Bornerbroek, Pastoor Ossestraat 2 - Stephanus
Uit Reliwiki
Algemene gegevens | |
---|---|
Naam kerk: | Stephanus |
Genootschap: | Rooms Katholieke Kerk |
Provincie: | Overijssel |
Gemeente: | Almelo |
Plaats: | Bornerbroek |
Adres: | Pastoor Ossestraat 2 |
Postcode: | 7627PL |
Inventarisatienummer: | 09925 |
Jaar ingebruikname: | 1868 |
Architect: | Wolter te Riele (1867 - 1937) / Alexander Kropholler (1881 - 1973) |
Huidige bestemming: | kerk |
Monument status: | Rijksmonument 507917 |
Geschiedenis
Neogotische zaalkerk van G. te Riele, in 1920 in traditionalistische stijl vergroot door architect Kropholler: Schip verlengd en nieuwe toren aan de noordzijde van het front, nieuw priesterkoor. Opvallende steunbeer aan de buitenzijde, accentueert waar in het interieur het priesterkoor zich bevindt. Delen van de oorspronkelijke kerk zijn nog als zodanig herkenbaar in het exterieur.
Monumentomschrijving Rijksdienst
De ZAALKERK is westelijk van het koor over drie traveeën verbreed met zijbeuken en opgetrokken in rode baksteen, met links in de voorgevel (NW) een vierkante toren met spits. Het zadeldak van de kerk en de torenspits zijn gedekt met leien. De gevels zijn in het westelijke deel opgetrokken boven een gepleisterde plint en zijn onder meergeleed door kleine gedrukte spitsboogvensters met gemetselde en zandstenen waterdorpels. In de toren zijn in alle gevels kleine vensters geplaatst en spitsboogvensters met galmborden. In dakruiter een klok van Petit & Fritsen, 1888, diam. 43,7 cm. Mechanisch torenuurwerk J.F. Weule Bockenem, 1894, buiten gebruik.
In de voorgevel (W) onder een tuitgevel een getoogde dubbele houten deur met betonnen schampstenen, onder een zandstenen latei met kruis, binnen een spitsboognis. Aan weerszijden kleine vensters, erboven een drielicht.
Het westelijke deel van de zijgevels (N en Z) is geleed door steunberen met luchtbogen waartussen spitsboogvensters met glas-in-lood. Rechts daarvan bevinden zich de iets lagere, drie traveeën brede, zijbeuken onder een plat dak met een opengewerkte dakrand. De luchtbogen steken er doorheen. De zijbeuken worden geleed door twee aaneengeschakelde vensters per travee en een toegangsdeur met gehengen onder een strek, de gevel van het schip erboven door negen bovenlichten.
Links tegen de noordelijke zijgevel is een kapel gebouwd op een rechthoekige plattegrond onder een zadeldak met antracietgrijze Hollandse pannen. In de eindgevels van de kapel (O en W) deuren onder spitsbogen en kleine vensters onder strekken. In de langsgevel (N) onder een fries van siermetselwerk vier vensters met glas-in-lood onder strekken.
De strekken zijn voorzien van zandstenen aanzetstenen. De oostzijde van de kerk wordt door een vijfzijdige absis beëindigd onder een tuitgevel bekroond door een zandstenen kruis. Aan beide zijden van de absis is een spitsboogvenster geplaatst. Rond de absis bevinden zich onder platte daken aanbouwen van één bouwlaag.
De wanden in de kerk zijn in gele en rode baksteen opgetrokken. Het interieur wordt overspannen door een houten spitsbooggewelf en de scheiding tussen schip en zijbeuken vindt plaats door spitsbogen. Boven de ingang (W) is een balkon op drie spitsbogen gemetseld, met een gemetselde balustrade. In de beschilderde oostwand van de kerk sluit de absis aan op een opening onder een spitsboog. De spitsbogen in het interieur neigen naar de vorm van een parabool.
Verder zijn onder meer de tegelvloer, de schilderingen op de houten kap en de wanden, de banken, het bankenplan, de beelden tegen de zijwanden en het gerestaureerde glas-in-lood bewaard gebleven.
Waardering
De zaalkerk is van cultuur-, architectuurhistorisch en stedebouwkundig belang:
- als exponent van de bouwexplosie van katholieke kerken en pastorieën na het herstel van de Bisschoppelijke hiërarchie in 1853, die vooral in Twente decennia lang merkbaar was
- vanwege de Delftse school architectuur
- als kenmerkend ontwerp in het oeuvre van architect J.A. Kropholler
- vanwege de gaafheid en de hoge kwaliteit van het interieur
- vanwege de beeldbepalende ligging in Bornerbroek
Externe links
Afbeeldingen
Exterieur