Handelingen

Weert, Markt 8 - Martinus

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Martinus
Genootschap: Rooms Katholieke Kerk
Provincie: Limburg
Gemeente: Weert
Plaats: Weert
Adres: Markt 8
Postcode: 6107AT
Inventarisatienummer:
Jaar ingebruikname: 1456
Architect:
Huidige bestemming: kerk
Monument status: Rijksmonument 38446


Geschiedenis

Prachtige historische hallenkerk met hoge toren (78 m).

De Sint Martinuskerk is een kerk met een rijke geschiedenis. In 1456 deelden de notabelen, de belangrijke mannen van Weert, aan de eigenaren van de Sint Martinuskerk mee dat er een nieuw koor aan de oude kerk was gebouwd. De eigenaren van de kerk waren op dat moment de graaf van Horne en het kapittel van de Sint-Servaas in Maastricht. Dit geeft aan dat er al een kerk stond voor 1456. Over die kerk was al geschreven in een document uit 1062 en één uit 1139. Het document uit 1062 lijkt vervalst te zijn, zie hoofdstuk 1 uit het mapje: Sint Martinuskerk Weert, De Oudste Kerk. Tegenwoordig is er van die oudste kerk (zo goed als) niets meer over. Er is geen (bekend) beeldmateriaal zoals een schilderij. Van het koor waarover wordt gesproken door de notabelen van Weert, is echter wel veel bekend. Dat koor bestaat nog steeds. Het werd in 1456 tegen het schip aan gebouwd. Het is niet bekend of ze ook met elkaar in verbinding hebben gestaan. In 1512 werd de kerk opnieuw ingewijd. Er kan niet met zekerheid worden gezegd of de kerk toen ook al af was.

De hele nieuwe kerk werd gebouwd in de laat-Gotische-stijl. Verticaliteit staat centraal in deze zeldzame Nederlandse Hallenkerk. Spitsbogen en grote raampartijen zijn er in overvloed.

Voorjaar 2004 is begonnen met de restauratie van de muurschilderingen en de toren van de R.K. St. Martinuskerk. Bij de restauratiewerkzaamheden is tegen de oostwand van de kerk een grote muurschildering ontdekt met een Christusfiguur. Er wordt gedacht dat het een 15de-eeuwse schildering is. Maar het kan ook de achtergrond zijn van een oude sacramentstoren. Nader onderzoek is daarom zeer nodig.

Monumentomschrijving Rijksdienst

Sint Martinuskerk. Grote laatgotische hallenkerk met monumentale westtoren in Kempische trant. Rijk gesneden deur, XVI. Inwendig z.g. Maaskapitelen. Koorinterieur uit 1790 door Moretti en Spinelli. Inventaris o.a. een doopvont, XV, renaissance-koorbanken, XVI, barokke biechtstoelen, preekstoel, hek voor de doopkapel, XVII, orgel, XVIII. Klokkenstoel met klok van A. Jullien?, 1692, diam. 140 cm.

Orgel

Hoofdorgel

Het 3-klaviers hoofdorgel is gebouwd door Firma Vermeulen in 1942.

Koororgel

Er is tevens een koororgel aanwezig, bouwer en bouwjaar zijn niet bekend.

Tijdlijn van de verschillende fases van de Sint Martinuskerk in Weert

Martinuskerk weert tijdlijn evp.jpg

In de media

4 januari 1950: Subsidie voor Martinustoren 4 januari 2018 Bron: middellimburgactueel.nl

Op 14 november 1940 trekt in de ochtend een storm over Weert en dat heeft verwoestende gevolgen. Met donderend geraas valt de houten torenspits van de Martinuskerk op de Markt en raakt daarbij ook ‘Hotel De Vesper’.

Het zal duidelijk zijn, tijdens de Tweede Wereldoorlog is van herstel van de Martinustoren geen sprake. Het duurt tot de jaren 1950 voor er weer gedacht kan worden aan de herbouw van de torenspits. De geraamde kosten kunnen niet door de parochie, het decanaat of het bisdom Roermond alleen gedragen worden.

Kortom, een subsidie van de gemeente Weert, sinds 1933 eigenaar van de Martinustoren, is noodzakelijk. De totale kosten van herstel, inclusief een nieuw carillon, bedragen circa een half miljoen gulden.

Het gemeentebestuur stelt in zijn vergadering van 4 januari 1950 een bedrag van maximaal 150.000 gulden beschikbaar voor herbouw van de toren. Daarnaast wordt een bedrag van maximaal 20.000 gulden voor het carillon uitgetrokken.

In mei 1951 wordt een prijsvraag voor het ontwerp uitgeschreven. Winnaar is de architect Th.G. Verlaan uit Berkum. Het duurt tot oktober 1958 voor de Weerter aannemingsmaatschappij ‘WILMA’ N.V. met de werkzaamheden begint.

Zondag 21 februari 1960 is het dan zover. Tijdens de hoogmis, voorgegaan door de bisschop van Roermond, oud-Weertenaar Petrus Moors, wordt de nieuwe toren ingewijd en het carillon in gebruik genomen.

Externe links

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur