Handelingen

Ridderkerk, Jan Luykenstraat 10 - De Levensbron: verschil tussen versies

Uit Reliwiki

kGeen bewerkingssamenvatting
(cat)
(34 tussenliggende versies door 4 gebruikers niet weergegeven)
Regel 1: Regel 1:
[[Categorie:Object]]
[[Categorie:Object]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:MetKaart]]
[[Categorie:PKNGK]]
[[Categorie:PKN]]
[[Categorie:Ridderkerk]]
[[Categorie:Ridderkerk]]
[[Categorie:Gemeente Ridderkerk]]
[[Categorie:Gemeente Ridderkerk]]
[[Categorie:Provincie Zuid-Holland]]
[[Categorie:Provincie Zuid-Holland]]


{{#display_map:2985BV Jan Luykenstraat 10 Ridderkerk, Netherlands|type=hybrid}}


{|  
{|  
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
! colspan="2" style="background-color:#517398; color:white;" | Algemene gegevens
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Genootschap :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Naam kerk:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | PKN Gereformeerde Kerk
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | De Levensbron
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Genootschap:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | PKN Protestantse Gemeente Levensbron Ridderkerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Zuid-Holland
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Gemeente:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Ridderkerk
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Ridderkerk
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Plaats:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Ridderkerk
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Ridderkerk
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Adres:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Jan Luykenstraat 10
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Jan Luykenstraat 10
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Provincie :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Postcode:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Zuid-Holland
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 2985BV
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Inventarisatienummer:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 00152
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Jaar ingebruikname:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | 1995
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Jaar ingebruikname :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Architect:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | 1995
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Stout, A, Ridderkerk
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Huidige bestemming:
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | kerk
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | kerk
|-valign="top"
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Naam kerk :
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | De Levensbron
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | geen
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Architect :
| style="text-align:top; background-color:Lightgrey; width:200px;" | Stout, A, Ridderkerk
|-valign="top"
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" | Monument-status:
| style="text-align:top; background-color:#DCEAEA; width:200px;" |  
|}
|}


; Geschiedenis
::


; Uit Reformatorisch Dagblad, 28 aug. 1995:
==Geschiedenis==
 
Gebouwd als Gereformeerde kerk, ter vervanging van twee andere kerken: Ontmoetingskerk en Pelgrimskerk. Dit is de Protestantse Kerk van Ridderkerk.
Hiernaast bestaat een Hervormde Gemeente van Ridderkerk, die 5 wijken en kerkgebouwen omvat.
Deze Hervormde Gemeente is van Gereformeerde Bond signatuur.
 
==Geschiedenis. Bron: levensbron.nl==
 
Onze geschiedenis
 
De Gereformeerde Kerk van Ridderkerk is pas ontstaan bij de Doleantie in 1891. Dit in tegenstelling tot de meeste andere Gereformeerde Kerken, die in de jaren 1840-1850 zijn ontstaan.
De eerste kerkdiensten werden gehouden in een vlasschuur aan de Benedenrijweg en als consulent trad op Ds. Sleeswijk Visser van Rijsoord, die enkele jaren daarvoor door het provinciaal kerkbestuur al was afgezet.
De eerste kerkenraad werd gevormd door de ouderlingen M. van ’t Zelfde, C. Labrijn en G.J. Nijman en de diakenen G. Flach en A. van ’t Zelfde. In 1894 doet ook de eerste predikant zijn intrede: kand. W. Verhoef uit Baambrugge, die na twee jaar al weer vertrekt naar Friesland.
Men schaft een tweedehands orgel aan (‘omdat veel psalmen vanwege de moeilijke wijs niet werden gezongen’) en ene Hermanus Rietschoten uit Bolnes wordt aangesteld als organist voor het ‘vorstelijk’ honorarium van fl. 25,– per jaar.
Kerkenraadsvergaderingen worden wekelijks gehouden en daarin wordt steeds een artikel uit de geloofsbelijdenis en een artikel uit de “Vijf artikelen tegen de remonstranten” gelezen.
In diezelfde tijd worden ook plannen gemaakt voor de bouw van een kerk met pastorie; men koopt alvast een terrein van 560 vierkante meter aan de Kerkweg en in 1902 wordt dan de eerste Gereformeerde kerk in gebruik genomen. Na ruim 30 jaar is het kerkgebouw met de pastorie zo ernstig verzakt dat men besluit een nieuwe kerk op dezelfde plaats te bouwen. Een opmerkelijk en moedig besluit omdat het economisch gezien een slechte tijd was (de zgn. crisisjaren). Thans onder ons nog bekende namen hebben bij die bouw een rol gespeeld: de architect was ene Knevel uit Barendrecht, het timmerwerk werd gedaan door de firma Fraanje en het metselwerk door Monster, afkomstig uit ’s Gravendeel. Vlak voor de 2e oorlog beschikt Gereformeerd Ridderkerk weer over een nieuw kerkgebouw voor een bedrag van fl. 23.000,–. !!
Zo rond 1960 gaat Ridderkerk uitbreiden: in 1963 komt er een 2e predikant en eind oktober 1965 wordt de eerste paal geslagen voor de Ontmoetingskerk, die in maart 1967 in gebruik wordt genomen: er komt een toren met luidklok – van de bekende firma Eysbouts in Asten – en met een orgel van de fa. Arie Verduijn uit Slikkerveer zijn de bouwkosten ruim fl. 800.000.–.
Rond 1990 wordt duidelijk dat twee kerkgebouwen – mede door de daling van het ledental – wel erg royaal bemeten is voor Gereformeerd Ridderkerk en beide kerkgebouwen behoeven (aanzienlijk) onderhoud.
De wijkgemeenten Oost en West worden één, de Pelgrimskerk wordt in juni 1993 verkocht en rond 1995 worden bouwplannen gemaakt voor een fraai flatgebouw op de plaats van de verkochte Ontmoetingskerk.
In augustus 1995 wordt aan de Jan Luijkenstraat ons huidige kerkelijk centrum LEVENSBRON in gebruik genomen.
Tot slot:
Voor degenen die meer willen weten over onze geschiedenis verwijzen wij graag naar het boek “In Abrahams voetspoor”, dat in 1991 verscheen ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de Gereformeerde Kerk van Ridderkerk. En in de kerkenraadskamer hangt een fotocollage, waarin de hele bouwgeschiedenis van onze kerk in beeld is gebracht.
We besluiten met te melden dat de Gereformeerde Kerk van Ridderkerk op 1 mei 2004 ingevoegd is in de Protestantse Kerk in Nederland. Op 16 februari 2012 is de naam gewijzigd in Protestantse Gemeente De Levensbron.
 
Ons kerkgebouw
 
De “Levensbron” is ontworpen door Arie Stout, in gebruik genomen in augustus 1995 en telt ongeveer 525 zitplaatsen.
De plattegrond van de kerk is een vierkant, wat we terugvinden in Openbaringen als er gesproken wordt over het nieuw Jeruzalem. Het vierkant van onze kerkplattegrond is niet symmetrisch over de middens van de zijkanten, maar over de diagonalen, van het ene hoekpunt naar het schuin tegenover liggende hoekpunt.
Zo ontstaat een symmetrische as van de ingang naar het liturgisch centrum, van de entree (laagste punt) naar het hoogtepunt (hoogste punt).
Bij de entree, onder de punt van het dak, vindt men twee schijven van beton: de twee pijlers van ons geloof.
Midden in de ontmoetingsruimte is de bron met een grote lichtkoepel. In de bron ligt een stapel stenen, waar het water – het symbool van levend water – uit en langs stroomt.
De vloer van het portaal – symbool van water en zand – doet ons denken aan de doorgang door de woestijn en door de Jordaan naar het beloofde land – en voor ons naar de kerkzaal om iets van die belofte te horen en te ondergaan.
In de glas-in-lood ramen van de kerkzaal (ontworpen door Arie Stout en gemaakt bij glasatelier “Brabant” uit Tilburg) zien we lichtbundels of schijnwerpers, die van boven naar beneden stralen.
Bundels van licht om te laten stralen naar onze naaste, ver weg en dichtbij.
 
Ons orgel
 
Het orgel van de Levensbron werd op 11 november 1995 in gebruik genomen en is samengesteld uit delen van het oude Valckx & van Couterenorgel (1931) uit de voormalige Pelgrimskerk aan de Kerkweg en het voormalige Adrie Verduijn-orgel van de vroegere Ontmoetingskerk aan de Jhr. De Sav. Lohmanstraat.
 
Bij de presentatie van het orgel op 11 november 1995 werd een programmaboekje uitgegeven, waarin het een en ander te lezen stond over het orgel.
 
We nemen daaruit het volgende over, met dank aan de onbekende onderzoeker(s) en schrijver(s):
 
In 1931 werd een geheel nieuw orgel gebouwd in het uit 1902 daterend kerkgebouw aan de Kerkweg in Ridderkerk.
Bouwer van dat orgel was de firma Valkx & van Couteren.
Naar de algemeen heersende smaak van die jaren werd het een romantisch klinkend orgel met kegelladen en een geheel pneumatische tractuur. Een degelijk gebouwd orgel met eiken windladen, houten pijpwerk van oregonpine, metalen pijpen van orgelmetaal met 60% tin en 75% tin voor de trompet en de salicionaal. Alleen de frontpijpen van de Prestant en de 12 grootste pijpen van de Trompet, Salicionaal en Viool Prestant zijn van zink.
De dispositie van 1931 was:
op het hoofdwerk: Prestant 8’, Bourdon 16’, Roerfluit 8’, Salicionaal 8’ en Octaaf 4’;
op het zwelwerk: Viool Prestant 8’, Holpijp 8 ‘, Concertfluit 4’, Woudfluit 2’, Mixtuur 3 st., Trompet 8’en Tremulant;
het pedaal omvatte: Subbas (tr) 16’, Fluitbas 8’ en Gedektbas (tr) 8’.
 
In de jaren 1939/1940 werd op dezelfde plaats een nieuwe kerk gebouwd en het orgel verhuisde mee, zonder dat er wezenlijk iets aan het orgel veranderde.
 
Na 40 jaar trouwe dienst was de pneumatiek zodanig versleten dat een grote reparatie onvermijdelijk was: het werk werd uitgevoerd door de firma L.J. Kramer te Boskoop en adviseur was George Stam, oud-organist van de Laurenskerk in Rotterdam. Bij die reparatie werden tevens ook een aantal wijzigingen in de dispositie doorgevoerd. In 1978 is een Sesquialter toegevoegd en in 1987 een Basson 16’, de gebrand koperen pijpen en afkomstig uit het “Verduyn”orgel van de Ontmoetingskerk.
Na de sluiting van de Pelgrimskerk in 1993 wordt het orgel opgeslagen. Voor het nieuwe kerkgebouw De Levensbron – in gebruik genomen in augustus 1995 – moet het orgel aangepast worden voor de grotere kerkruimte. In overleg met orgelbouwer en adviseur, resp. de fa. Pels & van Leeuwen en dhr. Drs. J.J. van der Harst wordt besloten het orgel uit te breiden met als uitgangspunt de toestand van 1931. Dat betekende dat niet alleen historisch pijpwerk voor de uitbreiding in dispositie werd gezocht, maar dat ook de Quint en de Mixtuur vervangen zijn door ander pijpwerk met meer in het klankbeeld passende mensuren.
Uitgezonderd de Basson 16’, die al in 1987 in het orgel werd geplaatst, zijn alle pijpen nu historisch materiaal van de originele orgelbouwer: Valkx en van Couteren.
 
Om het historisch orgelbezit van de Gereformeerde Kerk van Ridderkerk geheel in kaart te brengen even een uitstapje naar de orgels in de voormalige Ontmoetingskerk:
 
Met de opening van de Ontmoetingskerk in 1966 wordt aan de linkerzijde van het liturgisch centrum een orgel geplaatst, dat gebouwd is door de orgelbouwer Arie Verduyn uit Slikkerveer. Dat orgel vertoont zo rond 1984 zoveel gebreken, dat tot vervanging wordt besloten. De Basson 16’wordt overgebracht naar het orgel van Valkx en van Couteren, de rest wordt opgekocht door een (orgel)sloper. Het nieuwe orgel wordt gebouwd door de firma Gebr. Van Vulpen te Utrecht en op 13 november 1986 in gebruik genomen. Dat orgel is geënt op het Hollandse orgeltype van rond 1700 en als basis diende het – door van Vulpen gerestaureerde – Duijschot-orgel in Hendrik Ido Ambacht. Bekende orgels van dit type zijn o.m. te vinden in Arnhem (1982), Woerden (1983), Almere (1985) en Ede (1986).
 
Na de sluiting van de Ontmoetingskerk in 1995 wordt het orgel overgeplaatst door de orgelmaker Sicco Steendam naar het kerkcentrum Marsdijk in Assen en is daar nog steeds te beluisteren.


"Gereformeerde kerk in Ridderkerk heeft nieuw gebouw
We besluiten met de huidige dispositie van het orgel in de Levensbron:


RIDDERKERK - De nieuwe gereformeerde kerk in Ridderkerk is gisteren in gebruik genomen. Beide plaatselijke predikanten, ds. Zijlstra en ds. Donkersloot, gingen voor de eerste maal in het nieuwe gebouw, ”De Levensbron”, voor.
Systeem: elektro-pneumatisch;
Klavieromvang: 2 manualen (C-g3) en pedaal (C-f1);
Hoofdwerk (I): Bourdon 16’, Prestant 8’, Salicionaal 8’, Roerfluit 8’, Octaaf 4’, Fluit 4’, Quint 2 2/3’, Octaaff 2’, Mixtuur 4 st., Trompet 8’ en Tremulant.
Zwelwerk (II): Viool Prestant 8’, Viola da Gamba 8’, Voix Celeste 8’, Holpijp 8’, Concertfluit 4’, Nasard 2 2/3 ‘, Woudfluit 2’, Terts 1 3/5’, Flageolet 1’, Hobo 8’ en Tremulant.
Pedaal: Subbas 16’, Bourdon (tr) 16’, Prestant (tr) 8’, Fluitbas 8’, Gedektbas (tr) 8’, Open fluit 4’ en de Basson 16’.
Speelhulpen: vaste combinatie P, MF, F, T – vrije combinatie – automatische pedaalomschakelaar.
Koppels: hoofdwerk: I + II en I + II – 16’ ; zwelwerk: II – 16’; pedaal: pedaal + I en pedaal + II.


Zaterdag konden belangstellenden tijdens het Open Huis het kerkgebouw al bezichtigen. Het nieuwe gebouw heeft plaats voor bijna 600 kerkgangers. ”De Levensbron” geeft onderdak aan de gemeenteleden van de voormalige Ontmoetingskerk en Pelgrimskerk.
Zaterdag konden belangstellenden tijdens het Open Huis het kerkgebouw al bezichtigen. Het nieuwe gebouw heeft plaats voor bijna 600 kerkgangers. ”De Levensbron” geeft onderdak aan de gemeenteleden van de voormalige Ontmoetingskerk en Pelgrimskerk.


De kelderverdieping biedt ruimte aan de jongeren van de gemeente. Door middel van acties halen zij geld op om hun eigen ruimte, de ”Wip-In”, te bekostigen. Voor de inrichting gebruiken zij allerlei materialen uit de twee oude kerken, die binnenkort zullen worden gesloopt. Het orgel van de Pelgrimskerk is mee verhuisd."
De kelderverdieping biedt ruimte aan de jongeren van de gemeente. Door middel van acties halen zij geld op om hun eigen ruimte, de ”Wip-In”, te bekostigen. Voor de inrichting gebruiken zij allerlei materialen uit de twee oude kerken, die binnenkort zullen worden gesloopt. Het orgel van de Pelgrimskerk is mee verhuisd."
==In de media==
; Uit ''Reformatorisch Dagblad'', 11 augustus 1994.
Volgende week beginnen de voorbereidingen voor de bouw van de nieuwe gereformeerde kerk aan de Jan Luykenstraat in Ridderkerk. De kerk gaat de Ontmoetingskerk aan de Jhr. de Savornin Lohmanstraat, die afgebroken wordt, vervangen.
Alvorens de bouw van de nieuwe kerk begint, moeten enkele werkzaamheden worden uitgevoerd. Allereerst worden een bouwstraat en een riolering aangelegd. Voor het grondwerk, de bouw van de kerk en een nieuwe ontsluiting moeten ook drie esdoorns wijken.
; Uit ''Reformatorisch Dagblad'', 28 augustus 1995.
De nieuwe gereformeerde kerk in Ridderkerk is gisteren in gebruik genomen. Beide plaatselijke predikanten, ds. Zijlstra en ds. Donkersloot, gingen voor de eerste maal in het nieuwe gebouw, ”De Levensbron”, voor.


== Orgel ==
== Orgel ==
Regel 61: Regel 145:


* Hoofdwerk (manuaal 1): Bourdon 16' - Prestant 8' - Roerfluit 8' - Salicionaal 8' - Octaaf 4' - Fluit 4' - Quint 2⅔' - Octaaf 2' - Mixtuur 4 sterk - Trompet 8' - Tremulant.
* Hoofdwerk (manuaal 1): Bourdon 16' - Prestant 8' - Roerfluit 8' - Salicionaal 8' - Octaaf 4' - Fluit 4' - Quint 2⅔' - Octaaf 2' - Mixtuur 4 sterk - Trompet 8' - Tremulant.
* Zwelwerk (manuaal 2): Vioolprestant 8' - Holpijp 8' - Viola di Gamba 8' - Voix céleste 8', vanaf c - Concertfluit 4' - Nasard 2⅔' - Woudfluit 2' - Terts 1 3/5' - Flageolet 1' - Hobo 8' - Tremulant.
* Zwelwerk (manuaal 2): Vioolprestant 8' - Holpijp 8' - Viola di Gamba 8' - Voix céleste 8', vanaf c - Concertfluit 4' - Nasard 2⅔' - Woudfluit 2' - Terts 1 3/5' - Flageolet 1' - Hobo 8' - Tremulant.
* Pedaal: Subbas 16' - Bourdon 16' (transm.) - Prestant 8' (transm.) - Fluitbas 8' - Gedektbas 8' (unit) - Openfluit 4' - Basson 16' (1968).
* Pedaal: Subbas 16' - Bourdon 16' (transm.) - Prestant 8' (transm.) - Fluitbas 8' - Gedektbas 8' (unit) - Openfluit 4' - Basson 16' (1968).
* Koppelingen: P + I  -  P + II  -  I + II  -  I + II 16'  -  II + II 16'.
* Koppelingen: P + I  -  P + II  -  I + II  -  I + II 16'  -  II + II 16'.
* Speelhulpen: Vrije combinatie - vier vaste combinaties (P, MF, F, T) - automatisch piano-pedaal.
* Speelhulpen: Vrije combinatie - vier vaste combinaties (P, MF, F, T) - automatisch piano-pedaal.
Elektro-pneumatische sleepladen. Manuaalomvang: C-g3. Pedaalomvang: C-f1. Winddruk: 84 mm. WK.
Elektro-pneumatische sleepladen. Manuaalomvang: C-g3. Pedaalomvang: C-f1. Winddruk: 84 mm. WK.


----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
== Externe link ==
 
* [http://www.levensbron.nl Website kerkelijke gemeente]
:: Website van de kerk:
:: www.levensbron.nl


==Afbeeldingen==
====Exterieur====
<gallery>
<gallery>
Afbeelding:Ridderkerk Geref.Kerk de Levensbron-1995.jpg
Afbeelding:Ridderkerk Geref.Kerk de Levensbron-1995.jpg
Regel 83: Regel 162:
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (1).JPG
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (1).JPG
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (2).JPG
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (2).JPG
</gallery>
====Interieur====
<gallery>
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (3).JPG
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (3).JPG
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (5).JPG
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (5).JPG
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (28).JPG
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (28).JPG
<gallery>
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (6).JPG|Liturgisch Centrum
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (27).JPG|Liturgisch Centrum met dooprol
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (21).JPG|Liturgisch Centrum vanaf het balkon te zien
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (15).JPG|Orgel
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (25).JPG|Orgel
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (24).JPG|Orgel
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (26).JPG|Foto's van organisten
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (8).JPG|Avondmaalstafel
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (13).JPG|Kansel
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (14).JPG|Zitplaats voor voorganger, pastor of dominee
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (9).JPG|Paaskaars met houten kandelaar
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (22).JPG|Knielbank
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (11).JPG|Liturgiebord
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (7).JPG|Doopvont
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (23).JPG|Dooprol
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (10).JPG|Verlicht kruis
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (16).JPG
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (20).JPG
Afbeelding:Ridderkerk J.Luykenstr.10-Geref.Kerk Levensbron (18).JPG
</gallery>

Versie van 5 dec 2019 12:38


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: De Levensbron
Genootschap: PKN Protestantse Gemeente Levensbron Ridderkerk
Provincie: Zuid-Holland
Gemeente: Ridderkerk
Plaats: Ridderkerk
Adres: Jan Luykenstraat 10
Postcode: 2985BV
Inventarisatienummer: 00152
Jaar ingebruikname: 1995
Architect: Stout, A, Ridderkerk
Huidige bestemming: kerk
Monument status: geen


Geschiedenis

Gebouwd als Gereformeerde kerk, ter vervanging van twee andere kerken: Ontmoetingskerk en Pelgrimskerk. Dit is de Protestantse Kerk van Ridderkerk. Hiernaast bestaat een Hervormde Gemeente van Ridderkerk, die 5 wijken en kerkgebouwen omvat. Deze Hervormde Gemeente is van Gereformeerde Bond signatuur.

Geschiedenis. Bron: levensbron.nl

Onze geschiedenis

De Gereformeerde Kerk van Ridderkerk is pas ontstaan bij de Doleantie in 1891. Dit in tegenstelling tot de meeste andere Gereformeerde Kerken, die in de jaren 1840-1850 zijn ontstaan. De eerste kerkdiensten werden gehouden in een vlasschuur aan de Benedenrijweg en als consulent trad op Ds. Sleeswijk Visser van Rijsoord, die enkele jaren daarvoor door het provinciaal kerkbestuur al was afgezet. De eerste kerkenraad werd gevormd door de ouderlingen M. van ’t Zelfde, C. Labrijn en G.J. Nijman en de diakenen G. Flach en A. van ’t Zelfde. In 1894 doet ook de eerste predikant zijn intrede: kand. W. Verhoef uit Baambrugge, die na twee jaar al weer vertrekt naar Friesland. Men schaft een tweedehands orgel aan (‘omdat veel psalmen vanwege de moeilijke wijs niet werden gezongen’) en ene Hermanus Rietschoten uit Bolnes wordt aangesteld als organist voor het ‘vorstelijk’ honorarium van fl. 25,– per jaar. Kerkenraadsvergaderingen worden wekelijks gehouden en daarin wordt steeds een artikel uit de geloofsbelijdenis en een artikel uit de “Vijf artikelen tegen de remonstranten” gelezen. In diezelfde tijd worden ook plannen gemaakt voor de bouw van een kerk met pastorie; men koopt alvast een terrein van 560 vierkante meter aan de Kerkweg en in 1902 wordt dan de eerste Gereformeerde kerk in gebruik genomen. Na ruim 30 jaar is het kerkgebouw met de pastorie zo ernstig verzakt dat men besluit een nieuwe kerk op dezelfde plaats te bouwen. Een opmerkelijk en moedig besluit omdat het economisch gezien een slechte tijd was (de zgn. crisisjaren). Thans onder ons nog bekende namen hebben bij die bouw een rol gespeeld: de architect was ene Knevel uit Barendrecht, het timmerwerk werd gedaan door de firma Fraanje en het metselwerk door Monster, afkomstig uit ’s Gravendeel. Vlak voor de 2e oorlog beschikt Gereformeerd Ridderkerk weer over een nieuw kerkgebouw voor een bedrag van fl. 23.000,–. !! Zo rond 1960 gaat Ridderkerk uitbreiden: in 1963 komt er een 2e predikant en eind oktober 1965 wordt de eerste paal geslagen voor de Ontmoetingskerk, die in maart 1967 in gebruik wordt genomen: er komt een toren met luidklok – van de bekende firma Eysbouts in Asten – en met een orgel van de fa. Arie Verduijn uit Slikkerveer zijn de bouwkosten ruim fl. 800.000.–. Rond 1990 wordt duidelijk dat twee kerkgebouwen – mede door de daling van het ledental – wel erg royaal bemeten is voor Gereformeerd Ridderkerk en beide kerkgebouwen behoeven (aanzienlijk) onderhoud. De wijkgemeenten Oost en West worden één, de Pelgrimskerk wordt in juni 1993 verkocht en rond 1995 worden bouwplannen gemaakt voor een fraai flatgebouw op de plaats van de verkochte Ontmoetingskerk. In augustus 1995 wordt aan de Jan Luijkenstraat ons huidige kerkelijk centrum LEVENSBRON in gebruik genomen. Tot slot: Voor degenen die meer willen weten over onze geschiedenis verwijzen wij graag naar het boek “In Abrahams voetspoor”, dat in 1991 verscheen ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van de Gereformeerde Kerk van Ridderkerk. En in de kerkenraadskamer hangt een fotocollage, waarin de hele bouwgeschiedenis van onze kerk in beeld is gebracht. We besluiten met te melden dat de Gereformeerde Kerk van Ridderkerk op 1 mei 2004 ingevoegd is in de Protestantse Kerk in Nederland. Op 16 februari 2012 is de naam gewijzigd in Protestantse Gemeente De Levensbron.

Ons kerkgebouw

De “Levensbron” is ontworpen door Arie Stout, in gebruik genomen in augustus 1995 en telt ongeveer 525 zitplaatsen. De plattegrond van de kerk is een vierkant, wat we terugvinden in Openbaringen als er gesproken wordt over het nieuw Jeruzalem. Het vierkant van onze kerkplattegrond is niet symmetrisch over de middens van de zijkanten, maar over de diagonalen, van het ene hoekpunt naar het schuin tegenover liggende hoekpunt. Zo ontstaat een symmetrische as van de ingang naar het liturgisch centrum, van de entree (laagste punt) naar het hoogtepunt (hoogste punt). Bij de entree, onder de punt van het dak, vindt men twee schijven van beton: de twee pijlers van ons geloof. Midden in de ontmoetingsruimte is de bron met een grote lichtkoepel. In de bron ligt een stapel stenen, waar het water – het symbool van levend water – uit en langs stroomt. De vloer van het portaal – symbool van water en zand – doet ons denken aan de doorgang door de woestijn en door de Jordaan naar het beloofde land – en voor ons naar de kerkzaal om iets van die belofte te horen en te ondergaan. In de glas-in-lood ramen van de kerkzaal (ontworpen door Arie Stout en gemaakt bij glasatelier “Brabant” uit Tilburg) zien we lichtbundels of schijnwerpers, die van boven naar beneden stralen. Bundels van licht om te laten stralen naar onze naaste, ver weg en dichtbij.

Ons orgel

Het orgel van de Levensbron werd op 11 november 1995 in gebruik genomen en is samengesteld uit delen van het oude Valckx & van Couterenorgel (1931) uit de voormalige Pelgrimskerk aan de Kerkweg en het voormalige Adrie Verduijn-orgel van de vroegere Ontmoetingskerk aan de Jhr. De Sav. Lohmanstraat.

Bij de presentatie van het orgel op 11 november 1995 werd een programmaboekje uitgegeven, waarin het een en ander te lezen stond over het orgel.

We nemen daaruit het volgende over, met dank aan de onbekende onderzoeker(s) en schrijver(s):

In 1931 werd een geheel nieuw orgel gebouwd in het uit 1902 daterend kerkgebouw aan de Kerkweg in Ridderkerk. Bouwer van dat orgel was de firma Valkx & van Couteren. Naar de algemeen heersende smaak van die jaren werd het een romantisch klinkend orgel met kegelladen en een geheel pneumatische tractuur. Een degelijk gebouwd orgel met eiken windladen, houten pijpwerk van oregonpine, metalen pijpen van orgelmetaal met 60% tin en 75% tin voor de trompet en de salicionaal. Alleen de frontpijpen van de Prestant en de 12 grootste pijpen van de Trompet, Salicionaal en Viool Prestant zijn van zink. De dispositie van 1931 was: op het hoofdwerk: Prestant 8’, Bourdon 16’, Roerfluit 8’, Salicionaal 8’ en Octaaf 4’; op het zwelwerk: Viool Prestant 8’, Holpijp 8 ‘, Concertfluit 4’, Woudfluit 2’, Mixtuur 3 st., Trompet 8’en Tremulant; het pedaal omvatte: Subbas (tr) 16’, Fluitbas 8’ en Gedektbas (tr) 8’.

In de jaren 1939/1940 werd op dezelfde plaats een nieuwe kerk gebouwd en het orgel verhuisde mee, zonder dat er wezenlijk iets aan het orgel veranderde.

Na 40 jaar trouwe dienst was de pneumatiek zodanig versleten dat een grote reparatie onvermijdelijk was: het werk werd uitgevoerd door de firma L.J. Kramer te Boskoop en adviseur was George Stam, oud-organist van de Laurenskerk in Rotterdam. Bij die reparatie werden tevens ook een aantal wijzigingen in de dispositie doorgevoerd. In 1978 is een Sesquialter toegevoegd en in 1987 een Basson 16’, de gebrand koperen pijpen en afkomstig uit het “Verduyn”orgel van de Ontmoetingskerk. Na de sluiting van de Pelgrimskerk in 1993 wordt het orgel opgeslagen. Voor het nieuwe kerkgebouw De Levensbron – in gebruik genomen in augustus 1995 – moet het orgel aangepast worden voor de grotere kerkruimte. In overleg met orgelbouwer en adviseur, resp. de fa. Pels & van Leeuwen en dhr. Drs. J.J. van der Harst wordt besloten het orgel uit te breiden met als uitgangspunt de toestand van 1931. Dat betekende dat niet alleen historisch pijpwerk voor de uitbreiding in dispositie werd gezocht, maar dat ook de Quint en de Mixtuur vervangen zijn door ander pijpwerk met meer in het klankbeeld passende mensuren. Uitgezonderd de Basson 16’, die al in 1987 in het orgel werd geplaatst, zijn alle pijpen nu historisch materiaal van de originele orgelbouwer: Valkx en van Couteren.

Om het historisch orgelbezit van de Gereformeerde Kerk van Ridderkerk geheel in kaart te brengen even een uitstapje naar de orgels in de voormalige Ontmoetingskerk:

Met de opening van de Ontmoetingskerk in 1966 wordt aan de linkerzijde van het liturgisch centrum een orgel geplaatst, dat gebouwd is door de orgelbouwer Arie Verduyn uit Slikkerveer. Dat orgel vertoont zo rond 1984 zoveel gebreken, dat tot vervanging wordt besloten. De Basson 16’wordt overgebracht naar het orgel van Valkx en van Couteren, de rest wordt opgekocht door een (orgel)sloper. Het nieuwe orgel wordt gebouwd door de firma Gebr. Van Vulpen te Utrecht en op 13 november 1986 in gebruik genomen. Dat orgel is geënt op het Hollandse orgeltype van rond 1700 en als basis diende het – door van Vulpen gerestaureerde – Duijschot-orgel in Hendrik Ido Ambacht. Bekende orgels van dit type zijn o.m. te vinden in Arnhem (1982), Woerden (1983), Almere (1985) en Ede (1986).

Na de sluiting van de Ontmoetingskerk in 1995 wordt het orgel overgeplaatst door de orgelmaker Sicco Steendam naar het kerkcentrum Marsdijk in Assen en is daar nog steeds te beluisteren.

We besluiten met de huidige dispositie van het orgel in de Levensbron:

Systeem: elektro-pneumatisch; Klavieromvang: 2 manualen (C-g3) en pedaal (C-f1); Hoofdwerk (I): Bourdon 16’, Prestant 8’, Salicionaal 8’, Roerfluit 8’, Octaaf 4’, Fluit 4’, Quint 2 2/3’, Octaaff 2’, Mixtuur 4 st., Trompet 8’ en Tremulant. Zwelwerk (II): Viool Prestant 8’, Viola da Gamba 8’, Voix Celeste 8’, Holpijp 8’, Concertfluit 4’, Nasard 2 2/3 ‘, Woudfluit 2’, Terts 1 3/5’, Flageolet 1’, Hobo 8’ en Tremulant. Pedaal: Subbas 16’, Bourdon (tr) 16’, Prestant (tr) 8’, Fluitbas 8’, Gedektbas (tr) 8’, Open fluit 4’ en de Basson 16’. Speelhulpen: vaste combinatie P, MF, F, T – vrije combinatie – automatische pedaalomschakelaar. Koppels: hoofdwerk: I + II en I + II – 16’ ; zwelwerk: II – 16’; pedaal: pedaal + I en pedaal + II.

Zaterdag konden belangstellenden tijdens het Open Huis het kerkgebouw al bezichtigen. Het nieuwe gebouw heeft plaats voor bijna 600 kerkgangers. ”De Levensbron” geeft onderdak aan de gemeenteleden van de voormalige Ontmoetingskerk en Pelgrimskerk.

De kelderverdieping biedt ruimte aan de jongeren van de gemeente. Door middel van acties halen zij geld op om hun eigen ruimte, de ”Wip-In”, te bekostigen. Voor de inrichting gebruiken zij allerlei materialen uit de twee oude kerken, die binnenkort zullen worden gesloopt. Het orgel van de Pelgrimskerk is mee verhuisd."

In de media

Uit Reformatorisch Dagblad, 11 augustus 1994.

Volgende week beginnen de voorbereidingen voor de bouw van de nieuwe gereformeerde kerk aan de Jan Luykenstraat in Ridderkerk. De kerk gaat de Ontmoetingskerk aan de Jhr. de Savornin Lohmanstraat, die afgebroken wordt, vervangen.

Alvorens de bouw van de nieuwe kerk begint, moeten enkele werkzaamheden worden uitgevoerd. Allereerst worden een bouwstraat en een riolering aangelegd. Voor het grondwerk, de bouw van de kerk en een nieuwe ontsluiting moeten ook drie esdoorns wijken.

Uit Reformatorisch Dagblad, 28 augustus 1995.

De nieuwe gereformeerde kerk in Ridderkerk is gisteren in gebruik genomen. Beide plaatselijke predikanten, ds. Zijlstra en ds. Donkersloot, gingen voor de eerste maal in het nieuwe gebouw, ”De Levensbron”, voor.

Orgel

Het orgel is in 1931 gebouwd door de firma Valckx & Van Kouteren & Co. (Rotterdam) voor de oude gereformeerde kerk van Ridderkerk. In 1940 wordt het overgeplaatst naar de nieuwe Pelgrimskerk. In 1971 wordt het gerestaureerd door de firma Louis J. Kramer (Boskoop). Adviseur is dan George Stam. In 1978 wordt het orgel uitgebreid met een Basson 16', afkomstig uit het voormalige Verduyn-orgel van de Ontmoetingskerk te Ridderkerk. Na sluiting van de Pelgrimskerk in 1993, wordt het orgel opgeslagen. In 1995 plaatst de firma Pels & Van Leeuwen ('s-Hertogenbosch) het in "De Levensbron". Het instrument wordt gerestaureerd, in de stijl van de oorspronkelijke bouwers uitgebreid, krijgt nieuwe windladen en wordt in een nieuwe orgelkas geplaatst. Adviseur bij deze werkzaamheden is Hans van der Harst.

Dispositie
  • Hoofdwerk (manuaal 1): Bourdon 16' - Prestant 8' - Roerfluit 8' - Salicionaal 8' - Octaaf 4' - Fluit 4' - Quint 2⅔' - Octaaf 2' - Mixtuur 4 sterk - Trompet 8' - Tremulant.
  • Zwelwerk (manuaal 2): Vioolprestant 8' - Holpijp 8' - Viola di Gamba 8' - Voix céleste 8', vanaf c - Concertfluit 4' - Nasard 2⅔' - Woudfluit 2' - Terts 1 3/5' - Flageolet 1' - Hobo 8' - Tremulant.
  • Pedaal: Subbas 16' - Bourdon 16' (transm.) - Prestant 8' (transm.) - Fluitbas 8' - Gedektbas 8' (unit) - Openfluit 4' - Basson 16' (1968).
  • Koppelingen: P + I - P + II - I + II - I + II 16' - II + II 16'.
  • Speelhulpen: Vrije combinatie - vier vaste combinaties (P, MF, F, T) - automatisch piano-pedaal.

Elektro-pneumatische sleepladen. Manuaalomvang: C-g3. Pedaalomvang: C-f1. Winddruk: 84 mm. WK.

Externe link

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur