Deventer, Brink 89 - Doopsgezinde Kerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam kerk:	Doopsgezinde Kerk
Genootschap:	Doopsgezinde Broederschap
Provincie:	Overijssel
Gemeente:	Deventer
Plaats:	Deventer
Adres:	Brink 89
Postcode:	7413AA
Sonneveld-index:	10027
Jaar ingebruikname:	1892
Architect:	Tjeerd Kuipers (1857 - 1942)
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Rijksmonument 12533

Geschiedenis

Dit belangrijke, prachtige kerkgebouw zonder toren staat vrijwel geheel ingebouwd binnen een (onregelmatig) woonblok. Van het exterieur is (tenzij kerk geopend) alleen aan de achterkant iets te zien. In 1588, tijdens de jaren van het herstel van het Spaanse bewind in Deventer, kocht de katholieke koopman en burgemeester Macharius Penninck het erfelijk bezit van het adellijke geslacht Swaefken tussen Brink en Spijkerboorsteeg. Vermoedelijk werd in 1597 de pronkgevel gebouwd . Op de plek van de oude bebouwing werd een nieuw “stadspaleisje” gebouwd.

In 1801 werd het Penninckhuis verkocht, waarna diverse particulieren elkaar opvolgden.
In 1890 kocht de Doopsgezinde Gemeente de Penninckshoek.
De bestaande bebouwing, behalve de gevel en het voorste gedeelte aan de Brink, werd gesloopt.
In 1891 werd een prijsvraag uitgeschreven voor het ontwerp van een nieuw Doopsgezind kerkgebouw.

De maker van het bekroonde ontwerp was architect Tjeerd Egberts Kuipers. Er werd een rechthoekige, inpandig gebouwde zaalkerk in neorenaissancestijl gebouwd.

Vanaf 1973 is er samenwerking met, en later medegebruik van de kerk door, de Remonstrantse Broederschap.

Beschrijving

Het gepleisterde interieur heeft in geprofileerde rondbogen gevatte vensters met driedelige traceringen en glas-in-loodontwerpen van Adolf le Comte van atelier ’t Prinsenhof uit Delft. Tussen de vensters bevinden zich Toscaanse muurzuilen. Het gebouw heeft een houten overkapping met trekstangen, korbelen en muurstijlen op consoles. Aan de rechthoekige korte zijden bevinden zich nissen met tongewelven waarvan in één de preekstoel met daarboven een roosvenster en in de andere zich het orgel bevindt. Het gebouw heeft een authentieke inventaris in neorenaissancestijl: preekstoel, orgelkas met balustrade, betimmeringen met deuromlijstingen, psalmbordjes, banken en smeedijzeren kronen. Voorhal met Toscaanse zuilen en pilasters.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Rechthoekige, inpandig gebouwde zaalkerk in neo-renaissance-stijl naar het ontwerp van T.E. Kuipers, 1891. Het gepleisterde interieur heeft binnen geprofileerde rondbogen gevatte vensters met driedelige traceringen. Tussen de vensters Toscaanse muurzuilen. Houten overkapping met trekstangen, korbelen en muurstijlen op consoles. Aan de korte zijden rechthoekige nissen met tongewelven, in een waarvan de preekstoel, waarboven een roosvenster, in de ander het orgel. Authentieke inventaris in neorenaissancestijl: preekstoel, orgelkas met balustrade, betimmeringen met deuromlijstingen, psalmbordjes, banken en smeedijzeren kronen. Voorhal met Toscaanse zuilen en pilasters. Orgel met Hoofdwerk en Bovenwerk en vrij Pedaal, in 1900 gemaakt door M. Maarschalkerweerd.

Orgel

Orgel met hoofdwerk, bovenwerk en vrij pedaal, in 1894 gemaakt door de Utrechtse firma M.Maarschalkerweerd. De orgelkast is een ontwerp van architect T.J. Kuipers. In 2000 is het door de firma Gebr. Reil uit Heerde gerestaureerd.

In de media

Uit Het Nieuws van den Dag, 24 September 1894.

Het nieuwe orgel in de Doopsgezinde kerk te Deventer zal aanstaanden Woensdag feestelijk ingewijd worden. Het zal bij die gelegenheid bespeeld worden door den Heer M.H. van 't Kruijs, organist te Rotterdam.