Eext, Kloosterstraat 2 - Eexter Kerk
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | Eexter Kerk |
Genootschap: | Ned. Hervormde Kerk |
Provincie: | Drenthe |
Gemeente: | Aa en Hunze |
Plaats: | Eext |
Adres: | Kloosterstraat 2 |
Postcode: | 9463PR |
Sonneveld-index: | 13901 |
Jaar ingebruikname: | 1841 |
Architect: | |
Huidige bestemming: | multifunctionele ruimte |
Monument status: | Rijksmonument 398783 |
Inhoud
Geschiedenis
Neoclassicistische kerk met torentje. De kerk in Eext is eigendom van de Stichting Oude Drentse Kerken, onderdeel van de St. Het Drentse Landschap. Deze mooie plek is geschikt voor verschillende bijeenkomsten, festiviteiten, concerten, films en vergaderingen.
Monumentomschrijving Rijksdienst
Markant midden in het dorp gelegen ZAALKERKJE met neoclassicistische ingangspartij, gebouwd in 1841 op last van de Staten van Drenthe.
Eenvoudig uit baksteen opgetrokken eenbeukig KERKGEBOUW onder met pannen belegd driezijdig schilddak met piron tegen rechte voorgevel met eenvoudig geprofileerde gootlijst, vlechtingen en staafankers; eenvoudig uurwerk; opengewerkte dakruiter met ingesnoerde naaldspits met haan. Aardige houten ingangspartij in de vorm van een door pilasters gedragen fronton met in het timpaan het jaartal 1841 en bewerkte deurnaald. In de zijgevel en het koor rondboogramen met gotiserende traceringen.
In het door een gepleisterd tongewelf overdekte sobere INTERIEUR zijn van belang het contemporaine meubilair omvattende onder andere een zeshoekige kansel met geprofileerde friezen, klankbord en doopbekken van koper en smeedijzer, de (geverfde) grenen banken, zes psalm- en gezangborden, het offerblok en het op een houten balustrade rustende orgel met drietorenfront en (Jugendstil) lampenhouder, beide uit 1910. Het instrument (Rijksmonument) is vervaardigd door orgelbouwer J. Doornbos uit Groningen; de kas, met snijwerk en vazen, door J. Dekker GZN. uit Goes. Op de witmarmeren plaat onder de middelste toren het opschrift: "Geschenk/van/H.Meyring/en/H.G.Meyring-Homan/ter gelegenheid van hunne/50 jarige echtvereeniging/5 september 1910". Mechanisch torenuurwerk Gebr. van Bergen, Midwolda, 1942, nr. 338, later voorzien van electrische opwinding. Eerste helft 19e eeuws (1841) zaalkerkje van algemeen architectuur- en cultuurhistorisch belang wegens:
- de sobere, maar verzorgde architectonische kwaliteit
- de eenheid van ex- en interieur
- de waardevolle interieur-onderdelen
- de markante ligging midden in het dorp.
In de media
- Uit Nieuwsblad van het Noorden, 6 September 1941.
Gisteravond werd in de N.H. Kerk te Eext het honderdjarig bestaan der kerk herdacht. Kerkvoogden hadden de kerk van binnen en buiten laten opknappen en de kerkeraad had voor deze gelegenheid voor versiering van binnen gezorgd. De vlag wapperde van den kerktoren. Om 7 uur was de kerk geheel gevuld. De kerkeraden van Anlo en Armerveen waren mede aanwezig. Verder ds. Germs van Veenhuizen, als vertegenwoordiger van Klassikaal en Kerkelijk bestuur van Drenthe, de heer J. Oosterhoff te Helpman als oud h.d.s. en -organist te Eext en mevr. ds. v.d. Kamp—Braams te Gieterveen. Ds. Boonstra te Gieten kon wegens ongesteldheid niet aanwezig zijn.
Als sprekers voor dezen avond traden op de consulent ds Wierenga te Anloo en ds. Cannegieter te Eenrum, die tot voor kort predikant te Eext was. Beiden belichtten het kerkelijk leven in het dorp. De eerste sprak van een kern van gezond kerkelijk leven, die hier aanwezig is en hoopte dat die kern verder mocht uitgroeien tot ze alle leden omvatte. Hij roemde den prettigen werkkring dien hij hier gehad had.
Ds. Wierenga gaf een overzicht van het kerkelijk gebeuren in de afgeloopen 100 jaren. Nadat in 1836 Annerveen zich van de moederkerk te Anloo had afgescheiden, scheidde Eext zich ln 1841 daarvan af. Het was een heele stap voor de 75 gezinnen, die Eext toen nog maar telde. Zij toch teekenden voor een bedrag van ruim f 6000 aan vrijwillige bijdragen. Er ontbraken nog f 3300, die door obligatieschuld gedekt werd. Om een geschikte plaats voor kerk en pastorie te krijgen moesten de oude school verwijderd en heel wat zware eiken gekapt worden. Alle aardewerk werd door hand- en spandiensten verricht. Tot de stichting kon worden overgegaan, nadat het besluit de Koninklijke goedkeuring had verkregen. En zoo werd op 5 Sept. 1841 de kerk ingewijd door ds. Van Loenen te Anloo. De beide eerste predikanten ds. Borgesius Hadders en ds. Hellema bleven resp. verscheidene jaren aan de kerk verbonden. Later werden de verblijven der predikanten alhier korter, soms maar een paar jaren, terwijl de kerk ook meer dan eens geruimen tijd vacant was. In het geheel zijn er tot heden 17 predikanten geweest, waaronder bekende namen als ds. Swiers, ds. Uden Masman, ds. v.d. Kamp en ds. Cannegieter. Aan het slot van den avond bood ds. Germs zijn gelukwensch aan en sprak de hoop uit, dat de kerk ook verder een zegen moge zijn voor Eext, Anderen en Zandvoort, nu de bevolking zich zoo zeer heeft uitgebreid. Het dorp telt bijna zonder uitzondering ingezetenen, die tot de N.H. Gemeente behooren. Ze omvat dus vrijwel allen. De heer Huisman bood namens de Hervormde Gemeente te Annerveen de beste wenschen aan en een prachtige bloemenhulde, die in de kerk een eereplaats had. Hierna vermeldde ds. Wierenga nog, dat kerkvoogden en kerkeraad het plan hadden een uurwerk in den toren te plaatsen, waarvoor een inteekeningslijst zal worden aangeboden en hij twijfelde niet of het plan zou gemakkelijk slagen. Ongeveer half negen werd de bijeenkomst gesloten. Vermelden we nog, dat wijlen de heer H. Meyring in het begin dezer eeuw aan de kerk een orgel schonk en dat de beide avondmaalsbekers eveneens geschonken zijn.