Hilversum, Naarderstraat 106 - O.L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | O.L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen |
Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
Provincie: | Noord-Holland |
Gemeente: | Hilversum |
Plaats: | Hilversum |
Adres: | Naarderstraat 106 |
Postcode: | 1211AK |
Sonneveld-index: | 05683 |
Jaar ingebruikname: | 1910 |
Architect: | Wolter te Riele (1867 - 1937) |
Huidige bestemming: | kerk |
Monument status: | Rijksmonument 46772 |
Geschiedenis
Tweede R.K. kerk in Hilversum (na de St. Vituskerk). Belangrijke neogotische kerk, op centraliserende plattegrond, met zeshoekige kruising met hoge dakruiter. Zeer belangrijk vroeg werk in het oeuvre van Wolter te Riele (1867-1937).
Omschrijving Rijksdienst
Onze Lieve Vrouw Onbevlekt Ontvangen, gebouwd in 1910 door Wolter te Riele (1867 - 1937).; driebeukige, neogotische KRUISBASILIEK met centraliserende plattegrond, gerealiseerd door het zich zeshoekig verwijdende middenschip.
Met leien gedekte daken. Hoogopgaand westfront waarin middenvenster met traceringen in baksteen en natuursteen, geflankeerd door getraceerde blindnissen. Klimmende blindnissen, middelste met tracering, in geveltop. Vijfhoekige traptorens terzijde met door leien gedekte spitsen. Driezijdig uitgebouwde ingangspartij waarin vensters en deuren in gotische vormen. Steunberen. In lichtbeuk van schip getraceerde spitsboogvensters, geflankeerd door kleinere lichten met driepas-tracering. Lage, met een lessenaarsdak op het schip aanlopende zijbeuken met om de transeptarmen tweezijdig uitspringende sluitingen. Getraceerde spitsboogvensters en steunberen. Zeshoekige kruising met hoge topgevels, voorzien van klimmende reeks blinde bogen. Bekroning door metalen kruisbloemen. Zeskantige vieringtoren met slanke spits. Vijfzijdig gesloten koor met ronde lichten in de eerste geleding tussen de steunberen en getraceerde spitsboogvensters in de tweede geleding.
In het interieur wordt het zich zeshoekig verwijdende middenschip gemarkeerd door ronde, wijd uiteen staande, bakstenen pijlers op geprofileerde hardstenen basementen, eenvoudige natuurstenen kapitelen, onderling door grote, spitsbogige arcaden verbonden. Netgewelf met gestucte velden met aanzetten o.a. op de gebeeldhouwde natuurstenen sluitstenen der bogen en overigens op eenvoudige natuurstenen kapitelen en kraagstenen. Gebeeldhouwde natuurstenen kraag- en sluitstenen in de gewelven. Dubbelschalige lichtbeukswanden met driedelige bogen op vrijstaande zuiltjes. Orgeltribune op driebogige onderbouw met opengewerkte balustrade met driepasmotief. Natuurstenen heiligenbeelden onder baldakijn tegen de ronde pijlers. Eenvoudige blankhouten kerkbanken met gesneden beëindiging. Houten biechtstoelen met briefpanelen, sierroosters en snijwerk. Op de panelen geschilderde kruiswegstatie. Gebrandschilderde ramen, deels uit de bouwtijd (aan de oostzijde) en deels uit de jaren na de oorlog (aan de westzijde), gesigneerd F. Nicolas & Zonen, Roermond (twee glazen bij rechter zijaltaar) en Max Weiss (glazen o.a. in koor en aan de westzijde) Wolter te Riele (1867 - 1937) sluit met zijn opmerkelijke ruimtelijke opvatting aan bij het vroeg-20e-eeuwse streven in de R.K. kerkelijke bouwkunst een synthese te vinden tussen de centraalbouw en het basilicale schema.
Fraai gebouw van algemeen belang wegens oudheidkundige en kunsthistorische waarde.
Orgels
Hoofdorgel
Het hoofdorgel is gebouwd door firma B. Pels in 1926. In 2010 is het orgel gerestaureerd door Consultare Orgelbouw.
Koororgel
Het koororgel is gebouwd door Jos H. Vermeulen in 1962 voor de Kapel in het Rooms Katholieke ziekenhuis. Ca. 1989 is het instrument als koororgel geplaatst in de Onze Lieve Vrouwekerk.
Kotykiewicz harmonium
Er is tevens een Kotykiewicz (K.u.K. Harmonium Fabrik, Wien) harmonium aanwezig, bouwjaar is niet bekend.
In de media
- Uit Het Centrum, 1 April 1916.
Hilversum, 1 April. In de O.L. Vrouwekerk aan de Naarderstraat alhier werd gisterenavond vóór het Lof tot sluiting van de maand Maart het nieuwe orgel plechtig ingewijd. Het is een Vocalion groot model. Het heeft twee klavieren, vrij pedaal, drie registerkoppelingen en zwelling. Het bovenklavier (in zwelkast) bestaat uit: Bourdon 16 vt, gedekt 8 vt, Viola di gamba 8 vt, Gamba 8 vt, Hobo 8 vt, Aeolian 4 vt. Flûte d'amour 4 vt, Piccolo 2 vt. Het onderklavier bestaat ult: Prestant 16 vt, Prestant 8 vt, Melodia 8 vt, Dulciana 8 vt, Trompet 8 vt, Flûte harmonique 4 vt. Het Pedaal bestaat ult: Bourdon 16 vt, Prestant 16 vt. Alle registers der beide klavieren hebben doorloopende spellen. Voortsch zijn er koppelingen tusschen de klavieren en het pedaal. Bij het spel kan men den rijken en vollen toon van dit vocalion bewonderen, en slechts een geoefend oor bemerkt weinig onderscheid tusschen de klank van dit groot vocalion en een pijporgel. Het is dus een mooie aanwinst voor de O.L. Vrouwekerk alhier, die voortdurend wordt verfraaid en binnenkort zal worden verrijkt met een nieuw St Josephsaltaar. De ijverige herder dezer parochie, dr. M.J. Schräder, gaat rusteloos voort met de verfraaiing zijner kerk.
- Uit Het Centrum, 14 Mei 1926.
Hilversum, 13 Mei 1926. Zondag 9 Mei was het een gewichtige dag voor de O.L.V. Parochie te Hilversum. Geassisteerd door de weleerw. H.H. Kapelaans werd door den zeereerw. zeergel. Heer Dr. M.J. Schrader het nieuwe orgel gewijd. Lang voor den aanvang der wijding, waarna onmiddellijk het plechtig Lof volgde, was het Kergebouw tot in de uiterste hoeken met geloovigen gevuld. Nauwelijks zijn de laatste woorden van het wijdingsgebed uitgesproken en is het wijwater gesprenkeld of de vaardige haud van den directeur-organist, den heer P.J. Brull, raakt voor het eerst de toetsen en doet het stampvolle Kerkgebouw met heerlijk-jubelende klanken vullen. Een diepe stilte valt over al de aanwezigen neder. In ademlooze spanning luistert eenieder naar: Die orgelstem / Die in haar klem / Zoo diep het herte raakt / De ziel ontroert / 't Gedacht vervoert / En gansch de mensch ontwaakt (Gezelle). Op dit oogenblik heeft men meer dan ooit gevoeld wat het zeggen wil in het bezit te zijn van een degelijk orgel, van hoe groote waarde een kostbaar orgel is tot verhooging van den luister van den Eeredienst. Dankbaar zal de Zeer Eerw. Pastoor zijn parochianen hebden herdacht voor hun milde bijdragen, doch pastoor en parochianen beiden, ja ook de verdere nagelachten zullen, zoolang het meesterwerk zijn diensten in het Heiligdom zal verrichten de meesterlijke bekwaamheid en groote talenten van de Firma B. Pels en Zoon te Alkmaar blijven roemen. Toen na het Lof het instrument werd bespeeld door den Directeur-organist, die door een keurig verzorgd program ons in de gelegenheid stelde het orgel te leeren kennen in al zijn klankschakeeringen en in de uitstekende dispositie tot begeleding van den kerkzang, werden wij van bewondering vervuld voor den organist en voor de knappe bouwmeesters van het orgel. Een woord van oprechte hulde, moet dan ook worden gebracht aan de Firma B Pels en Zoon, alsook aan den Nederlandschen klokken en orgelraad, wiens secretaris met groote toewijding alle besprekingen leidde en de onderhandelingen voerde, en aan wier beider toewijding, naast de mildheid der parochianen de 0.L.V.-parochie zulk een schitterend orgel te danken heeft. Wanneer het orgel geheel compleet is zal het de volgende dispositie hebben: Pedaal: subbas 16, quintbas 10 2/3, Octaafbas 8, contrabas 16, Bazuin 16. 1e Manuaal: Prestant 16, Prestant 8, Salicionaal 8, Flute harmonique 8, Bourdon 8, Octaaf 4, Roerfluit 4, Octaaf 2, Mixtuur 5 sterk, Trompet 8. (2e Manuaal:) Vox Coeleste 8, Dolce 8, Holpijp 8, Violine 4, Openfluit 4, Woudfluit 2, Sesquialter 2 2/3 en Basson hobo 8. Thans ontbreken nog de contrabas en bazuin in het pedaal en de Bourdon, Violine, woudfluit, Sesquialter en Basson Hobo op het bovenklavier. Verder heeft het orgel de meest moderne combinatieknoppen waaronder twee voor vrije combinaties, automatische pedaalomschakelaar, registercrescendo, zwelkast voor het bovenklavier en tremolo. Niettegenstaande het instrument nog niet volledig is, heeft het een volle warme toon, waartoe de suboctaafkoppelingen veel bijdragen. We hopen dat de gelden het spoedig toelaten het nog ontbrekende aan te vullen.