Den Helder, Nieuwe Kerkplein 2 - Nieuwe Kerk

Bezig met het laden van de kaart...

Algemene gegevens
Naam object:	De Ambassade
Genootschap:	Volle Evangelie Gemeente
Provincie:	Noord-Holland
Gemeente:	Den Helder
Plaats:	Den Helder
Adres:	Nieuwe Kerkplein 2
Postcode:	1781BA
Sonneveld-index:	05257
Jaar ingebruikname:	1839
Architect:	Dansdorp, H.H.
Huidige bestemming:	kerk
Monument status:	Rijksmonument 21390 (kerk); 508490 (pastorie)

Geschiedenis

Grote neoclassicistische zaalkerk ("waterstaatsstijl"). Gebouwd als Ned. Hervormde Nieuwe Kerk. Houten toren uit 1843. Belangrijk ontwerp van architect H.H. Dansdorp, wiens hoofdwerk de neoclassicistische R.K. St. Josephkerk in Haarlem is. Begin jaren 1970 als Ned. Hervormde kerk buiten gebruik gesteld.

Vanaf 1971 Volle Evangelie Gemeente Sion, die in 1990 werd hernoemd tot Evangelische Ambassade.

Monumentomschrijving

Kerkgebouw, Nieuwe Kerkplein 2

Hervormde Kerk. Zaalgebouw met zadeldak tussen ingezwenkte topgevels; dakruiter. Rondboogvensters; ingangsomlijsting in de smalle zijde. 1839. Orgel met Hoofdwerk, Bovenwerk en vrij Pedaal, in 1861 gemaakt door L. van Dam en Zn. j Mechanisch torenuurwerk, elektrische opwinding.

Pastorie, Weststraat 59

PASTORIE uit omstreeks 1875, behorende bij de Hervormde Kerk uit 1839 die reeds rijksbescherming geniet onder monumentnr. 21390 (adres kerk: Nieuwe Kerkplein 2 te Den Helder). De pastorie is gesitueerd aan de westzijde van de Weststraat en is via een tussenbouw verbonden met de kerk. De erker aan de linkerzijgevel dateert uit 1932.

N.B. Omstreeks 1940 is de oorspronkelijke kap (met schilddak) vervangen door een plat dak. De oorspronkelijke houten T-vensters in de voorgevel werden in 1989 vervangen. Op de begane grondverdieping zijn negenruits schuifvensters aangebracht. De aanbouw aan de achterzijde valt niet onder de bescherming.

Omschrijving

Op rechthoekig grondplan gebouwde pastorie, bestaande uit drie bouwlagen -begane grond, verdieping en een mezzanino- onder plat dak. De lengterichting van het pand staat loodrecht op de Weststraat. Het pand is opgetrokken in rode baksteen, de voorgevel boven een hardstenen plint. De stoeptreden zijn eveneens van hardsteen. Het pand wordt afgesloten door een omlopende zeer eenvoudig geprofileerde houten gootlijst. Tenzij anders vermeld, waren de vensters in oorsprong getoogde houten T-vensters, voorzien van houten lekdorpels.

De symmetrisch ingedeelde voorgevel (O) is drie vensterassen breed, waarvan de twee linkerassen op de begane grond een getoogd venster bevatten, de rechteras de voordeur, bestaande uit een paneeldeur met getoogd bovenlicht. De eerste verdieping heeft in elke vensteras een getoogd venster. De mezzanino heeft drie kleine liggende getoogde vensters. Alle vensters en de deur worden omlijst door een gestucte architraaf met kuif. Onder de vensters van de eerste verdieping en die van de mezzanino is een eenvoudige waterlijst aangebracht.

De rechterzijgevel (N) is blind. Rechtsachter bevindt zich de tussenbouw, die pastorie met kerk verbindt. De tussenbouw bestaat uit een bakstenen bouwvolume van één bouwlaag op rechthoekig grondplan, afgesloten door een schilddak met zwarte Hollandse pannen. De noklijn staat loodrecht op de Weststraat. Plint, stoep en lekdorpel zijn van hardsteen. De voorgevel is twee vensterassen breed, waarvan de linker een rechthoekig houten schuifvenster met meerruits roedenverdeling bevat en de rechter een paneeldeur met bovenlicht. In het bovenlicht is een eenvoudige ijzeren levensboom aangebracht.

De achtergevel (W) heeft een breedte van drie vensterassen en heeft een vergelijkbare opbouw en indeling als de voorgevel. De gestucte vensterarchitraven met kuiven en de waterlijsten onder de vensters ontbreken hier echter.

De linkerzijgevel (Z) is blind op een erker na. De erker heeft een rechthoekig grondplan en is één bouwlaag hoog. De erker is opgetrokken in houten stijl- en regelwerk boven een bakstenen plint. Tussen stijl- en regelwerk zijn rechthoekige vensters aangebracht met meeruits bovenlichten. De erker heeft een overstekende houten gootlijst op consoles en wordt afgesloten door een half schilddak met een dakbedekking van bitumen.

Waardering

Het pand is van algemeen belang uit cultuur- en architectuurhistorisch oogpunt als merendeels gaaf bewaard gebleven voorbeeld van een in eclectische bouwtrant opgetrokken pastorie uit de tweede helft van de 19de eeuw. De pastorie heeft ensemblewaarde met de ernaast gelegen kerk (Nieuwe Kerkplein 2).

Orgel

Het orgel is gebouwd door L. van Dam in 1861. Tijdens de renovatie in 2004 heeft men tussen de pijpen krantenknipsels ten tijde van de Tweede Wereldoorlog gevonden. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is het binnenwerk van het orgel voor de zekerheid eruit gehaald en ingepakt in o.a. krantenknipsels. Een aantal van deze krantenknipsels heeft men bewaard en ingelijst.

In de media

Uit Het Vaderland, 28 December 1929

In de Ned. Herv. kerk te den Helder hebben baldadigen op ergerlijke wijze huis gehouden. De koster ontdekte op eersten Kerstdag vóór den ochtenddienst, dat de vloer onder den Kerstboom smeulde. In een kamer achter in de kerk ontdekte hij, dat daar ook een poging was gedaan om brand te stichten. In deze kamer, waar personen zich door het openschuiven van een raam toegang hadden verschaft, was een kaars op een stoel gezet: gelukkig was die kaars om- en uitgewaaid. Een aantal Kerstgeschenken zijn vernield of verbrand; van het orgel zijn zeven pijpen geheel afgerukt, twee offerbusjes zijn stuk geslagen, geld is er echter niet uit meegenomen, en een Bijbel is vernield; de bladen lagen door de kerk verspreid.

Uit Reformatorisch Dagblad, 1 april 2008

De toren van de Nieuwe Kerk in Den Helder staat sinds vorige week in de steigers. De toren wordt de komende twee maanden gerestaureerd. Onder andere het houtwerk aan de buitenzijde wordt vervangen, net als het uurwerk. Ook de haan wordt opnieuw in het bladgoud gezet. De kerk blijft tijdens de restauratie op de gewone uren open.