij door. Slopers waren begonnen met de sloop van de achterkant van de Antwoordkerk. Als klein meisje en ook in latere fases van mij leven, heb ik heel wat voetstappen in ‘onze’ kerk gezet. En nu als 63-jarige vrouw maak ik het mee dat deze vertrouwde plek met de grond gelijk wordt gemaakt om plaats te maken voor een appartementencomplex, zo heeft HEF Wonen ons laten weten.”

Kramer Orgel

De uit 1964 daterende en ‘in zes dagen gebouwde’ protestants-hervormde kerk, staat al bijna zes jaar leeg. De laatste dienst werd gehouden op 26 augustus 2018. Het befaamde neogotische Kramer Orgel was toen al overgeplaatst naar de St. Norbertuskerk in Antwerpen.

Gemeente Poortugaal

Oudere inwoners van Hoogvliet en Poortugaal weten zich nog goed te herinneren hoe de Antwoordkerk gebouwd werd. Onder hen Dennis Hendrik Pieter Kleijn: “De Antwoordkerk was één van de eerste gebouwen op het grondgebied van wat toen nog de gemeente Poortugaal was.”

Historisch Genootschap Hoogvliet

Hans van der Boom, voorzitter van het Historisch Genootschap Hoogvliet vertelt: “De bouwlocatie stond middenin het weiland. De eerste flats waren honderden meters verderop in aanbouw en er moest ook een kerk komen. Via een landelijke televisieactie werd er geld ingezameld voor de bouw. In officieus zes dagen kwam de kerk tot stand om, geheel volgens het Bijbelse scheppingsverhaal, op de zevende dag te rusten. De afbouw duurde jaren langer. Hoogtepunt was het plaatsen van de preekstoel met behulp van een helikopter.”

Van der Boom weet ook nog te vertellen dat Rein H. Fledderus de architect was en de Rotterdamse kunstenaar Ger van Iersel de ontwerper van de prachtige glazen wand ‘Jonas en de walvis’.

Een half miljoen gulden

Pas op 20 december 1968 kon het kerkgebouw officieel in gebruik worden genomen. De kosten bedroegen een half miljoen gulden, in die tijd een ongekend hoog bedrag. Het verdwijnen van de ‘fabriekshal met klokkentoren’ roept bij veel mensen herinneringen en emoties op. Kerst in de kerk

Mandy Domenie laat op Facebook weten: “Wat naar om te zien dat de kerk gesloopt wordt. Heb hier school-kerstfeest met mijn jongens gevierd.” Annie Klaas van Amen heeft er een goede persoonlijke herinnering aan: “Heb er in 1970 ons verlovingsfeest gehouden.” Nelleke Kool: ‘Ik zal de sloop tot de laatste steen volgen totdat er alleen nog maar een stukje geschiedenis is.”

  • De Sint Norbertuskerk in het zuiden van Antwerpen is een mooie, belangrijke neogotische kerk met toren.

Een half miljoen gulden

Pas op 20 december 1968 kon het kerkgebouw officieel in gebruik worden genomen. De kosten bedroegen een half miljoen gulden, in die tijd een ongekend hoog bedrag. Het verdwijnen van de ‘fabriekshal met klokkentoren’ roept bij veel mensen herinneringen en emoties op. Kerst in de kerk

Afbeeldingen

Interieur