De Steeg, Hoofdstraat 15 - Maria ten Hemelopneming
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | Maria ten Hemelopneming |
Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
Provincie: | Gelderland |
Gemeente: | Rheden |
Plaats: | De Steeg |
Adres: | Hoofdstraat 15 |
Postcode: | 6994AB |
Inventarisatienummer: | 11193 |
Jaar ingebruikname: | 1928 |
Architect: | Stuyt, J. |
Huidige bestemming: | antiekzaak |
Monument status: | Gemeentelijk monument |
Geschiedenis
Charmante Stuytkerk met toren. Buiten gebruik gesteld in 2013. Vanaf eind 2020 in gebruik als antiekzaak.
Gebouwomschrijving SKKN
Vorige kerken
De katholieken te De Steeg gingen van oudsher ter kerke in Dieren. Omstreeks 1799 werd te Dieren een eigen statie opgericht. Men kerkte in eerste instantie in een schuur, maar in 1804 werd een eenvoudig kerkje gebouwd. Omdat voor een grote groep mensen deze kerk op te grote afstand lag, werd de statie als snel in twee delen gesplitst. De grens lag tussen Dieren en Ellecom. Het westelijke deel omvatte Ellecom, Havikerwaard, Rheden en Worth-Rheden met als centrum Middachter- en Rhedersteeg. Het was kerkrechtelijk gezien een statie, maar beide delen hadden hun eigen kerkbestuur. In 1804 werd te Middachtersteeg een eigen kerkschuur gebouwd, eigenlijk dus een bijkerk van Dieren, maar met een vrij grote zelfstandigheid. Onder Lodewijk Napoleon verkreeg de statie een bedrag van fl. 1.400,- om de schuurkerk in De Steeg te vervangen door een echte kerk. Op 4 juli 1809 werd de nieuwe -kleine- kerk ingewijd. Men had van Teunis Jansen een stukje grond gekocht gelegen aan de Diepsteeg. Het erbij horende huisje werd verbouwd tot kerk. Het ging om een houten gebouwtje met een stenen fundering waarvan de lenge-as evenwijdig lag aan de Diepesteeg. Op het dak stond een houten dakruiter met een kleine torenspits. Tegen het einde van de eeuw werd aan de curieuze tweedeling van de parochie Dieren een einde gemaakt toen de kerk in De Steeg een zelfstandige parochie werd. Op 10 maart 1885 werd de parochie De Steeg officieel opgericht onder de titel H. Maria Hemelvaart. De eerste pastoor was Arnoldus Overwijn. In datzelfde jaar werden plannen gemaakt voor de bouw van een pastorie. De grond daarvoor, gelegen bij de kerk, was al in 1877 gekocht. Het gebouwd werd gegund aan Johannes Kleinhout voor fl. 10.286,-. In het voorjaar van 1886 betrok de pastoor zijn nieuwe woning In de daarop volgende jaren nam het aantal Katholieken in De Steeg toe, bovendien begon het oude kerkje uit 1809 bouwvallig te worden. Er ontstond de behoefte aan de bouw van een nieuwe -grotere- kerk. Met name pastoor Wilhelmus Holland heeft zich hiervoor erg ingespannen. In 1869 wordt er voor de eerste keer gecollecteerd voor de bouw van een nieuwe kerk. De pastoor ging ook in de andere parochies preken ten behoeve van de nieuwbouw. De vraag was nu waar de nieuwe kerk moest komen. Het terrein van de oude kerk was eigenlijk te klein. Uiteindelijk werd door de pastoor voor fl. 700,- een terrein gekocht gelegen aan de Oversteeg. In 1876-1877 werd daar een eenbeukig neogotisch kerkje gebouwd naar ontwerp van architect G. te Riele uit Deventer. Het gebouw werd aanbesteed op 27 juli 1876 en het werk werd gegund aan de aannemer J. de Wit uit Dieren voor een bedrag van fl. 6.797,-. De nieuwe kerk werd deels ingericht met stukken uit de oude kerk, maar daarnaast werden verschillende giften gedaan zoals een nieuw altaar en een kelk en monstrans. Heiligenbeelden werden gegeven door de St. Franciscus Xaveriuskerk te Rotterdam. De preekstoel werd in 1880 door de parochianen geschonken t.g.v het zilveren priesterfeest van pastoor Holland. Hij werd vervaardigd door Mengelberg en kostte fl. 876,-. Delen van dit meubel zijn in de huidige kerk nog te zien opgenomen in het altaar en de lezenaar. Op 22 maart 1877 werd de kerk plechtig geconsacreerd. Toen in 1928 de huidige kerk werd gebouwd deed het gebouw jarenlang dienst als K.A.B. gebouw St. Josef. Daarna werd het gekocht door de aannemer J. Drijver die het als werkplaats gebruikte. Na 1953 werd het kerkje gesloopt. De pastorie staat er nog en is deel van het Zusterklooster. In het klooster 'Huize Michael" woonden de Zusters van Liefde, inmiddels hebben zij De Steeg verlaten.
Huidige kerk
Toen het oude kerkje aan de Diepesteeg te klein werd, waren er eerst plannen om de oude kerk uit te breiden. Hiervoor kreeg het kerkbestuur echter geen toestemming. Uiteindelijk bood de eigenaar van boerderij de 'Boecop', gelegen aan de hoofdstraat, zijn huis en het omliggende terrein te koop aan. Het ontwerp voor de nieuwe kerk werd gemaakt door Jan Stuyt. Hij maakte ook de plannen voor de verbouwing van het oorspronkelijke huis tot pastorie. De stallen en de manege die bij het huis hoorden werden afgebroken. De bouw werd gegund aan de firma Berntsen & Braam te Nijmegen voor een bedrag van ongeveer fl. 55.000,-. De kosten voor de verbouwing van het huis tot pastorie bedroegen ca. fl. 1.700,-. Dhr. Max Jurgens (steenfabrikant) uit Nijmegen schonk 200.000 bakstenen voor de bouw. Op 27 oktober 1927 werd de eerste steen gelegd door pastoor Brom. De bouw voorliep voorspoedig en op 12 juni 1928 werd de kerk plechtig geconsacreerd. Stuyt ontwierp een zaalkerk met ingangsportiek en terzijde geplaatste toren in licht-expressionistische vormen. In 1932 schonken de aannemer Braam en de architect Stuyt samen fl. 250,- voor de beschildering van het gewelf van het schip. Op oude interieurfoto's is te zien dat het hoogaltaar in eerste instantie een neogotische opstand had (meegenomen uit de oude kerk). In de jaren zeventig werd in het zuidelijke deel van het transept een dagkapel ingericht. In 1984 werd het priesterkoor opnieuw ingericht. Dhr. Worm (parochiaan) vervaardigde een celebratie-altaar en staande lezenaar uit restanten van de oude preekstoel. Sinds 1 januari 2006 maakt de parochie deel uit van het parochieverband IJsseloevers.
Kerkhof
Het kerkhof is gelegen aan de Oversteeg naast het terrein waar de -afgebroken- kerk uit 1876 stond. De aanleg dateert vermoedelijk uit diezelfde periode. In het midden liggen een aantal priestergraven en het kerkhof telt een aantal gietijzeren grafkruisen. Tegenover de ingang staat een bakstenen lijkenhuisje.
Orgel
Het orgel is gebouwd door firma Pels & Zn in 1964. Op de galerij staat een loos orgelfront, waarachter vroeger een harmonium stond opgesteld.
In de media
- Uit Reformatorisch Dagblad, 23 maart 2011.
Het bestuur van de rooms-katholieke parochie Levend Water in Doesburg heeft aangekondigd dat er de komende twee jaar vijf van de acht kerken dicht moeten. Het betreft de kapel van Angerlo en de kerken in De Steeg, Rheden, Drempt en Brummen. De kerk van Giesbeek wordt een kapel voor doordeweekse vieringen. Aan twee kanten van de IJssel blijft dan nog één kerk open, in Dieren en Doesburg.
De kerk van Doesburg is door aartsbisschop Eijk onlangs aangewezen als eucharistisch centrum. Dit betekent dat deze kerk open blijft en dat iedere zondag en op alle feestdagen daar de eucharistie gevierd zal worden.
De parochie kan door het sterk dalende ledental de hoge onderhoudskosten van de kerken niet meer betalen. Er zijn op dit moment 10.000 ingeschreven parochianen. In een weekend bezoeken gemiddeld in totaal 450 mensen een dienst in de kerkgebouwen.
Op locaties waar het kerkgebouw verdwijnt, moet er een pastoraal steunpunt komen.