Handelingen

Waalwijk, Sint Jansplein 2 - Sint Jan de Doper: verschil tussen versies

Uit Reliwiki

(foto's gesorteerd op datum)
kGeen bewerkingssamenvatting
(31 tussenliggende versies door 7 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
[[Categorie:Object]]
[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:Rijksmonument]]
[[Categorie:RK]]
[[Categorie:RK]]
[[Categorie:Waalwijk]]
[[Categorie:Waalwijk]]
Regel 7: Regel 8:




{|
{{#display_map:51.68987,5.06773|type=hybrid}}
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Genootschap :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Rooms Katholieke Kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Waalwijk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Waalwijk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Sint Jansplein
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Noord-Brabant
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Jaar ingebruikname :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 1923
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | kerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Naam kerk :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Johannes de Doper
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Architect :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Valk, H.W.
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument-status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Rijksmonument
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Inventarisatienummer:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 08547
|}


 
{{infobox kerk
  '''Voor de voorganger van deze kerk zie:''' [http://reliwiki.nl/index.php?title=Waalwijk%2C_Sint_Jansplein_-_Johannes_de_Doper_%281828-1923%29]
| naam_kerk          = Johannes de Doper
| genootschap        = Rooms-Katholieke Kerk
| provincie          = Noord-Brabant
| gemeente          = Waalwijk
| plaats            = Waalwijk
| adres              = Sint Jansplein 2
| postcode          = 5141GR
  | jaaringebruikname  = 1925
| oorspronkelijke_bestemming = Rooms-Katholieke kerk
| huidige_bestemming = Rooms-Katholieke kerk
| architect          = H.W. Valk
| monumentstatus    = Rijksmonument {{Rijksmonument|444705}}
| idnr              = 08547
}}


==Geschiedenis==
==Geschiedenis==
[[Afbeelding:Waalwijk St Jansplein ca(s)06092010jk.jpg|thumb|rihgt|390px|Waalwijk, St. Johannes de Doper, opn. 06-09-2010 jk]]
[[Afbeelding:Waalwijk St Jansplein ca(s)06092010jk.jpg|thumb|rihgt|250px|Waalwijk, St. Johannes de Doper, jk 06-09-2010 (situatie na sanering omgeving)]]
In 2000 Sint Jan-Maria (de parochie).
Buitengewoon belangrijke, imposante, interbellumkerk, met koepel en toren, vroeg hoofdwerk van architect H.W. Valk. De kerk is niet georiënteerd; de as loopt van noord (voorgevel en toren) naar zuid (koepel en koorpartij).


Op 9 mei 2002 herdacht de Sint Jan-Mariaparochie het 75-jarig bestaan van de kerk van Sint Jan de Doper. Met zijn 67 meter hoge toren is het een blikvanger in Waalwijk. De vorige kerken waren de huidige NH kerk, destijds gewijd aan Sint Joannes Baptista, een schuurkerk en een waterstaatskerk. Ter gelegenheid van het jubileum kregen alle parochianen een zeer lezenswaard jubileumboekje.  
De voorganger van deze kerk was een Waterstaatskerk en eveneens een [[Waalwijk, Sint Jansplein - Johannes de Doper (1828 - 1923)|Sint-Johannes de Doperkerk]], en stond op nagenoeg dezelfde plaats. Daarom moest die eerst worden afgebroken om plaats te maken voor de nieuwe kerk. In die tussenperiode is gebruik gemaakt van een [[Waalwijk, Grotestraat 244 - Noodkerk St. Jan de Doper (1922 - 1926)|houten noodkerk]].


In de parochiekerk van de H. Johannes Baptist (1925, H. Valk) zijn eind 20ste eeuw de originele banken vervangen door stoeltjes. Het bleek geen succes. Najaar 2008 zijn de banken weer teruggeplaatst. Bovendien heeft orgelbouwer Pels en van Leeuwen het orgel gecompleteerd.  
In 2000 is de Sint Jansparochie samengegaan met de Mariaparochie. Op 9 mei 2002 herdacht de Sint Jan-Mariaparochie het 75-jarig bestaan van de kerk van Sint Jan de Doper. Met zijn 67 meter hoge toren is het een blikvanger in Waalwijk. De vorige kerken waren de huidige Ned. Herv. kerk, destijds gewijd aan Sint Joannes Baptista, een schuurkerk en een waterstaatskerk. Ter gelegenheid van het jubileum kregen alle parochianen een zeer lezenswaardig jubileumboekje. In de parochiekerk van de H. Johannes Baptist (1925, H.W. Valk) zijn eind 20ste eeuw de originele banken vervangen door klapstoeltjes. Het bleek geen succes. Najaar 2008 zijn de banken weer teruggeplaatst. Bovendien heeft orgelbouwer Pels en van Leeuwen het orgel gecompleteerd.  


In het jaar 2010 is een omvangrijke sanering van de omgeving afgerond. In het stedenbouwkundige plan is de kerk op een voortreffelijke wijze opgenomen. De hoofdentree is weliswaar nog steeds naar de Grotestraat georiënteerd, maar door de situering van de gebouwen naast de kerk is er een plein ontstaan waardoor de oostelijke ingang als hoofdingang fungeert.


==Gebouw==
Onder de toren van de Sint Janskerk is de Mariakapel te vinden. De toegang tot de kapel was eigenlijk altijd afgesloten. Maar 15 mei 2011 is de kapel geopend en heeft bisschop Hurkmans de kapel ingewijd. De inrichting is heel eenvoudig. Wel zijn er zeven gebrandschilderde ramen met voorstellingen uit het leven van Maria, in 1970 aangebracht door pater Raymundus van Kessel. Hij woonde en werkte in de Abdij Mariënkroon te Nieuwkuijk.
====Algemene Omschrijving====
In 1923 door architect H.W. Valk [http://nl.wikipedia.org/wiki/Hendrik_Willem_Valk][http://www.archimon.nl/architects/hwvalk.html]  in neobyzantijnse stijl gebouwd achthoekig kerkgebouw gedekt door negentien koepels.


De in baksteen opgetrokken centraalbouw heeft als kern een achthoekige ruimte die door middel van paraboolbogen is verbonden zowel met het koor en de recht daartegenover liggende hoofdingang van de kerk, als met een rondom voerende processiegang; deze paraboolbogen steunen op pijlers die met pendentieven de grote twaalfhoekige midden koepel dragen; in de processiegang scheibogen op kolommen; aan de linker- en rechter zijde pseudo-transeptarmen met aan het uiteinde toegangsportalen; deze portalen hebben links en rechts van de deur, tot net boven deurhoogte reikende, vlakgedekte aanbouwen met een driehoekige plattegrond; rechts naast de hoofdingang de zeszijdige toren met acht verdiepingen en een uurwerk met wijzerplaten aan alle zijden en daarboven rechthoekige galmgaten; als toren-ingang dient een neo-barokke poort, die afkomstig is uit de voormalige waterstaatskerk uit 1827. De doopkapel, eveneens op zeshoekige grondslag, bevindt zich links naast de hoofdingang.
* 2016 Kerk is gerestaureerd. De toren heeft een nieuwe koperen bekroning gekregen.


De grote meloenvormige middenkoepel steunt op een tamboer waarin klein rondboogvensters; vier koepels op halfcirkelvormige grondslag bevinden zich boven de processiegang; tien koepels op ellipsvormige grondslag zijn aangebracht boven het koor, boven de hoofdingang, en boven de beide ingangsportalen, boven de zijkapellen naast het koor en de hoofdingang, alsmede boven de pastorie; twee meloenvormige koepels zijn geplaatst op de doopkapel en de toren, en eveneens in kleiner formaat op de traptorens links en rechts naast het koor; de meeste koepels bezitten rondboogvensters in het onderliggende muurwerk, de doopkapel en de beide traptorens hebben een colonnade; de pastorie bezit aan de linkerzijde een forse gemetselde schoorsteen.
Sinds 2018 ook Poolse vieringen in de St. Jan de Doperkerk.  


In het interieur gele baksteen en groen verglaasde baksteen; in de grote koepel glas-in-lood vensters van Willem Wiegmans met koning David, de drie grote en de twaalf kleine profeten; de marmeren altaartafel is overhuifd door een koperen ciborium op marmeren kolommen; aan weerszijde van het priesterkoor een marmeren ambo; voorts twee gebeeldhouwde biechtstoelen afkomstig uit de (afgebroken) zeventiende eeuwse schuurkerk, alsmede twee biechtstoelen uit de, vervangende eveneens afgebroken, vroeg negentiende eeuwse waterstaatskerk; een houten doopvont met dito deksel uit plusminus 1800; een kruisweg met veertien terracotta staties in paraboolboogvormige velden is in 1939 vervaardigd door Charles Eijck [http://nl.wikipedia.org/wiki/Charles_Eyck](slechts elf exemplaren zijn gepolychromeerd); naast de doopkapel een verguld houten kruisbeeld uit ca. 1700.
==Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed==
[[Afbeelding:Waalwijk St Jansplein be(s)02092010jk.jpg|thumb|rihgt|200px|toreningang (overgeplaatste hoofdingang voorm. Waterstaatskerk); jk 02-09-2010]]
In 1923 door architect [http://nl.wikipedia.org/wiki/Hendrik_Willem_Valk H.W. Valk] in neobyzantijnse stijl gebouwd achthoekig kerkgebouw gedekt door negentien koepels.


De in 1923 door architect H.W. Valk in neo-byzantijnse stijl gebouwde St. Jan de Doperkerk is als centraalbouw met negentien koepels voor Nederlandse begrippen een zeldzaam bouwwerk, en op grond van de goed bewaarde hoofdvorm, detaillering, interieur en inventaris van cultuur- en architectuurhistorische, alsmede architectonische waarde, zodat bescherming als evident monument van jongere bouwkunst gerechtvaardigd te achten is. Poortje aan de toren van de R.K. Kerk van St. Johannes de Doper. Aan de toren-ingang van deze niet als monument aangemerkte kerk natuurstenen poort in de barokke Antwerpse trant van omstreeks 1630.
De in baksteen opgetrokken centraalbouw heeft als kern een achthoekige ruimte die door middel van paraboolbogen is verbonden zowel met het koor en de recht daartegenover liggende hoofdingang van de kerk, als met een rondom voerende processiegang; deze paraboolbogen steunen op pijlers die met pendentieven de grote twaalfhoekige middenkoepel dragen; in de processiegang scheibogen op kolommen; aan de linker- en rechter zijde pseudo-transeptarmen met aan het uiteinde toegangsportalen; deze portalen hebben links en rechts van de deur, tot net boven deurhoogte reikende, vlakgedekte aanbouwen met een driehoekige plattegrond; rechts naast de hoofdingang de zeszijdige toren met acht verdiepingen en een uurwerk met wijzerplaten aan alle zijden en daarboven rechthoekige galmgaten; als toren-ingang dient een neo-barokke poort, die afkomstig is uit de voormalige waterstaatskerk uit 1827. De doopkapel, eveneens op zeshoekige grondslag, bevindt zich links naast de hoofdingang.


====Cultuur Historische Waardekaart====
De grote meloenvormige middenkoepel steunt op een tamboer waarin klein rondboogvensters; vier koepels op halfcirkelvormige grondslag bevinden zich boven de processiegang; tien koepels op ellipsvormige grondslag zijn aangebracht boven het koor, boven de hoofdingang, en boven de beide ingangsportalen, boven de zijkapellen naast het koor en de hoofdingang, alsmede boven de pastorie; twee meloenvormige koepels zijn geplaatst op de doopkapel en de toren, en eveneens in kleiner formaat op de traptorens links en rechts naast het koor; de meeste koepels bezitten rondboogvensters in het onderliggende muurwerk, de doopkapel en de beide traptorens hebben een colonnade; de pastorie bezit aan de linkerzijde een forse gemetselde schoorsteen.
''''Naam monument:''' St. Jan
 
'''Bouwstijl:''' Neo-Byzantijnse stijl
 
'''Bouwperiode:''' Van: 1924 tot: 1925
 
'''Gevels en materialen:''' Bakstenen gevels, banden van geglazuurde baksteen. Tufstenen afzaten. Betonnen trap tegen zuidzijde.


'''Vensters en deuren:''' Eenvoudige lancetvensters met glas-in-lood vulling. Paraboolmormige portieken met opgeklampte deuren.
In het interieur gele baksteen en groen verglaasde baksteen; in de grote koepel glas-in-lood vensters van Willem Wiegmans met koning David, de drie grote en de twaalf kleine profeten; de marmeren altaartafel is overhuifd door een koperen ciborium op marmeren kolommen; aan weerszijde van het priesterkoor een marmeren ambo; voorts twee gebeeldhouwde biechtstoelen afkomstig uit de (afgebroken) zeventiende eeuwse schuurkerk, alsmede twee biechtstoelen uit de, vervangende eveneens afgebroken, vroeg negentiende eeuwse waterstaatskerk; een houten doopvont met dito deksel uit plusminus 1800; een kruisweg met veertien terracotta staties in paraboolboogvormige velden is in 1939 vervaardigd door [http://nl.wikipedia.org/wiki/Charles_Eyck Charles Eyck] (slechts elf exemplaren zijn gepolychromeerd); naast de doopkapel een verguld houten kruisbeeld uit ca. 1700.


'''Dak en bedekking:''' Met koper gedekte koepels.
De in 1923 door architect H.W. Valk in neo-byzantijnse stijl gebouwde St. Jan de Doperkerk is als centraalbouw met negentien koepels voor Nederlandse begrippen een zeldzaam bouwwerk, en op grond van de goed bewaarde hoofdvorm, detaillering, interieur en inventaris van cultuur- en architectuurhistorische, alsmede architectonische waarde, zodat bescherming als evident monument van jongere bouwkunst gerechtvaardigd te achten is. Aan de toren-ingang van deze, in 1992 alsnog als Rijksmonument aangemerkte, kerk een natuurstenen poort in de barokke Antwerpse trant van omstreeks 1630.
 
'''Interieur:''' glas-in-lood ramen van Wiegman, kruiswegstaties van Charles Eijck.
 
'''Bijzonderheden:''' Centraalbouw, gecombineerd met axiaalbouw. De kerk heeft negentien met koper gedekte koepels. Centrale hoofdkoepel en hoge klokketoren, de laatste met natuustenen poortje uit ca. 1630, in barokke zogenaamde Antwerpse trant (Rijksmonument).


==Cultuur Historische Waardekaart==
[[Afbeelding:Waalwijk St Jansplein cb(s)06092010jk.jpg|thumb|right|250px|zicht vanaf kerkhof; jk 01-09-2010]]
* Naam monument: St. Jan
* Bouwstijl: Neo-Byzantijnse stijl
* Bouwperiode: Van 1924 tot 1925
* Gevels en materialen: Bakstenen gevels, banden van geglazuurde baksteen. Tufstenen afzaten. Betonnen trap tegen zuidzijde.
* Vensters en deuren: Eenvoudige lancetvensters met glas-in-lood vulling. Paraboolmormige portieken met opgeklampte deuren.
* Dak en bedekking: Met koper gedekte koepels.
* Interieur: glas-in-lood ramen van Wiegman, kruiswegstaties van Charles Eyck.
* Bijzonderheden: Centraalbouw, gecombineerd met axiaalbouw. De kerk heeft negentien met koper gedekte koepels. Centrale hoofdkoepel en hoge klokketoren, de laatste met natuustenen poortje uit ca. 1630, in barokke zogenaamde Antwerpse trant (Rijksmonument).


==Orgel==
==Orgel==
====Omschrijving====
In de monumentale Sint-Jan diende een model-orgel te komen; een orgel in de geest van die tijd. Een tiental orgelbouwers – waaronder ook Belgische – werd gevraagd een begroting in te dienen. De keus zou vallen op de firma Bernhard Pels en Zoon uit Alkmaar. Aanvankelijk was het de bedoeling dat het een groot orgel zou worden met 46 registers, verdeeld over 3 klavieren, met een zelfstandig pedaal. Het bestuur ging er daarbij van uit dat een deel van het oude orgel nog gebruikt kon worden. Maar bij de demontage bleek dit vanwege de onherstelbare aantasting door houtworm onmogelijk.
In de monumentale Sint-Jan diende een model-orgel te komen; een orgel in de geest van die tijd. Een tiental orgelbouwers – waaronder ook Belgische – werd gevraagd een begroting in te dienen. De keus zou vallen op de firma Bernhard Pels en Zoon uit Alkmaar.  


Aanvankelijk was het de bedoeling dat het een groot orgel zou worden met 46 registers, verdeeld over 3 klavieren, met een zelfstandig pedaal. Het bestuur ging er daarbij van uit dat een deel van het oude orgel nog gebruikt kon worden. Maar bij de demontage bleek dit vanwege de onherstelbare aantasting door houtworm onmogelijk.
In 1932 werd Pels definitief de opdracht gegund. Het orgel werd ingericht met het electro-pneumatisch systeem, wat in die dagen veel voordelen had. Wel werd het orgel minder groot dan oorspronkelijk gepland. Uit besparing gebruikte men registers van de oude waterstaatskerk. Op zondag 11 december 1932 vond de inwijding plaats. De firma van Pels en van Leeuwen uit 's-Hertogenbosch voerde van mei tot november 1998 een grondige renovatie uit waarbij een groep vrijwilligers uit de parochie veel werk verrichtte. Dit betekende een geweldige kosten besparing, waardoor het mogelijk werd het orgel met nieuwe registers uit te breiden. Verder werden de magneten en membranen vernieuwd, een nieuwe windmachine geplaatst en de zwelkast geheel gerenoveerd.
 
In 1932 werd Pels definitief de opdracht gegund. Het orgel werd ingericht met het electro-pneumatisch systeem, wat in die dagen veel voordelen had. Wel werd het orgel minder groot dan oorspronkelijk gepland. Uit besparing gebruikte men registers van de oude waterstaatskerk. Op zondag 11 december 1932 vond de inwijding plaats.
 
De firma van Pels en van Leeuwen uit 's-Hertogenbosch voerde van mei tot november 1998 een grondige renovatie uit waarbij een groep vrijwilligers uit de parochie veel werk verrichtte. Dit betekende een geweldige kosten besparing, waardoor het mogelijk werd het orgel met nieuwe registers uit te breiden. Verder werden de magneten en membranen vernieuwd, een nieuwe windmachine geplaatst en de zwelkast geheel gerenoveerd.


Het orgel bevat nu 38 registers, verdeeld over 3 manualen en een zelfstandig pedaal. Hiermee is dit het grootste orgel binnen Waalwijk en de regio.
Het orgel bevat nu 38 registers, verdeeld over 3 manualen en een zelfstandig pedaal. Hiermee is dit het grootste orgel binnen Waalwijk en de regio.


====Dispositie====
====Dispositie====
'''Oorspronkelijk 1932'''
[[Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper in 2000 Sint Jan-Maria 1923 NB. opname 02-07-1998 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie (5).jpg|thumb|right|250px|02-07-1998 Alie Stok-Britting, Krommenie]]
=====Oorspronkelijk 1932=====
*Hoofdwerk: Prestant 16' - Prestant 8' - Fluit 8' - Prestant 4' - Holfluit 4' - Octaaf 4' - Mixtuur 3-4 st - Trompet 8'
*Hoofdwerk: Prestant 16' - Prestant 8' - Fluit 8' - Prestant 4' - Holfluit 4' - Octaaf 4' - Mixtuur 3-4 st - Trompet 8'
*Manuaal II: Bourdon 16' - Salicionaal 8' - Flute Harmonique 8' - Gedekt 8' - Salicet 4' - Flageolet 2'
*Manuaal II: Bourdon 16' - Salicionaal 8' - Flute Harmonique 8' - Gedekt 8' - Salicet 4' - Flageolet 2'
Regel 107: Regel 82:
Systeem: elektro-pneumatisch, o.a. met oud pijpwerk uit 18e en 19e eeuw
Systeem: elektro-pneumatisch, o.a. met oud pijpwerk uit 18e en 19e eeuw


'''Na renovatie 1998'''
=====Na renovatie 1998=====
*Hoofdwerk I: Prestant 16' - Prestant 8' - Fluit 8' - Bourdon 8' - Prestant 4' - Holfluit 4' - Kwint 2 2/3' - Octaaf 2' - Mixtuur 3-4 st. - Bombarde 16' - Trompet 8'
*Hoofdwerk I: Prestant 16' - Prestant 8' - Fluit 8' - Bourdon 8' - Prestant 4' - Holfluit 4' - Kwint 2 2/3' - Octaaf 2' - Mixtuur 3-4 st. - Bombarde 16' - Trompet 8'
*Positief II: Bourdon 16' - Prestant 8' - Flute Harmonique 8' - Salicionaal 8' - Holpijp 8' - Prestant 4' - Salicet 4' - Flageolet 2' - Kromhoorn 2'
*Positief II: Bourdon 16' - Prestant 8' - Flute Harmonique 8' - Salicionaal 8' - Holpijp 8' - Prestant 4' - Salicet 4' - Flageolet 2' - Kromhoorn 2'
Regel 115: Regel 90:
Restauratie: Pels en van Leeuwen, 's-Hertogenbosch
Restauratie: Pels en van Leeuwen, 's-Hertogenbosch


Bron: Vereniging Brabantse Orgelfederatie [http://www.brabantorgel.nl/]
==Externe links==
 
* {{Wikipedia2|Sint-Janskerk_(Waalwijk)}}
 
* {{Wikimedia|Sint-Janskerk,_Waalwijk}}
==Bronnen==
GAW = Gemeentearchief Waalwijk
 


==Afbeeldingen==
==Afbeeldingen==
====Exterieur====
====Exterieur====
<gallery>
<gallery>
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein ±1925 GAWaalwijk20493.jpg|luchtfoto ±1925 GAW
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein ±1925 GAWaalwijk20493.jpg|luchtfoto ±1925; SALHA (WAA20493)
Afbeelding:Waalwijk St.Jan GA02d(1930)+.jpg|ca. 1930|1930 GAW
Bestand:Kerkwaalj1357.jpg | Ansichtkaart 1927 - WG
Bestand:Kerkwaalj1333.jpg | Ansichtkaart 1927 - WG
Bestand:Kerkwaalj373.jpg | Ansichtkaart 1940 - WG
Bestand:Kerkwaalj1327.jpg | Ansichtkaart 1964 - WG
Afbeelding:Waalwijk St.Jan GA02d(1930)+.jpg|ca. 1930; kopie ansichtkaart
Afbeelding:Waalwijk, Sint Jansplein - OA02.jpg|kopie ansichtkaart
Afbeelding:Waalwijk, Sint Jansplein - OA01.jpg|kopie ansichtkaart
Afbeelding:Waalwijk, Sint Jansplein - OA03.jpg|kopie ansichtkaart
Afbeelding:Waalwijk St Joannes de Doper.jpg
Afbeelding:Waalwijk St Joannes de Doper.jpg
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 26-09-1983 foto. Job van Nes. Zaandam (1).jpg|opname JVN.  26-09-1983
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 26-09-1983 foto. Job van Nes. Zaandam (1).jpg|opname JvN 26-09-1983
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 26-09-1983 foto. Job van Nes. Zaandam (2).jpg|opname JVN.  26-09-1983
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 26-09-1983 foto. Job van Nes. Zaandam (2).jpg|opname JvN 26-09-1983
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 26-09-1983 foto. Job van Nes. Zaandam (3).jpg|opname JVN.  26-09-1983
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 26-09-1983 foto. Job van Nes. Zaandam (3).jpg|opname JvN 26-09-1983
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 26-09-1983 foto. Job van Nes. Zaandam (4).jpg|opname JVN.  26-09-1983
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 26-09-1983 foto. Job van Nes. Zaandam (4).jpg|opname JvN 26-09-1983
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 1992 foto. André van Dijk. Veenendaal. Kerkenverzamelaar (1).jpg|opname 1992  foto. André van Dijk. Veenendaal. 
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 nu 2000 Sint Jan Maria NB. opname 18-03-2004 foto. Job van Nes. Zaandam (4).JPG|opname JvN 18-03-2004
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 1992 foto. André van Dijk. Veenendaal. Kerkenverzamelaar (2).jpg|opname 1992  foto. André van Dijk. Veenendaal. 
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 nu 2000 Sint Jan Maria NB. opname 18-03-2004 foto. Job van Nes. Zaandam (5).JPG|opname JvN 18-03-2004
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 1992 foto. André van Dijk. Veenendaal. Kerkenverzamelaar (3).jpg|opname 1992  foto. André van Dijk. Veenendaal. 
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 nu 2000 Sint Jan Maria NB. opname 18-03-2004 foto. Job van Nes. Zaandam (17).JPG|opname JvN 18-03-2004
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 1992 foto. André van Dijk. Veenendaal. Kerkenverzamelaar (4).jpg|opname 1992  foto. André van Dijk. Veenendaal. 
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 nu 2000 Sint Jan Maria NB. opname 18-03-2004 foto. Job van Nes. Zaandam (6).JPG|opname JvN 18-03-2004
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 1992 foto. André van Dijk. Veenendaal. Kerkenverzamelaar (5).jpg|opname 1992  foto. André van Dijk. Veenendaal.
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 nu 2000 Sint Jan Maria NB. opname 18-03-2004 foto. Job van Nes. Zaandam (2).JPG|opname JvN 18-03-2004
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 1992 foto. André van Dijk. Veenendaal. Kerkenverzamelaar (6).jpg|opname 1992  foto. André van Dijk. Veenendaal.
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 nu 2000 Sint Jan Maria NB. opname 18-03-2004 foto. Job van Nes. Zaandam (14).JPG|opname JvN 18-03-2004
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 nu 2000 Sint Jan Maria NB. opname 18-03-2004 foto. Job van Nes. Zaandam (4).JPG|opname JVN  18-03-2004
Afbeelding:Waalwijk Johannes de Doper jk.jpg|jk 28-05-2005
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 nu 2000 Sint Jan Maria NB. opname 18-03-2004 foto. Job van Nes. Zaandam (5).JPG|opname JVN  18-03-2004
Afbeelding:Open Monumentendag 2009 128.jpg|foto HW sept. 2009
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 nu 2000 Sint Jan Maria NB. opname 18-03-2004 foto. Job van Nes. Zaandam (17).JPG|opname JVN  18-03-2004
Afbeelding:Open Monumentendag 2009 126.jpg|foto HW sept. 2009
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 nu 2000 Sint Jan Maria NB. opname 18-03-2004 foto. Job van Nes. Zaandam (6).JPG|opname JVN  18-03-2004
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 nu 2000 Sint Jan Maria NB. opname 18-03-2004 foto. Job van Nes. Zaandam (2).JPG|opname JVN  18-03-2004
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 nu 2000 Sint Jan Maria NB. opname 18-03-2004 foto. Job van Nes. Zaandam (14).JPG|opname JVN  18-03-2004
Afbeelding:Waalwijk Johannes de Doper jk.jpg|opn. 28-05-2005 jk
Afbeelding:Open Monumentendag 2009 128.jpg|foto. HW 2009
Afbeelding:Open Monumentendag 2009 126.jpg|foto. HW 2009
Afbeelding:08547 Waalwijk RK Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. foto. J. Sonneveld. Leidschendam..JPG|foto. J. Sonneveld. Leidschendam.
Afbeelding:08547 Waalwijk RK Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. foto. J. Sonneveld. Leidschendam..JPG|foto. J. Sonneveld. Leidschendam.
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 1992 foto. André van Dijk. Veenendaal. Kerkenverzamelaar (1).jpg|opname 1992; AvD 
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 1992 foto. André van Dijk. Veenendaal. Kerkenverzamelaar (2).jpg|opname 1992; AvD 
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 1992 foto. André van Dijk. Veenendaal. Kerkenverzamelaar (3).jpg|opname 1992; AvD 
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 1992 foto. André van Dijk. Veenendaal. Kerkenverzamelaar (4).jpg|opname 1992; AvD 
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 1992 foto. André van Dijk. Veenendaal. Kerkenverzamelaar (5).jpg|opname 1992; AvD
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 St. Jansplein NB. opname 1992 foto. André van Dijk. Veenendaal. Kerkenverzamelaar (6).jpg|opname 1992; AvD
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 in 2000 Sint Jan Maria Sint Jansplein NB. opname 21-08-2008 © Leon Bok (1).jpg|opname 21-08-2008  © Leon Bok
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper 1923 in 2000 Sint Jan Maria Sint Jansplein NB. opname 21-08-2008 © Leon Bok (2).jpg|opname 21-08-2008  © Leon Bok
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein aa(s)01092010jk.jpg|vanaf de Winterdijk; jk 01-09-2010
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein ac(s)02092010jk.jpg|vanuit de Wilhelminastraat; jk 01-09-2010
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein ah(s)02092010jk.jpg|oostelijke ingang; jk 01-09-2010
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein aj(s)02092010jk.jpg|oostgevel; jk 01-09-2010
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein al(s)02092010jk.jpg|richting kerkhof; jk 01-09-2010
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein am(s)02092010jk.jpg|jk 01-09-2010
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein an(s)02092010jk.jpg|jk 01-09-2010
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein as(s)02092010jk.jpg|stookruimte; jk 01-09-2010
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein at(s)02092010jk.jpg|jk 01-09-2010
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein av(s)02092010jk.jpg|jk 01-09-2010
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein ay(s)02092010jk.jpg|westgevel; jk 01-09-2010
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein ba(s)02092010jk.jpg|westelijke ingang; jk 01-09-2010
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein bg(s)02092010jk.jpg|toreningang; jk 01-09-2010
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein bh(s)02092010jk.jpg|toren; jk 01-09-2010
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein bj(s)02092010jk.jpg|noordgevel met hoofdingang; jk 01-09-2010
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein bm(s)02092010jk.jpg|zicht vanuit Grotestraat; jk 01-09-2010
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein bn(s)02092010jk.jpg|jk 01-09-2010
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein bo(s)02092010jk.jpg|oostgevel; jk 01-09-2010
Afbeelding:Waalwijk St Jansplein bq(s)02092010jk.jpg|oostgevel; jk 01-09-2010
</gallery>
</gallery>
====Interieur====
====Interieur====
<gallery>
<gallery>
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper in 2000 Sint Jan-Maria 1923 NB. opname 02-07-1998 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie (1).jpg|opname 02-07-1998 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie.
Afbeelding:Waalwijk, Sint Jansplein - OA06.jpg|kopie ansichtkaart
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper in 2000 Sint Jan-Maria 1923 NB. opname 02-07-1998 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie (2).jpg|opname 02-07-1998 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie.
Afbeelding:Waalwijk St Jan 1c(s).jpg|kopie ansicht
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper in 2000 Sint Jan-Maria 1923 NB. opname 02-07-1998 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie (3).jpg|opname 02-07-1998 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie.
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - OA01.jpg|kopie ansichtkaart
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper in 2000 Sint Jan-Maria 1923 NB. opname 02-07-1998 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie (4).jpg|opname 02-07-1998 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie.
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper in 2000 Sint Jan-Maria 1923 NB. opname 02-07-1998 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie (1).jpg|02-07-1998 Alie Stok-Britting, Krommenie
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper in 2000 Sint Jan-Maria 1923 NB. opname 02-07-1998 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie (6).jpg|opname 02-07-1998 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie.
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper in 2000 Sint Jan-Maria 1923 NB. opname 02-07-1998 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie (2).jpg|02-07-1998 Alie Stok-Britting, Krommenie
</gallery>
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper in 2000 Sint Jan-Maria 1923 NB. opname 02-07-1998 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie (3).jpg|02-07-1998 Alie Stok-Britting, Krommenie
====Orgel====
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper in 2000 Sint Jan-Maria 1923 NB. opname 02-07-1998 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie (4).jpg|02-07-1998 Alie Stok-Britting, Krommenie
<gallery>
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper in 2000 Sint Jan-Maria 1923 NB. opname 02-07-1998 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie (6).jpg|02-07-1998 Alie Stok-Britting, Krommenie
Afbeelding:08547 Waalwijk RK. Johan de Doper in 2000 Sint Jan-Maria 1923 NB. opname 02-07-1998 foto. Alie Stok-Britting. Krommenie (5).jpg|opname 02-07-1998  foto. Alie Stok-Britting. Krommenie.
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - ia(s)20052013jk.jpg|jk 20-05-2013
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - ib(s)20052013jk.jpg|jk 20-05-2013
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - ic(s)20052013jk.jpg|jk 20-05-2013
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - id(s)20052013jk.jpg|jk 20-05-2013
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - ie(s)20052013jk.jpg|jk 20-05-2013
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - if(s)20052013jk.jpg|jk 20-05-2013
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - ig(s)20052013jk.jpg|jk 20-05-2013
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - ih(s)20052013jk.jpg|jk 20-05-2013
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - ii(s)20052013jk.jpg|jk 20-05-2013
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - ik(s)20052013jk.jpg|jk 20-05-2013
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - il(s)20052013jk.jpg|jk 20-05-2013
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - im(s)20052013jk.jpg|jk 20-05-2013
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - in(s)20052013jk.jpg|jk 20-05-2013
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - io(s)20052013jk.jpg|jk 20-05-2013
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - ip(s)20052013jk.jpg|jk 20-05-2013
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - iq(s)20052013jk.jpg|jk 20-05-2013
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - ir(s)20052013jk.jpg|jk 20-05-2013
Bestand:Waalwijk, Sint Jansplein 2 - is(s)20052013jk.jpg|jk 20-05-2013
</gallery>
</gallery>
==Bronnen==
* SALHA = [http://www.salha.nl Streekarchief Langstraat Heusden Altena]
* Bron orgelinfo: [http://www.brabantorgel.nl Vereniging Brabantse Orgelfederatie]

Versie van 30 dec 2019 12:24


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam object: Johannes de Doper
Genootschap: Rooms-Katholieke Kerk
Provincie: Noord-Brabant
Gemeente: Waalwijk
Plaats: Waalwijk
Adres: Sint Jansplein 2
Postcode: 5141GR
Sonneveld-index: 08547
Jaar ingebruikname: 1925
Architect: H.W. Valk
Huidige bestemming: Rooms-Katholieke kerk
Monument status: Rijksmonument 444705



Geschiedenis

Waalwijk, St. Johannes de Doper, jk 06-09-2010 (situatie na sanering omgeving)

Buitengewoon belangrijke, imposante, interbellumkerk, met koepel en toren, vroeg hoofdwerk van architect H.W. Valk. De kerk is niet georiënteerd; de as loopt van noord (voorgevel en toren) naar zuid (koepel en koorpartij).

De voorganger van deze kerk was een Waterstaatskerk en eveneens een Sint-Johannes de Doperkerk, en stond op nagenoeg dezelfde plaats. Daarom moest die eerst worden afgebroken om plaats te maken voor de nieuwe kerk. In die tussenperiode is gebruik gemaakt van een houten noodkerk.

In 2000 is de Sint Jansparochie samengegaan met de Mariaparochie. Op 9 mei 2002 herdacht de Sint Jan-Mariaparochie het 75-jarig bestaan van de kerk van Sint Jan de Doper. Met zijn 67 meter hoge toren is het een blikvanger in Waalwijk. De vorige kerken waren de huidige Ned. Herv. kerk, destijds gewijd aan Sint Joannes Baptista, een schuurkerk en een waterstaatskerk. Ter gelegenheid van het jubileum kregen alle parochianen een zeer lezenswaardig jubileumboekje. In de parochiekerk van de H. Johannes Baptist (1925, H.W. Valk) zijn eind 20ste eeuw de originele banken vervangen door klapstoeltjes. Het bleek geen succes. Najaar 2008 zijn de banken weer teruggeplaatst. Bovendien heeft orgelbouwer Pels en van Leeuwen het orgel gecompleteerd.

In het jaar 2010 is een omvangrijke sanering van de omgeving afgerond. In het stedenbouwkundige plan is de kerk op een voortreffelijke wijze opgenomen. De hoofdentree is weliswaar nog steeds naar de Grotestraat georiënteerd, maar door de situering van de gebouwen naast de kerk is er een plein ontstaan waardoor de oostelijke ingang als hoofdingang fungeert.

Onder de toren van de Sint Janskerk is de Mariakapel te vinden. De toegang tot de kapel was eigenlijk altijd afgesloten. Maar 15 mei 2011 is de kapel geopend en heeft bisschop Hurkmans de kapel ingewijd. De inrichting is heel eenvoudig. Wel zijn er zeven gebrandschilderde ramen met voorstellingen uit het leven van Maria, in 1970 aangebracht door pater Raymundus van Kessel. Hij woonde en werkte in de Abdij Mariënkroon te Nieuwkuijk.

  • 2016 Kerk is gerestaureerd. De toren heeft een nieuwe koperen bekroning gekregen.

Sinds 2018 ook Poolse vieringen in de St. Jan de Doperkerk.

Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed

toreningang (overgeplaatste hoofdingang voorm. Waterstaatskerk); jk 02-09-2010

In 1923 door architect H.W. Valk in neobyzantijnse stijl gebouwd achthoekig kerkgebouw gedekt door negentien koepels.

De in baksteen opgetrokken centraalbouw heeft als kern een achthoekige ruimte die door middel van paraboolbogen is verbonden zowel met het koor en de recht daartegenover liggende hoofdingang van de kerk, als met een rondom voerende processiegang; deze paraboolbogen steunen op pijlers die met pendentieven de grote twaalfhoekige middenkoepel dragen; in de processiegang scheibogen op kolommen; aan de linker- en rechter zijde pseudo-transeptarmen met aan het uiteinde toegangsportalen; deze portalen hebben links en rechts van de deur, tot net boven deurhoogte reikende, vlakgedekte aanbouwen met een driehoekige plattegrond; rechts naast de hoofdingang de zeszijdige toren met acht verdiepingen en een uurwerk met wijzerplaten aan alle zijden en daarboven rechthoekige galmgaten; als toren-ingang dient een neo-barokke poort, die afkomstig is uit de voormalige waterstaatskerk uit 1827. De doopkapel, eveneens op zeshoekige grondslag, bevindt zich links naast de hoofdingang.

De grote meloenvormige middenkoepel steunt op een tamboer waarin klein rondboogvensters; vier koepels op halfcirkelvormige grondslag bevinden zich boven de processiegang; tien koepels op ellipsvormige grondslag zijn aangebracht boven het koor, boven de hoofdingang, en boven de beide ingangsportalen, boven de zijkapellen naast het koor en de hoofdingang, alsmede boven de pastorie; twee meloenvormige koepels zijn geplaatst op de doopkapel en de toren, en eveneens in kleiner formaat op de traptorens links en rechts naast het koor; de meeste koepels bezitten rondboogvensters in het onderliggende muurwerk, de doopkapel en de beide traptorens hebben een colonnade; de pastorie bezit aan de linkerzijde een forse gemetselde schoorsteen.

In het interieur gele baksteen en groen verglaasde baksteen; in de grote koepel glas-in-lood vensters van Willem Wiegmans met koning David, de drie grote en de twaalf kleine profeten; de marmeren altaartafel is overhuifd door een koperen ciborium op marmeren kolommen; aan weerszijde van het priesterkoor een marmeren ambo; voorts twee gebeeldhouwde biechtstoelen afkomstig uit de (afgebroken) zeventiende eeuwse schuurkerk, alsmede twee biechtstoelen uit de, vervangende eveneens afgebroken, vroeg negentiende eeuwse waterstaatskerk; een houten doopvont met dito deksel uit plusminus 1800; een kruisweg met veertien terracotta staties in paraboolboogvormige velden is in 1939 vervaardigd door Charles Eyck (slechts elf exemplaren zijn gepolychromeerd); naast de doopkapel een verguld houten kruisbeeld uit ca. 1700.

De in 1923 door architect H.W. Valk in neo-byzantijnse stijl gebouwde St. Jan de Doperkerk is als centraalbouw met negentien koepels voor Nederlandse begrippen een zeldzaam bouwwerk, en op grond van de goed bewaarde hoofdvorm, detaillering, interieur en inventaris van cultuur- en architectuurhistorische, alsmede architectonische waarde, zodat bescherming als evident monument van jongere bouwkunst gerechtvaardigd te achten is. Aan de toren-ingang van deze, in 1992 alsnog als Rijksmonument aangemerkte, kerk een natuurstenen poort in de barokke Antwerpse trant van omstreeks 1630.

Cultuur Historische Waardekaart

zicht vanaf kerkhof; jk 01-09-2010
  • Naam monument: St. Jan
  • Bouwstijl: Neo-Byzantijnse stijl
  • Bouwperiode: Van 1924 tot 1925
  • Gevels en materialen: Bakstenen gevels, banden van geglazuurde baksteen. Tufstenen afzaten. Betonnen trap tegen zuidzijde.
  • Vensters en deuren: Eenvoudige lancetvensters met glas-in-lood vulling. Paraboolmormige portieken met opgeklampte deuren.
  • Dak en bedekking: Met koper gedekte koepels.
  • Interieur: glas-in-lood ramen van Wiegman, kruiswegstaties van Charles Eyck.
  • Bijzonderheden: Centraalbouw, gecombineerd met axiaalbouw. De kerk heeft negentien met koper gedekte koepels. Centrale hoofdkoepel en hoge klokketoren, de laatste met natuustenen poortje uit ca. 1630, in barokke zogenaamde Antwerpse trant (Rijksmonument).

Orgel

In de monumentale Sint-Jan diende een model-orgel te komen; een orgel in de geest van die tijd. Een tiental orgelbouwers – waaronder ook Belgische – werd gevraagd een begroting in te dienen. De keus zou vallen op de firma Bernhard Pels en Zoon uit Alkmaar. Aanvankelijk was het de bedoeling dat het een groot orgel zou worden met 46 registers, verdeeld over 3 klavieren, met een zelfstandig pedaal. Het bestuur ging er daarbij van uit dat een deel van het oude orgel nog gebruikt kon worden. Maar bij de demontage bleek dit vanwege de onherstelbare aantasting door houtworm onmogelijk.

In 1932 werd Pels definitief de opdracht gegund. Het orgel werd ingericht met het electro-pneumatisch systeem, wat in die dagen veel voordelen had. Wel werd het orgel minder groot dan oorspronkelijk gepland. Uit besparing gebruikte men registers van de oude waterstaatskerk. Op zondag 11 december 1932 vond de inwijding plaats. De firma van Pels en van Leeuwen uit 's-Hertogenbosch voerde van mei tot november 1998 een grondige renovatie uit waarbij een groep vrijwilligers uit de parochie veel werk verrichtte. Dit betekende een geweldige kosten besparing, waardoor het mogelijk werd het orgel met nieuwe registers uit te breiden. Verder werden de magneten en membranen vernieuwd, een nieuwe windmachine geplaatst en de zwelkast geheel gerenoveerd.

Het orgel bevat nu 38 registers, verdeeld over 3 manualen en een zelfstandig pedaal. Hiermee is dit het grootste orgel binnen Waalwijk en de regio.

Dispositie

02-07-1998 Alie Stok-Britting, Krommenie
Oorspronkelijk 1932
  • Hoofdwerk: Prestant 16' - Prestant 8' - Fluit 8' - Prestant 4' - Holfluit 4' - Octaaf 4' - Mixtuur 3-4 st - Trompet 8'
  • Manuaal II: Bourdon 16' - Salicionaal 8' - Flute Harmonique 8' - Gedekt 8' - Salicet 4' - Flageolet 2'
  • Zwelwerk: Basson-Hautbois 8' - Vox humaine 8'

Bouw: B. Pels & Zonen, Alkmaar. Systeem: elektro-pneumatisch, o.a. met oud pijpwerk uit 18e en 19e eeuw

Na renovatie 1998
  • Hoofdwerk I: Prestant 16' - Prestant 8' - Fluit 8' - Bourdon 8' - Prestant 4' - Holfluit 4' - Kwint 2 2/3' - Octaaf 2' - Mixtuur 3-4 st. - Bombarde 16' - Trompet 8'
  • Positief II: Bourdon 16' - Prestant 8' - Flute Harmonique 8' - Salicionaal 8' - Holpijp 8' - Prestant 4' - Salicet 4' - Flageolet 2' - Kromhoorn 2'
  • Zwelwerk: Fluit-Prestant 8' - Viola da Gamba 8' - Vox Caelestis 8' - Roerfluit 8' - Viool-Prestant 4' - Fluit 4' - Woudfluit 2' - Hobo 8' - Vox humana 8'
  • Pedaal: Prestantbas 16' (transm. HW) - Subbas 16' - Gedektbas 16' (transm. Pos) - Kwintbas 10 2/3' - Octaafbas 8' - Gedekt 8 ' - Prestant 4' - Bazuin 16' - Trompet 8'

Restauratie: Pels en van Leeuwen, 's-Hertogenbosch

Externe links

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur

Bronnen