Burgerbrug, Burgerweg 60 - Ned. Hervormde kerk
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | Hervormde Kerk |
Genootschap: | Ned. Hervormde kerk |
Provincie: | Noord-Holland |
Gemeente: | Schagen |
Plaats: | Burgerbrug |
Adres: | Burgerweg 60 |
Postcode: | 1754KB |
Sonneveld-index: | 05192 |
Jaar ingebruikname: | 1850 |
Architect: | Dansdorp, H.H. |
Huidige bestemming: | cultureel centrum |
Monument status: | Rijksmonument 41934 |
Geschiedenis
De eerste hervormde kerk van Burgerbrug is een boerderijkerk geweest. Pas in de 19e eeuw vond men het noodzakelijk in het kleine dorp een kerkgebouw op te richten. Dit werd het eenvoudige zaalkerkje dat er nu staat. Monumentenzorg dateert het op 1830, maar dit blijkt niet te kloppen. Op de westelijke muur prijkt immers een gevelsteen waarop te lezen is dat de eerste steen werd gelegd in 1850. De inrichting van de kerk komt voor een deel uit de voorgaande boerderijkerk en is dus aanmerkelijk ouder dan de kerk zelf.
In het overwegend katholieke Burgerbrug raakte de hervormde kerk al vroeg in onbruik en in de jaren zestig van de twintigste eeuw waren er plannen het gebouw te slopen. Het gebouw was dan ook in slechte staat. De scheve haan werd een ironisch symbool van Burgerbrug en in het dorp wordt nog altijd jaarlijks een prijs voor het verenigingsleven uitgereikt die de Skeve Haen heet.
Gezien de waarde voor het dorp was er veel protest tegen de geplande sloop. De stichting Herboren Toren werd opgericht en er werd aangestuurd op restauratie en herbestemming van het gebouw. Zo is de kerk nog enige tijd door de openbare bibliotheek gebruikt, tot deze vestiging in het nog altijd zeer kleine dorp niet meer rendabel was. Thans is de Herboren Toren, zoals de kerk nu genoemd wordt, een cultureel centrum.
Uurwerk
Het uurwerk uit 1850 bevindt zich in de houten toren en zou zijn gefabriceerd door J. D. Odobey Cadet. Het uurwerk had oorspronkelijk één wijzer die slechts de uren aangaf, maar in de oorlog werd dit veranderd en kwam er een minutenwijzer. Bij een restauratie eind jaren tachtig werd de oorspronkelijke situatie hersteld.
De kerk nu
Het kerkje is een sober gebouwtje met een kenmerkende houten toren. Op deze toren bevindt zich het uurwerk en zijn er rondom galmgaten. Er hangt één klok, die in het dorp nog altijd de uren luidt. De gevel is wit. In de voorgevel bevinden zich, behalve twee boogvensters, een sierlijk portaal met pilasters. Ook in de zijgevel bevinden zich boogvensters. Het koor heeft geen venster.
Binnen is er een blauw geschilderd tongewelf op trekbalken. Het interieur van de kerk is voor een deel ouder dan de kerk zelf. De eenvoudige preekstoel komt uit de 17e eeuw.
Gebruik
De kerk wordt gebruikt voor exposities, maar ook voor evenementen als samenzang en het Burgerbrugs Volkstoneel. De kerk krijgt zo meer en meer de functie van dorpshuis. Zo is er voor speciale gelegenheden ook een tapvergunning en kan het interieur om plaats te maken terzijde geschoven worden. Hoewel dat misschien niet in lijn met de oorspronkelijke bedoelingen is maakt juist deze herbestemming dat het kerkgebouw nog altijd in het middelpunt van het dorpsleven staat.
Orgel
Het orgel is een uniek drukwindharmonium, dat uit 1882 stamt en gebouwd is door firma C. Kettner.
Monumentomschrijving Rijksdienst
Rechthoekig zaalkerkje uit 1830 met in de door een houten torentje bekroonde voorgevel een portaal met pilasteromlijsting en hoofdgestel, geflankeerd door twee rondboogvensters. De zijgevels hebben rondboogvensters met daartussen lisenen. Het interieur heeft een tongewelf op trekbalken. Inventaris: eenvoudige 17e eeuwse preekstoel met doophek, doopboog, doopbekkenhouder en drie kronen. Alles afkomstig uit de voorgaande kerk. Uniek drukwindharmonium uit 1882. Mechanisch torenuurwerk van fabrikaat J.D. Odobey Cadet, 1850.