Handelingen

Etten-Leur, Kerkwerve 2 - Heilig Hart van Jezus (1957 - 2012)

Uit Reliwiki


Bezig met het laden van de kaart...
Algemene gegevens
Naam kerk: Allerheiligst Hart van Jezus
Genootschap: Rooms Katholieke Kerk
Provincie: Noord-Brabant
Gemeente: Etten-Leur
Plaats: Etten-Leur
Adres: Kerkwerve 2
Postcode: 4873CJ
Sonneveld-index: 07499
Jaar ingebruikname: 1957
Architect: Bunnik, W.J.
Huidige bestemming: gesloopt
Monument status: geen

Geschiedenis

De R.K. kerk van het Allerheiligst Hart van Jezus, gebouwd in 1957 naar ontwerp van architect W. J. Bunnik, was een architectonisch buitengewoon belangrijke wederopbouwkerk, met monumentale kruisingtoren. De parochie H. Hart van Jezus werd in de jaren 1950 opgericht in een nieuwe, zuidelijke uitbreidingswijk van het toenmalige dorp Etten. Dit ging gepaard met een snelle groei van de R.K. bevolking, vlak na de Tweede Wereldoorlog. De nieuwe kerk werd op 12 mei 1957 geconsacreerd. In 1960 is binnen aan de zijmuren een Kruisweg opgehangen, bestaande uit 16 grote schilderijen van de Amsterdamse kunstenaar Theo Forrer; hierin had hij o.a. de verschrikkingen van het jappenkamp en de Birma-spoorweg verbeeld. Het was een driebeukige kruisbasiliek met vieringtoren op een zogenaamde christocentrische plattegrond, gebouwd in traditionalistische vormen onder invloed van de romaanse en vroegchristelijke kerkbouw (zie onder).

Zondag 17 juni 2012 is deze kerk, tijdens een grootschalige viering, officieel als R.K. kerk buiten gebruik gesteld. Op deze bloedhete dag werd na de afscheidsviering zo snel en vooral zo lomp mogelijk het kerkgebouw op slot gedaan, nadat ieder persoon de kerk was "uitgebonjourd". Binnen fotograferen na de viering was niet meer mogelijk. Buiten kon/mocht men wel iets drinken, dat was best goed georganiseerd, maar het leek erg op een receptie / feest i.p.v. een afscheid. In eerste instantie leek er een goed plan tot hergebruik te zijn. In tweede instantie werd dit kerkgebouw toch bedreigd met sloop. Tegen sloopplannen is vanuit diverse kringen (Cuypersgenootschap, Task Force Toekomst Kerkgebouwen) bezwaar aangetekend. Een kort geding, aangespannen door het Cuypersgenootschap, mocht niet baten.

De kerk is in het najaar van 2012 gesloopt. De grote vierkante torenspits is omvergetrokken, wat is vastgelegd op YouTube.

De hierboven genoemde 16 schilderijen van de Kruisweg zijn in 2012 opgeslagen; onduidelijk wat hiermee verder is gebeurd.

MIP omschrijving (MIP nummer: ZB034-004568)

  • Bouwperiode: 1957
  • Gevels en materialen: R.K. Kerk H. Hart van Jezus. Driebeukige kruiskerk met vieringstoren (1957).
  • Interieur: Inwendig eenvoudige houten plafonds en wijde scheibogen op samengestelde kolommen.

Omschrijving

Op vroeg christelijke en romaanse voorbeelden gebaseerde eenvoudige in baksteentrant opgetrokken kerk. Driebeukig schip met vlak afgedekte zijbeuken onder zadeldak. Transepten eveneens onder zadeldaken en halfrond afgesloten absis. Klokkentoren met leien tentdak. Voorbeeld van vermenging van het traditionele kruisplan met een goede zichtbaarheid op het liturgisch gebeuren onder de lichttoren. Links van het schip stond een semi-vrijstaande, zeshoekige doopkapel.

Pastorie

Vastgebouwd aan het rechter transept van de kerk.

Monumentomschrijving CultuurHistorische Waardekaart

  • Bouwperiode: 1957
  • Gevels en Materialen: Tweelaags pastorie (ca. 1957).
  • Vensters en Deuren: Ingang in risalarend gevelgedeelte.
  • Dak en Bedekking: Zadeldak.

In de media

  • Uit erfgoedstem.nl d.d. 7 maart 2012.

De H. Hartkerk en de voorlopige toekomstplannen zoals gisteravond uit de doeken werden gedaan roepen tal van reacties op. Vorige week dinsdag verleende de gemeente een sloopvergunning voor de kerk.

  • Uit BN De Stem d.d. 22 juni 2012.

BREDA - De Stichting Cuypersgenootschap is naar de rechter gestapt in een uiterste poging de sloop van de H. Hartkerk tegen te houden. De voorzieningenrechter besluit woensdag 27 juni of het parochiebestuur het 55 jaar oude gebouw aan de Kerkwerve snel kan afbreken of dat het bestuur moet wachten totdat alle procedures zijn afgerond. Het Cuypersgenootschap wil dat het gebouw op de gemeentelijke monumentenlijst komt te staan en heeft dan ook formeel bezwaar ingediend. Dit bezwaar wordt -toevallig- ook op 27 juni behandeld door de gemeentelijke bezwarencommissie. "We begrepen dat het kerkbestuur haast wilde maken met de sloop, daarom zijn we naar de rechter gestapt. Zolang er nog procedures lopen zijn wij van mening dat er geen steen mag worden afgebroken. We hopen dat de rechter ons woensdag gelijk geeft zodat we verder kunnen strijden voor het behoud", aldus Leo Dubbelaar, secretaris van het genootschap. Het college is niet blij met de stap van Dubbelaar en zijn mensen. "Het gebouw is wat ons betreft echt niet geschikt voor een brede school. Zowel op het gebied van de inrichting als de kosten zijn we er geen voorstander van dat het complex een nieuwe functie krijgt. In die zin zien we de juridische stappen van dit genootschap als uitstel van executie. Uiteindelijk wordt de kerk gesloopt, daar zijn we van overtuigd", aldus de wethouders Jan van Hal en Jean-Pierre Schouw. De bestuurders vinden dat het Cuypersgenootschap 'speelt met de gevoelens van mensen'. Schouw: "Het is niet niks wat er gebeurt. Het parochiebestuur probeert alles netjes af te handelen, maar op deze manier duurt alles onnodig langer. Daar is niemand bij gebaat."

Afbeeldingen

Exterieur

Interieur

Alle binnenopnamen d.d. 17 juni 2012 zijn genomen ruim vóór de hierboven genoemde afscheidsviering. Hierna was binnen foto's nemen niet meer mogelijk.

Sloop van de kerk (2012)