Handelingen

Arnhem, Huissensestraat 62 - Heilig Sacrament (1952 - 2005)

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Heilig Sacrament
Genootschap: Rooms-Katholieke Kerk
Provincie: Gelderland
Gemeente: Arnhem
Plaats: Arnhem
Adres: Huissensestraat 62
Postcode: 6833JA
Sonneveld-index: 11016
Jaar ingebruikname: 1952
Architect: Alphonse Boosten (1893-1951)
Huidige bestemming: gesloopt
Monument status: geen

Geschiedenis

Dit was een grote en architectonisch interessante wederopbouwkerk, met vrijstaande houten klokkenstoel, maar zonder echte toren. Katholieken van Arnhem-Zuid kerkten altijd in het centrum van Arnhem. Dat kon niet meer toen de brug over de Rijn in mei 1940 werd opgeblazen. Naar een ontwerp van A.J.N. Boosten is in 1942 in Zuid de H. Sacramentskerk gebouwd en in 1952 in gebruik genomen. Het was een ambitieus ontwerp van Boosten: een grote kruisbasiliek met verhoogde koorpartij met omgang en een hoge, deels opengewerkte klokkentoren naast de voorgevel. Door geld- en materialengebrek tijdens de oorlog is de kerk nooit afgebouwd. Het verhoogde koor en de klokkentoren bleven achterwege. Wel is de kerk kort na de bouw voorzien van een rijke beglazing van H. Jonas en E. Laudy, belangrijke vertegenwoordigers van de Limburgse School. Daarnaast was er werk van Ch. Vos (zie onder). Het was één van de weinige kerken die Boosten buiten Limburg bouwde, en als zodanig één van de weinige voorbeelden van kerkelijke kunst van de Limburgse School boven de grote rivieren (een andere Boostenkerk boven de grote rivieren is de nog wel bestaande St. Barbarakerk in Bunnik). In deze Sacramentskerk is 15 mei 2005 de laatste kerkdienst gehouden. De parochies van de H. Geest en het H. Sacrament waren al eerder gefuseerd (na buitengebruikstelling van de Heilige Geestkerk). De Sacramentskerk is in 2006 afgebroken. Op de vrijgekomen plaats is een kapel gekomen, opgenomen in het grote complex "Malburgstaete", dat in 2008 gereed kwam. Deze kapel heet Emmaüskapel. De vier gebrandschilderde ramen van kunstenaar Laudy zijn vóór de afbraak van het kerkgebouw verwijderd. Eén ervan heeft een plek gekregen in de St. Lucaskerk in het voormalige dorp Elden in Arnhem-Zuid. Voor de drie andere ramen zocht / zoekt men nog een passende bestemming. De H. Geestkerk is al enige tijd geleden afgestoten. De H. Lucaskerk (1951) is de parochiekerk voor Arnhem-Zuid geworden. (53-05/54-05/55-06/56-06/59-08)

Dan de H. Sacramentskerk. Het tabernakel was gemaakt door de bekende Arnhemse kunstenaar Joop Janssen. Er waren 4 grote glas-in-loodramen van de Heerlense kunstenaar Eugène Laudy, de 4 evangelisten. 12 Geborduurde iconen van grote feesten uit de Oosterse liturgie, gemaakt door naaldkunstenares C. Schoonwater-Schroet.

Enkele van deze ramen zijn "verhuisd" naar de Emmauskapel in Arnhem en naar de Lucaskerk in Elden.

In de media

  • Uit Arnhemsche Courant, 29 October 1941.

De bouw van de R.K. kerk aan de Huissenschestraat naar het ontwerp van den bekenden kerkenbouwer, architect A. Boosten te Maastricht, wordt in een vlot tempo uitgevoerd. Toen wij in Augustus het terrein zagen, was men er nog bezig met de grondslagen, thans rijzen de zware muren gestadig hooger en de houten ondersteuning voor den grooten rondboog aan de Oostzijde is reeds gesteld, zoodat de boog spoedig kan worden gemetseld. Bij een bezoek, dat wij dezer dagen aan het werk brachten, heeft de heer G. van Bueren uit Zeist, die het bouwkundig toezicht voert, ons een en ander over de bouwplannen verteld. Het terrein aan de Huissenschestraat, nu te midden van de weilanden, aan den rand van de bebouwing gelegen, zal eens tot het centrale gedeelte van Arnhem-Zuid behooren; immers, een blik op het uitbreidingsplan leert, dat er tot dusver slechts is gebouwd aan den rand van de toekomstige kern van het Zuidelijke Arnhem. De grond voor den kerkbouw beslaat een oppervlakte van 4000 M.; voorloopig wordt volstaan met het tot stand brengen van een gedeelte van het imposante kerkcomplex, dat hier verrijzen gaat. Ook van het kerkgebouw zelf, waaarvan nu de muren weldra op nok-hoogte zullen zijn, wordt slechts een stuk, zij het dan het grootste, uitgevoerd, n.l. het lengteschip (17 Meter hoog) en de voorhof met bijgebouwen. Het lengteschip eindigt bij den hoogen triomfboog, waarvan het metselwerk nu in voorbereiding is. Achter dezen boog wordt provisorisch een sacristie en een bij-sacristie gebouwd. Bij de uitvoering van het volledige bouwplan zullen deze sacristieën vervallen: de nieuwe zullen bij het dan te maken Priesterkoor met absis aansluiten, dat bij den triomfboog begint. Ook de zijbeuken, de pastorie en de hooge ronde klokketoren behooren tot de werken, die voorloopig blijven rusten. De toren, 50 Meter hoog, krijgt het karakter van een slanke campanile: hoog boven de vlakke landen uit zal hij de aanwezigheid van deze H. Sacramentskerk verkondigen. Zuiver georiënteerd, wordt het toekomstig Priesterkoor (27 Meter hoog) in het Oosten gebouwd, de kerkingang aan den grooten weg in het Westen. De ingangspartij, welke nu reeds in den definitieven vorm met drie bogen in voorname afmetingen wordt uitgevoerd, zal o.a. worden geaccentueerd door een groot roosvenster, dat 5 Meter doorsnede heeft. Terzijde heeft de kerk los aaneengebouwde processiegangen, die tot het kerkschip behooren. Het bouwwerk wordt geheel, dus ook ln het interieur uitgevoerd in schoon metselwerk van een geel-rood genuanceerden baksteen. Het lengteschip wordt overwelfd door kruisgewelven, eveneens in schoon metselwerk. Aan het geheele complex wordt door de doorvoering van de toepassing van baksteen een uitgesproken Hollandsch karakter gegeven. Het dak wordt gedekt met groot formaat verbeterde Hollandsche dakpannen in van rood tot grijs loopende kleuren. In het kerkgedeelte, dat thans wordt gebouwd, komen 570 zltplaatsen; door de latere uitbreiding zal dit aantal aanzienlijk worden vergroot. Tegenslag voorbehouden zal het nu in uitvoering zijnde werk omstreeks April a.s., vóór Paschen, zijn voltooid.

  • Uit Het Vaderland, 17 Juni 1942.

De nieuwe kerk in Arnhem-Zuid, een ontwerp van den architect A.J.N. Boosten, zal een sieraad voor de stad worden. Een volledige kruiskerk is ontworpen, maar tot dusver is alleen het onderste gedeelte van de z.g. lengtebalk gereed gekomen. Zoowel transept als absis moeten nog worden afgebouwd. Tegen het transept, aan de Noordelijke zijde is een toren ontworpen, en ook de pastorie zal hier een plaats krijgen.

Hoewel de tijdsomstandigheden groote beperkingen in materiaal oplegden, vormt de nieuwe kerk, die in neo-Romaanschen stijl is opgetrokken, toch in alle opzichten een architectonische aanwinst voor het nieuwere gedeelte van Arnhem. De glazenier Jonas uit Maastricht heeft in den voorgevel een rondvenster aangebracht, een overheerschend blauwe kleur, terwijl de beeldhouwer Charles Vos het gipsen ontwerp voor een Christusbeeld vervaardigde, dat mettertijd, in notenhout zal worden nagesneden. Aan de verdere versiering van de kerk werkte voorts nog mede de emailleur Nico Witteman uit Amsterdam, die twee medaillons op de tabernakeldeuren ontwierp. Een orgel werd in bruikleen ontvangen van een der Protestantsche kerken te Medan, dat ten gevolge van den oorlog niet verzonden kon worden.

Externe links

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur